Kovid-19 kadar tehlikeli
Kovid-19'un yeni varyantı EG.5 dünya çapında yayılırken, vücudun enfeksiyonlara karşı kontrolsüz savunması nedeniyle gelişen sepsis endişesi de başlamış durumda. Dünya genelinde her yıl 8 milyon kişi sepsis nedeniyle ölürken Türkiye'de ise tanı alanların yüzde 60'ı hayattan kopuyor.
Bilimsel adı EG.5.1 olan Eris varyantı, Amerika başta olmak üzere Avrupa ülkelerinde artış gösterirken, beraberinde sepsis hastalığında da endişesi yaşanıyor. Halk arasında “kan zehirlenmesi” olarak da bilinen sepsis, vücudun enfeksiyona karşı verdiği kontrolsüz savunma tepkisi sonucunda kendi doku ve organlarına hasar vermesiyle ortaya çıkıyor. Sepsis, doku hasarı ve organ yetmezliğine neden olurken, her yıl milyonlarca kişiyi yaşamdan koparıyor. Öyle ki, dünya genelinde her yıl 31 milyon 500 bin kişide sepsis geliştiği tahmin edilirken, bu hastaların yaklaşık 8 milyonu hayatını kaybediyor. Türkiye'de ise sepsis teşhisi konulan hastaların ortalama yüzde 60'ı yaşamını yitiriyor.
FARKINDA DEĞİLİZ
EG.5.1 varyantının neden olacağı enfeksiyon riski nedeniyle birçok kişi de Sepsis görülebileceği uyarısı yapılırken, ortaya çıkan son rakamlar ise vehametin boyutunu gözler önüne seriyor. Son araştırmalara göre Almanlar'ın yüzde 49'u, Amerikalılar'ın yüzde 44'ü bu hastalığın ne olduğunu bilirken, Türkiye'deki farkındalık oranı ise sadece yüzde 11 seviyesinde bulunuyor.
BİNLERCE ÖLÜM
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı ve Yoğun Bakım Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necmettin Ünal ise Türkiye'de sepsis farkındalığının oluşmaması nedeniyle her yıl binlerce kişinin yaşamını yitirdiğini belirtirken, "Sepsise yol açabilecek grip, zatürre ve diğer enfeksiyonlar için gereken sıklıklarla ve gereken kişilerde aşılanma yapılmasının hayati öneme sahip" dedi.
ANTİBİYOTİK DİRENCİ OLUŞTU
Prof. Dr. Ünal, 4 yıllık süreçte 1 milyardan fazla kişide Kovid-19 vakası görüldüğünü ve toplam ölüm 7 milyona yakın ölüm gerçekleştiğinin altını çizerken, "Bu ölümlerin bir kısmı sepsis nedeni ile gerçekleşti. 4 yıldaki toplam Kovid-19 vakalarının dörtte biri kadar sepsis vakası ortaya çıktı. Atlanan bir konu ancak hastanelerdeki ölümler ile hastane maliyetlerindeki bir numaralı etken sepsis. Yoğun bakımlarda gerçekleşen sepsis ölümlerinin önemli bir kısmında neden antibiyotiklere dirençli enfeksiyonlar" diye konuştu.
HER 3 SANİYEDE BİR KİŞİ
Türk Toraks Derneği Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Gaye Ulubay, da dünyada yılda yaklaşık 50 milyon kişiyi etkileyen ve 11 milyona yakın ölüme neden olan sepsisin her 3 saniyede bir can kaybına neden olduğuna dikkat çekerek şunları söylüyor: "Ateş yüksekliği, üşüme, titreme, bilinç değişikliği, nefes darlığı, tansiyon düşüklüğü, nabız ve solunum sayısında artma, kendini kötü hissetme ve genel durum bozukluğu sepsis düşündüren belirtiler. Bu belirtileri olan kişiler hemen en yakın acil servise başvurulmalı."
EN ÇOK KOVİD-19 VAKALARINDA GÖRÜLDÜ
Öte yandan yayınlanan son verilerde ise Kovid-19 nedeni ile yoğun bakım ünitelerine yatan hastaların yüzde 76’sında sepsis gelişirken, hastaların üçte birinden fazlasının sepsis nedeniyle yaşamını yitirdi. Dünya genelinde ise her yıl 5 milyon çocuk, 5 yaşına gelmeden hayatını kaybederken, ölümlerin yüzde 26’sı 5 yaş altındaki çocuklarda, her 5 vakadan 2’si 5 yaş altı çocuklarda meydana geldi. Taburculuk sonrası bir yıl içinde ölüm oranı ise ortalama yüzde 34 saptandı.