5 soru 5 cevap: İşte altında son durum
Altın fiyatları son üç ayda yüzde 20'den fazla değer kaybetse de yeniden yükselişe geçti. Güvenli liman altının fiyatlarındaki dalgalanmanın nedeni ne? Bitcoin'in yükselişinin altının düşüşü ile bir bağlantısı var mı?
Gamze BAL/Haberglobal.com.tr
Altın fiyatlarındaki dalgalı seyir sürüyor. 2020 Kasım'da 500 TL'yi aşan gram altın, geçen hafta 390 TL'ye kadar inse de yeniden 400 TL seviyelerini aştı. Cumhuriyet altını ise son 10 günde yüzde 3.5 artarak 2 bin 800 TL'ye yaklaştı. Altının dinlenme sürecinden yeniden yükselişe geçmesinin ana sebeplerinden biri, ABD'de 1.9 trilyon dolarlık yardım paketinin yakın dönemde onaylanması beklentisi... Buna bağlı olarak zayıflayan doların küresel düzeyde gerilemesi, altın fiyatlarının yukarı yönlü hareketlerini destekledi ve böylece altının ons fiyatı 1.810 doları da aştı. Bu da yurtiçindeki fiyatları sınırlı da olsa yeniden artırdı.
Yurtiçinde son 3 ayda yüzde 20'ye kadar düşen altın fiyatlarını, Haberglobal.com.tr okuyucuları için İstanbul Mücevherciler Kuyumcular ve Sarraflar Derneği Başkan Yardımcısı Mehmet Ali Yıldırımtürk, İstanbul Altın Rafinerisi Stratejisti Haluk İzzet Mutlu ve Ata Yatırım Direktörü Murat Barışık'e sormuştuk.
1- Altın fiyatları neden düşüyor?
Mehmet Ali Yıldırımtürk: İki gerekçesi var. Birincisi, dış piyasa fiyatı. Aşının bulunmuş olmasının getirdiği iyimserlik dış piyasa fiyatının gerilemesinde etkili oldu. Ardından kasım ayında yapılan ABD seçimlerinde Biden'ın kazanması da fiyatlarda etkili. Yurtiçinde ise özellikle ekonomi yönetiminin değişmesinin ardından piyasayı rahatlatıcı söylemlerin aksiyona dönüşmesi etkili oldu. Yani Merkez Bankası'nın faiz artırması, yurtiçinde dövize olan talebi düşürdü. Bu iki gerekçe, içeride altın fiyatlarının da düşmesine sebep oldu.
Rekor üstüne rekor kıran Bitcoin'de neler oluyor?
Haluk İzzet Mutlu: Gram altın tamamen çift taraflı bir fonksiyon. Bir tarafta ons fiyatlaması, diğer tarafta dolar/TL etkili. Ons zaten 1800 doların altında hareket ediyor. Ama dolar/TL'deki hızlı gevşeme, gram altın fiyatlarını otomatik olarak geri çekti. Bu devam eder mi, Merkez Bankası'nın tavrına bağlı. Merkez'in, TL tarafını sıkılaştırması dolar/TL'de geri çekilmeye sebep oluyor. Bu da gram altına vuruyor.
Murat Barışık: Öncelikle ons fiyatlarını anlamamız gerek. Hatırlarsanız ağustos başında tarihi zirve seviyelerine, 2075 dolara kadar çıkmıştı. Şimdi bir geri çekilme söz konusu. Ana sebebe baktığımızda ilk başta şunu söylemek gerekir, aşı haberlerinin arka arkaya geliyor olması riski kaldıracak umuduyla fiyatlarda düşüş başlamıştı. Ardından ticaretin normalleşmeye başlaması, yavaş yavaş da olsa ekonomik aktivitenin başlaması da fiyatlarda etkili oldu. Bu yüzden altında geri çekilme yaşandı diyebiliriz. Gram altında ise hem doların düşüyor olması hem de TL'nin güçlü devam etmesi çok önemliydi. Birinci etken zaten doların düşüyor olması. Ekonomi yönetiminde bayrak değişiminin ardından TL'nin güçlenmesi, gramda düşüşü hızlandırdı.
2- Fiyatlardaki düşüş sürer mi?
Mehmet Ali Yıldırımtürk: Yılın ilk yarısı itibarıyla yurtiçindeki fiyatlarlarda çok fazla değişiklik olmayacak ama ikinci yarıdan itibaren hareketlilik başlayacaktır. Aşının bulunmasına rağmen mutasyonlu virüsün etkilerinin sürmesi ve neredeyse bir aşı savaşının başlamış olması tedirginlik yaratıyor tabii ki. Bir de Biden hükümeti de muhtemelen önümüzdeki ay 1 trilyon 900 milyar dolarlık bir yardım paketi açıklayacak. Bu da altın fiyatlarına destek olabilir. Yani fiyatlar tekrar yükselişe geçebilir. Ama içeride dolar/TL'nin 7-7.5 aralığında kalacağını düşünüyorum. Bu çerçevede gram altında 400 TL'nin altında kalamayız çok fazla. Ama 440 TL seviyeleri önümüzdeki 2-3 ay veya ilk yarı itibarıyla görebileceğimiz seviyeler. Olağanüstü gelişmeler olmazsa dolar/TL 7-7.5 arasında kalacak diye düşünüyorum. Yılın ikinci yarısında, özellikle 3. çeyrekte, eylül-ekim aylarında altının onsunun 2200 dolarlara ulaşacağını düşünüyorum. Bu noktada dolar/TL de 7.50'nin üzerine çıkacaktır. Bu noktada yurtiçinde gram altın fiyatları 500 TL seviyelerine yükselebilir.
4 soru 4 cevap | Dolarda neler oluyor?
Haluk İzzet Mutlu: En azından bahar aylarını görmek lazım. Önemli olan konu, piyasadaki paranın neyi tercih ettiği... Hisse senedi, tahvil, koinler tercih ediliyor. Yani altın olumsuz etkilendi çünkü para ağırlıklı olarak hala hisse senetleri tarafında. Bu devam eder mi, alternatif piyasalardaki duruma bağlı. Altındaki hareketleri trend değişikliği olarak değil de, tepki olarak görmemiz lazım. Altının onsu 1800 doların üzerine çıkmadıkça, söz konusu hareketler git-gel tepki hareketi olarak gözükür.
Murat Barışık: Orta ve uzun vadede riskler devam ediyor. Özellikle küresel piyasalarda genel olarak ABD tarafında önümüzdeki aylarda enflasyonun artması ihtimali var. Bu da altın fiyatlarını etkileyecektir. Biden'ın teşvik paketleri de fiyatları yukarı yöne doğru hızlandırabilir. Yani geri çekilmeler yaşanıyor fiyatlarda ama riskleri göz önüne aldığımızda, altında yeniden toparlanma hareketi görebiliriz.
3- Bu süreçte altına yatırım yapanların kaybına ilişkin ne söylemek istersiniz, TL'den altına kaçan yurttaş için bir "altınzede" durumu söz konusu mu?
Mehmet Ali Yıldırımtürk: 'Altınzede' durumu yok. Sahada "altın fiyatları 350 liraya kadar düşecekmiş, zarar ettim" diyenleri görmüyorum. Geçen seneki yükselişte yatırım için orta ve uzun vadede düşünülmesini önermiştik, 1 sene ile 3 sene arasında yatırım yapmak istiyorsanız, paranızın yüzde30-40'ını altına yatırın demiştik. Çünkü tüm parayı altına yatırmak yanlış olur. Dünyada her şey değişebilir.
Haluk İzzet Mutlu: Altın yatırımcısını ikiye ayırmak lazım. Fiziksel olarak alıp bekleyenler, daha bekleyecekler. Ama kaldıraçlı piyasalarda, opsiyonlarda işlem yapanlar, eğer çok yüksek maliyetleri varsa, bu maliyetleri düşürmek için kısa vadeli satışlara gitmeleri lazım. Kendi yerli yatırımcımız için konuşacağımız konu, yüksek maliyetli altını şu anda tutmak zorundalar.
Murat Barışık: Şu an için canları yanıyor olabilir. Geri çekilmeler yurtiçinde TL'yi değil, altını düşürüyor, bu dikkate alınmalı.
4- Şu an fiyatlar düşük olsa da TL'ye olan güvensizliğin etkisiyle "altın nasılsa yeniden değerlenir" diye düşünülüyor mu, altına talep nasıl?
Mehmet Ali Yıldırımtürk: Talep devam ediyor. Mesela geçen hafta küçük miktar da olsa yönelim sürdü. Özellikle Anadolu'daki insanlardan talep var. Hem enflasyona karşı kendini koruma amaçlı altına yöneliyorlar hem de "yaza düğün var, fiyatlar düşmüşken alayım" düşüncesi hakim.
Ekonomi yönetiminin değişmiş olması güveni yüzde 100 tazelemedi, vatandaşta temkinli bir duruş var. Bu yüzden tasarruf etmek isteyenler küçük bir miktar da olsa altın almaya devam ediyor. Faizle ilişkisi olmayan insanlar orta ve uzun vadede altında tutmak istiyor parasını.
Haluk İzzet Mutlu: Talepte bekleme süreci var. Çünkü uluslararası piyasalarsaki hisse senedi piyasalarındaki hareketler, Türkiye'deki hisse senedi piyasalarında da var. İnsanlar haklı olarak hisse senedi piyasasını tercih ediyor. Altına özel bir talep, en azından fiyatlarda hareketlilik yaratacak kadar yok.
Murat Barışık: Ons kısa vadede 1760 seviyesi destek noktasında. Tepki alımı görülecektir. Kısa vadede momentum hareketi görmemiz gerçekleşebilir.
5- Bitcoin gibi kripto paralarla altın fiyatları arasında nasıl bir ilişki var?
Mehmet Ali Yıldırımtürk: Bitcoin düştükçe altın değerleniyor. Altına dönüş oluyor çünkü. Ama tamamen altından oraya bir geçiş söz konusu da değil. Amerikan 10 yıllık tahvil fazileri geçen sene güvenli bir liman gibi düşünülüyordu. Tahvil faizi alan çoktu. Ama şimdi daha riskli varlıklara yönelim var. O fazilerin 1.35'lerde olması altını da baskılıyor. Altın bundan olumsuz etkileniyor. Bitcoin gibi kripto paralarda sörf yapanlar var. Daha çok genç insanlar yöneliyor. Ama bunlar yakında bir balon şeklinde olduğu için patlama olasılığı yüksek gibi duruyor.
Haluk İzzet Mutlu: Altının eskiden olduğu gibi birçok finansal enstrümanla olan korelasyonu bozuldu. Mesela dolarla ters korelasyondaydı. Japon Yeni, paund... belli bir korelasyonları vardı. Ancak son dönemde klasik eski korelasyonunu koruduğunu görmüyorum, altın daha bağımsız bir hareket içinde.