Orta yaş ne zaman başlıyor? 30'lar da buna dahil mi?

İnsan ömrü tarihin hiçbir döneminde olmadığı kadar uzadı. Özellikle İkinci Dünya Savaşı’nın ardından dünyada yaygınlaşan sosyal güvenlik sistemleri ve ilaç endüstrisinde yaşanan gelişmeler ortalama ömrü uzattı.

Türkiye’de kadınlarda ortalama yaşam süresi 81.2, erkeklerde ise 75.6 yıl. 2021 yılında ülkedeki ortanca yaş 33.1. Türkiye, teknik olarak nüfusu yaşlanan bir ülke olmaya çok yakın.

Peki şairin dediği gibi yaş 35 olunca gerçekten yolun yarısı oluyor mu? Bugün 35 yaşındaki birini gördüğünüzde ‘genç’ mi dersiniz yoksa ‘orta yaşlı’ mı? Dünyada bu tip kavramlar sorgulanmaya başlandı.

New York’ta bulunan Stony Brook Üniversitesi’nin yaptığı bir çalışmaya göre; yeni orta yaş için 60’lar tanımı yapılıyor. 200 yıl önce 60 yaşında birisine ‘çok yaşlı’ olduğu gözü ile bakılırdı. Bugün Amerika Birleşik Devletleri’ndeki erkeklerin toplam yaşları sayılarına bölündüğünde çıkan rakam 37. Cambridge sözlüğü 45-60 yaş arası erkekleri orta yaşlı olarak tanımlıyor.

ORTA YAŞ KAFADA MI? 

ABD’de 37 yaşın üzerindeki erkeklere hayatla ilgili hisleri sorulduğunda, yüzde 57’si ‘güzel günlerin’ önünde olduğunu düşünüyor. Yüzde 24’ü ise güzel günlerin sonuna geldiğini. Bin İngiliz’e bir erkeğin orta yaşlı olması için kaç yaşlarında olması gerektiği sorulduğunda ağırlıklı kısım 55 yanıtını vermiş. İngiltere’de 65 yaşın üzerindeki insan sayısı 16 yaşın altındakilerden daha fazla. İngiltere’de yapılan orta yaş araştırmasına katılan insanların yüzde 19’u ise orta yaşın insanların kafasında başlayan bir olgu olduğunu aktarıyor.

Stanford Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma kişilerin gelecek yıl sağlık sorunlarından dolayı ölme şanslarının yüzde 1’den az olması durumunda kendilerinin orta yaşlı oldukları belirtiliyor. Vefat etme riskinin yüzde 2’ye ulaşması durumunda ise kişiler yaşlı kabul ediliyor. Vefat riskinin yüzde 4’ün üzerine çıkması durumunda ise kişiler çok yaşlı kabul edilmekte.

Dünya Sağlık Örgütü tıptaki ilerlemeler göz önüne alındığı zaman yeni orta yaşın 66-79 arasında değiştiğini ifade ediyor. Tabi orta yaş her zaman güzellikleri ve olgunluğu ile gelmiyor. Bazı insanlar içinde bulundukları dönemi karşılamakta zorlanıyor ve gençliklerini özlüyorlar.

PAHALI HARCAMALARLA KRİZDEN ÇIKILIR MI?

1970’lerde ABD’li ekonomist Richard Easterlin farklı ülkelerde insanların mutluluk seviyesini ölçmeye karar verdi. Oluşturduğu veri setiyle fark etti ki belli bir gelir seviyesinden sonra para ile mutluluk ilişkisi kırılıyor. Yani kişi daha fazla para kazansa bile yaşamında bir şey değişmiyor. Easterlin bu veriden hareketle orta yaş krizine girip pahalı harcamalarla bu krizden çıkmaya çalışan varlıklı kişilerin, fazla harcamalarının bir işe yaramadığını söylüyor.

Orta yaş krizi üzerine çalışan Psikiyatr Michael G. Wetter, “İnsan bu yaşlarında neleri başardığını ve neleri başaramadığını çok fazla düşünmeye başlar” demekte. Terapist Krystal Jackson ise boşanma, sevilen birinin kaybı veya yaşam koşullarında önemli bir değişimin orta yaş krizini tetikleyebileceği görüşünde.

ANİ KARİYER DEĞİŞİMİ

Uzmanlara göre; orta yaş krizinin belirtilerinden biri de ani kariyer değişimi olabilir. Depresyon ve ani duygu durum değişiklikleri de belirtiler arasında. Aşırı kararsızlık orta yaş krizinin bir başka semptomlarından olurken uyku düzenindeki bozukluklar da orta yaş krizinin belirtileri arasında gösteriliyor.

Orta yaş krizi her zaman 50’li yaşların ortasını kapsamıyor. 30’lu yaşların başında da bunu yaşayanlar var. Uzman Klinik Psikolog Ayhan Altaş, insanların genellikle 30’lu yaşlarına kadar evlendiklerini, eğitimlerini tamamladıklarını ve bir hayat muhasebesi yapabiliyor olduklarını söyledi.

Altaş, “Bu yaşlarda ölüm korkusu da devreye girer” demekte. Uzman psikolog, evlenen erkeklerin bu yaşlarında ani bir karar ile boşanma yoluna gidebileceğini de söylemekte.

Kaynaklar: Huffington Post, BBC, Dünya Sağlık Örgütü, Men's Health, Youtube/Uzman Psikolog Ayhan Altaş, The Atlantic, Haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel