Dün gizlice yemin etti, ülkelerin 'tanımıyoruz' tepkisine Lukaşenko'dan sert yanıt geldi

Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Cumhurbaşkanlığı yemin törenini duyurmadıkları için bazı devletlerin "şikayetçi" olduğunu belirterek, "Belarus yasalarına göre Batı devletlerini, hatta genel olarak kimseyi uyarmak zorunda değiliz. Bu bizim ülkemizin iç meselesidir." dedi.

Bazı devletlerin, özellikle de komşu ülkelerin Belarus ile ilgili yapıcı olmayan tutuma sahip olduğuna dikkati çeken Lukaşenko, Polonya, Litvanya, Ukrayna, Çekya ve bazı devletlerin kendilerine ülkesindeki Cumhurbaşkanlığı yemin törenini bildirmediği için kızgın ve şikayetçi olduğunu söyledi.

"BU SIRRI SAKLAMAK İMKANSIZ"

Lukaşenko, "Belarus yasalarına göre Batı devletlerini, hatta genel olarak kimseyi uyarmak zorunda değiliz. Bu bizim ülkemizin iç meselesidir. Törenin 'sır' içinde yapıldığı konusunda eleştiri var. Yemin törenine askerlerle birlikte yaklaşık 2 bin kişi davetliydi. Böyle bir sırrı saklamak neredeyse imkansız." diye konuştu.

Batılı devletlerin cumhurbaşkanlığının meşruiyetini tanımadığını anımsatan Lukaşenko, "Tanımıyoruz diye bağırıyorlar. Biz kimseden seçimlerimizi tanımasını ya da tanımamasını, yeniden seçilen cumhurbaşkanının meşruiyetini tanımasını ya da tanımamasını istemedik. Önemli olan, bunun ülkemizin anayasasına uygun olmasıdır." şeklinde konuştu.

İlk defa yemin töreni yapmadığı için bu olayı büyütmediklerini ve bunun bir "sır" olmadığını vurgulayan Lukaşenko, tören öncesinde geleneksel olarak şehrin her yerinde konvoyla dolaştıklarını ve insanların bunu gördüğünü dile getirdi.

Lukaşenko, bu törenin sır gibi gösterilme çabasının hafta sonu sokağa daha çok protestocu çıkmasını sağlamak olduğunu ifade etti.

PROTESTOLARDA 364 KİŞİ GÖZALTINA ALINDI

Belarus İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Olga Çemodanova yaptığı açıklamada, dün akşam ülke genelinde 59 bölgede gerçekleştirilen izinsiz gösterilere 5 bine yakın protestocunun katıldığını belirtti. Protestoların agresif hale geldiğini ve göstericilerin güvenlik güçleriyle açıkça çatışmaya girdiğini söyleyen Çemodanova, polise fiziki olarak zarar vermek için taş ve diğer sert maddeler atıldığını ifade etti.

Polis ile çatışmalara genç grupların giriştiğine dikkati çeken Çemodanova, güvenlik güçlerinden yaralananların olduğunu bildirdi.

Vitebsk şehrinde ise sosyal medya uygulaması Telegram üzerinden organize olarak protestocuların polise karşı koyduğunu belirten Çemodanova, kimliği belirlenmeyen kişilerin bir kavşağa sivri uçlu metaller saçtığını aktardı.

Güvenlik güçlerinin düzeni ve güvenliği sağlamak için gereken önlemleri aldığını kaydeden Çemodanova, "Dün yapılan izinsiz gösterilerde yasaları ihlal eden 364 kişi gözaltına alındı. Bunların 252’si Minsk'te bulunuyor. Mahkemeye çıkıncaya kadar 320 kişi gözaltında kalmaya devam edecek." ifadelerini kullandı.

ABD: TANIMIYORUZ

ABD Dışişleri Bakanlığı, Belarus Cumhurbaşkanı Alexandr Lukaşenko'yu ülkenin seçilmiş meşru lideri olarak tanımayacağını açıkladı. Dışişleri Sözcüsü Morgan Ortagus, yaptığı açıklamada, "ABD Alexandr Lukaşenko'yu Belarus'un seçilmiş meşru lideri olarak tanıyamaz. Önlerindeki yol Belarus halkının bağımsız gözlem altında yapılan serbest ve adil seçimlerle kendi liderlerini seçme hakkını kullanmalarını sağlayacak ulusal bir diyalog olmalıdır." ifadesini kullandı.

Sözcü, ABD'nin Belarus'ta 9 Ağustos'ta yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminin serbest ve adil olduğuna inanmadığını yineledi. Ortagus, "İlan edilen sonuçlar hileli ve meşru değildi." iddiasında bulundu.

ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, şubat ayında Belarus'u ziyaret etmiş ve Lukaşenko ile yaptığı görüşmede, askeri ve ekonomik ilişkilerde yakın iş birliği taahhüdünde bulunmuştu. ABD Başkanı Donald Trump ise 2008'den bu yana boş kalan Minsk Büyükelçiliğine Julie Fisher'i atamıştı.

ALMANYA: MERKEL'İN SÖYLEDİĞİ GİBİ SEÇİM SONUCUNU TANIMADIK

Almanya Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert, "Belarus'taki seçimler hiçbir şekilde demokratik bir seçim için gereken asgari şartları karşılamıyordu. Ne adil ne de özgür bir seçimdi. Bu nedenle, daha önce Başbakan Angela Merkel'in söylediği gibi, bu seçimlerin sonuçlarını tanımadık. Dolayısıyla Lukaşenko, meşru Cumhurbaşkanı olarak kabul edilmesini sağlayacak koşullar yerine getirilmiş olmadığından bugünkü törenden sonra demokratik meşruiyet iddiasında bulunamaz."

POLONYA: İSTER GİZLİ İSTER ALENİ YEMİN ETSİN

Polonya Dışişleri Bakanlığı, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun meşru bir devlet başkanı olmadığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, ''Demokratik olmayan bir seçimle seçilen bir başkan, ister gizlice ister aleni bir şekilde yemin etsin meşru kabul edilemez.'' ifadelerine yer verildi.

AB: DEMOKRATİK MEŞRUİYETİ BULUNMAMAKTA

Avrupa Birliği adına açıklama yapan Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Belarus'taki seçimin "adil ve özgür olmadığını" belirterek, sonuçlarını tanımadıklarını yineledi. Borrell, "Aleksandr Lukaşenko'nun 23 Eylül 2020'de sözde göreve başlaması ve bir dönem daha yetkisini sürdürmesinin demokratik meşruiyeti bulunmamaktadır." ifadesini kullandı.

Seçimlerden bu yana gösterilerin devam etiğini hatırlatan Borrell, Lukaşenko'nun yeniden göreve başlamasının ülkedeki siyasi krizi derinleştireceğini savundu. AB olarak Belarus halkının demokratik taleplerini desteklediklerini belirten Borrell, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) gözetiminde yeniden "özgür ve adil" seçimlerin yapılmasına yönelik isteklerin arkasında olduklarını aktardı.

UKRAYNA: YEMİNİ MEŞRUİYETİ OLDUĞU ANLAMINA GELMEZ

Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko'nun meşruiyeti olmadığını savundu. Kuleba, seçim kampanyası ve sonrasında yaşananlar göz önüne alındığında, Lukaşenko'nun yemininin Belarus Cumhurbaşkanı olarak meşruiyeti olduğu anlamına gelmeyeceğini öne sürdü.

SEÇİME HİLE KARIŞTIĞI İDDİASI

Belarus’ta 1994'ten bu yana 5 defa art arda cumhurbaşkanı seçilen Aleksandr Lukaşenko, 9 Ağustos’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini yüzde 80,1 oy ile yeniden kazanmış, en yakın rakibi Svetlana Tikhanovskaya yüzde 10,12 oy alabilmişti.

Tikhanovskaya’nın önderliğindeki muhalefet seçim sonuçlarına karşı çıkmış, "seçimlere hile karıştırıldığı" iddiasıyla protestolar başlamıştı. Ülkede hala devam eden gösterilerde protestocular yeni seçimin yanı sıra anayasa değişikliği talebinde bulunuyor.

Kaynak: AA