Omicron'dan iki sene önce söyledi: 'Herkes bir şekilde Covid kapacak'

2019 yılının Aralık ayında Çin’in Wuhan kentindeki bir virüsün varlığını ilk duyduğunuzda tabii ki olağan hayatınıza devam ettiniz. Bunun bir pandemiye dönüşeceğini nereden bilebilirdiniz ve virüs gerçekten evinize çok uzaktı. Fakat bazı insanlar durumun farkındaydı. Virüs mart ayının başlarına doğru Avrupa’ya oradan önce de ABD’ye geldiğinde bunun geçici olmadığını düşünen birileri vardı. Bazı insanlar onlara cevaben, “Virüs havalar ısınınca geçecek”, “Bazı ırklar virüse yakalanmıyor” gibi komik sözler söyledi.

24 Şubat 2020 tarihinde Atlantic Dergisi’nde Doktor James Hamblin ismi ile bir makale yayımlandı. Makale ABD’de ilk koronavirüs vakasının görüldüğü 21 Ocak 2020’den bir ay sonra yayınlanmıştı. Gelin o günlerde akıntıya karşı kürek çeken "You’re Likely to Get the Coronavirus" (Koronavirüs kapma ihtimaliniz yüksek) isimli bir yazı yazan adamın o tarihte yazdığı yazının ilgili bölümünün özetlenmiş haline bir göz atalım👇

Mayıs 1997’de 3 yaşında bir çocuk grip belirtileri göstererek hastaneye başvurdu. Hong Kong’daki Elizabeth Hastanesi yetkilileri çocuğu izledi, 6 gün boyunca öksürük, ateş bir türlü geçmedi. Öksürükler sıklaşınca, yoğun bakıma alındı ve çocuk hayatını kaybetti.

NUMUNELER FARKLI ÜLKELERE

Doktorlar durumun sıradan bir grip olmadığını anladılar ama ne olduğunu anlamadılar, çocuktan alınan örnekler Çin Sağlık Bakanlığı’na gönderildi. Çin Sağlık Bakanlığı da durumu çözemeyince numuneler farklı ülkelere gönderilmeye başlandı.

ABD’deki Salgın Hastalıkları Önleme Merkezi (CDC) çocuktan alınan örnekleri incelerken farklı bir grip virüsü varyantına rastladı. Bu H5N1 veya halk arasındaki ismi ile ‘kuş gribi’ idi. Ağustos ayına gelindiğinde Çin hükümeti ülkedeki 1.5 milyon tavuğu itlaf etti. 1997 yılının sonuna kadar 18 hastada bu grip çıktı, 6 kişi hayatını kaybetti.

Virüs daha sonra yıllarca görülmedi. 2003 yılından beri kuş gribinden 455 insan öldü. Yeni koronavirüs de öldürücü olabilir. Hastalığın şu anki ölüm oranı yüzde 2’nin altında. Düşük ölüm oranına rağmen dünya alarm halinde.

'SEMPTOM GÖSTERMEYEBİLİYOR'

Koronavirüs, grip ile benzer RNA yapısına sahip. SARS ve MERS gibi koronavirüsler hayvanlardan insanlara geçmişti. İkisi toplamda 1000 insan öldürdü. Covid bunlara göre daha ölümcül gözüküyor. Geçen hafta 14 Amerikalı bir cruise gemisinde virüs kaptı. Virüs tehlikeli çünkü hiçbir semptom göstermeyedebiliyor.

Dünya virüsü görür görmez tahmin edilemez bir hızla davrandı. Kaynaklar seferber edildi. Yeni virüs hızla tespit edildi. İki hafta içerisinde Çinli bilim insanları gen dizilimini dünya ile paylaştı. Aşı çalışmaları başladı. Dünya Sağlık Örgütü virüsü ‘endişe verici’ olarak tanımladı.

Harvard Üniversitesi’nden Marc Lipstich, “Salgının sonuçları sonunda kontrol edilemeyecek” diyor. Bir salgını kontrol etmek için önce onu belirli bir noktada sıkıştırmak gerekiyor. Çin zaten Wuhan’da 100 milyon insanı karantina altına alarak bunu yaptı. İnsanlar evlerinden çıktığı anda dronelar ile tespit edildiler. Buna rağmen şu an virüs 24 ülkede var.

Virüsün yayılması engellenemez olacak. Marc Lipstich’in tahminine göre Covid-19 önümüzdeki yıllarda dünya nüfusunun yüzde 40 ila 70’i arasında insana bulaşacak. Fakat bu hepimiz çok ağır hastalanacağız demek değil. Lipstich, “Çoğumuz orta derecede hastalığı atlatacağız, belki asemptomatik olacağız” diyor.

5. ENDEMİ

Edipemologlar koronavirüsün beşinci endemi olacağını düşünüyorlar. Virüsün yayılma hızı orta şiddette ve yayılımı insanlardaki seyrine göre belli olacak. Lipstich, “Grip mevsiminde iki yüz grip semptomu gösteren insan arasında test olmazsa koronavirüsü tespit etmek çok zor” ifadelerini kullandı.

ABD’de doktorlar Çin’de bulunmamış olan veya temaslı olmayan insanlara test yapmıyor. ABD beş eyalette rastgele testler yapmaya başlayacak. Yine de test yapmak ABD’de yaygın değil.

Eninde sonunda pandemi önlemleri sınırları kapatmaktan değil açmaktan geçecek, hastalık herkesin problemi olmalı.

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgi ve yorumların büyük bir bölümü The Atlantic’te Doktor James Hamblin imzasıyla yayımlanan ‘You’re Likely to Get the Coronavirus’ isimli makaleden alınmıştır.

Kaynak: Web Özel