Yurt dışında yaşayan Rusların problemi: Yeni bir banka kartı
Rusya dışında yaşayan Rus vatandaşları harcama yaparken çok zorlanıyor. Kredi kartları çalışmayan vatandaşlar farkı ülkelerin kartlarına ulaşmaya çalışıyor. Bu o kadar da kolay bir şey değil...
Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana Rusya’da birçok sektör uluslararası yaptırımlara maruz kaldı. Kremlin'i destekleyen oligarkların yurt dışındaki varlıkları donduruldu ve iş yerlerinde incelemeler başlatıldı. Süper lüks yatlarına da tek tek el konuluyor.
Sadece oligarklar değil, sıradan Rus vatandaşları da bu yaptırımlardan etkileniyor. Rus rublesi işgalin ilk günlerinde dolar karşısında tarihi dip seviyesindeyken daha sonra bu kayıplarını telafi etmişti. Rus bankalarının uluslararası para transfer (SWIFT) programından çıkarılması ile yurt dışında yaşayan Ruslar hesaplarına erişemez oldu.
Bu zorluğu yaşayanlardan biri de Maria. Soyadını vermek istemeyen Maria, öğrenci değişimi nedeniyle bir dönemliğine geldiği Singapur’da yaşıyor. Kampüste meyve suyu almayı deneyen 23 yaşında öğrencinin Rus banka kartı reddedildi. Ardından market alışverişi yapmayı deneyen Maria’nın kartı yine kabul edilmedi. Maria Rus kartlarının çalışmadığından haberi olduğunu, ancak sadece şansını denemek istediğini ifade ediyor.
Maria bir İtalyan üniversitesinde master programı öğrencisi. Singapur’a sadece bir dönem okumak için gelmiş. Aldığı burs ile giderlerini karşılıyor. Üstelik bu burs İtalya’da açtığı hesaba yatıyor. Para, Rus hesabına yatsaydı, Mastercard ve Visa’nın Rus bankalarına uyguladığı yaptırımdan Maria da etkilenecekti. Maria, 11 Mart’ta Rusya’nın en büyük bankası Sberbank’tan yaptırımlarla ilgili bir mesaj aldığını, o tarihten bu yana Sberbank kartının çalışmadığını söylüyor. Çalışsa bile Maria bunun bir işe yaramayacağını söylüyor ve kur farkını kastederek “Basitçe, bizim hiç değerimiz yok” diyor.
Ancak Maria, mayıs ayında İtalya’ya döneceği için endişeli. Bursunun sadece giderlerinin bir kısmını karşıladığını söyleyen Maria, Rusya’daki annesinin kendisine yolladığı harçlığa ulaşamayacak. Ulaşsa bile Rus rublesinin durumundan dolayı bu para İtalya’da pek bir ihtiyacını karşılayamayacak durumda.
'RUSYA'DA ÇALIŞMAK BİR ANLAM İFADE ETMİYOR'
Maria ile aynı zorlukları yaşayan bir başka kişi de 25 yaşındaki Alena. İngiltere’deki Leeds Üniversitesi’nde öğrenci olan Rus genci, geçimini serbest olarak Rus müşterilere çeviri ve grafik tasarımı yaparak kazanıyordu.
Ancak Alena artık Ruslarla çalışmıyor. "Kur farkı yüzünden Rusya'da serbest olarak çalışmak artık bir anlam ifade etmiyor" diyor. Alena savaşın ikinci günü yaptırımların olacağını ön görerek Rus Alfabank’taki paralarını İngiliz Lloyds Bank hesabına aktarmış. “Yaptırımların olacağını ve hesabıma bloke konulacağını düşündüm ve ne olur ne olmaz diye paralarımı transfer ettim” diyor.
'ESTONYA E-VATANDAŞLIĞI İLE BANKA HESABI AÇMAK'
Yabancı banka kartı ile hayatını sürdüren başka bir Rus vatandaşı ise Taras Litvinenko. Ukrayna kökenli olduğunu belirten Litvinenko, savaş başladıktan sonra kendisine yönelik artan nefret söylemlerinden korktuğu için İstanbul'a taşındığını söylüyor.
Rusya'da iken MIR ödeme sistemini kullandığını söyleyen Litvinenko, Türkiye'de iken Estonya e-vatandaşlığı sayesinde aldığı banka kartını kullandığını belirtiyor. Estonya, e-vatandaşlığı kapsamında dünya üzerinde bu programa başvuran herkesin Estonya da sanal şirket kurmasına ve Estonya bankalarında hesap açmasına izin veriliyor.
Ayrıca bu kişilere dijital kimlik kartı da veriliyor. Yazılımcı ve grafik tasarımcı olan Litvinenko, ödemelerini Estonya'daki hesabı üzerinden alıyor. Rus banka kartları için "Şu an sadece bir plastik parçası" ifadesini kullanıyor.
Litvinenko şimdi eşini de İstanbul'a getirtmek için uğraşıyor. Ayrıca Estonya'nın e-vatandaşlık programı ile ülkenin vatandaşlığını alacağı günü bekliyor. Bilindiği gibi Rus vatandaşları AB ülkeleri ver ABD'den vize alamıyor. Yorum veren üç Rus vatandaşı da yakın gelecekte Rusya'ya dönme planının olmadığını belirtiyor.
ABD'li bankacılık ödeme şirketleri Visa ve Mastercard, 5 Mart tarihinde Rusya'daki bütün faaliyetlerini durdurduklarını açıklamıştı. Amerikalı bir ticaret danışmanlık şirketi Nilson Reports'un yayınladığı bir rapora göre 2020 yılında Rusya'daki kartla işlemlerin yüzde 74'ü bu şirketler tarafından yapıldı.
Kaynak: The Insider, Wall Street Journal
Kaynak: Web Özel