Yüzde 25 oyunu... Kiracınızla başınız derde girebilir

Kirada yüzde 25 zam sınırlamasının 1 Temmuz 2024 tarihine kadar devam edecek olmasına rağmen, birçok ev sahibi ikna yoluyla daha fazla zam talebinde bulunuyor.  Kimi kiracılar da bu durumu ya taşınma maliyetlerinin artması ya da yeni ev bulamadıkları gerekçesiyle kabul etmek zorunda kalıyor. Hukukçulara göre, yüzde 25 sınırı varken, kiracı artışa razı olsa da yine de vazgeçme hakkı bulunuyor. Peki, kiracı hangi durumlarda fazla ödemelerini geri alabilir?

"HER YIL TÜFE ORANINA GÖRE BELİRLENİYOR"

Avukat Hadi Dündar, kira sözleşmesinde tarafların karşılıklı olarak kira artışını ve dönemini belirleyeceğini ve bu sözleşmelerin yıllık olduğunu ve her yıl TÜFE oranına göre yenilendiğini belirtiyor.

Dündar, "Aksi belirtilmemiş ise, TÜİK verilerine göre 12 aylık ortalama alınır. TÜFE oranının üzerinde olamaz ancak altında kalacak şekilde taraflar kendi aralarında anlaşabilirler. Herhangi bir anlaşma yoksa o yılın TÜFE oranı kaç ise onun üzerinden artım yapılır" diyor. 

"GERİYE DÖNÜK ALACAK DAVASI"

Dündar, üst sınırın yüzde 25 olarak belirlendiğini ancak kiracının bir sorun olmasın diyerek bu oranın üzerinde bir ödeme yapması durumunda geriye dönük alacak davası açabileceğini kaydediyor.

Dündar, "Bu dava geriye dönük beş yılı inceler. Mahkeme bilirkişi yardımıyla hesaplama yapar, hangi yıl ne kadar ödenmesi gerektiğini çıkartır. Fazla bir ödeme varsa kiracıya verilmesi için karar verir, aynı şey ev sahibi için de geçerli, kiracı kirayı artırmıyor ya da belirlenen TÜFE'ye göre az artırıyor ise ev sahibi kiracıya alacak davası açabilir" ifadelerini kullanıyor.

"TEK BİR DURUMDA ÖDEMELERİNİ GERİ ALAMAZ"

Dündar, kiracının geriye dönük ödemelerini de tek bir durumda alamayacağını şu şekilde açıklıyor:

"Taraflar, yeni bir sözleşme imzalasa ve yeni sözleşmede yeni bir rakam belirtilmiş ise o zaman geriye dönük talep etme söz konusu olamaz çünkü en son imzalanan sözleşmeye göre işlem yapılır. Yukarıda bahsettiğimiz ise yeni bir sözleşme imzalamadan ve kendiliğinden yenilenen sözleşmeler içindir."

Av. Gökçe Özdemir ise ev sahibi ile kiracının  kanuni sınırın üzerinde oranda anlaşsa da ileride hukuki sorunlar çıkabileceğinin altını çiziyor: "Ev sahipleri, ileride kendisine karşı kiracı tarafından açılacak bir dava sonucunda ciddi tutarda faiz ile birlikte geri ödeme yapmak zorunda kalabilir."

İKİ TARAF İÇİN DE MAHKEME YOLU AÇIK

Özdemir,  uyarılarının devamında ise “Kiracı ve kiraya verenin ilgili hükmü esas alarak yüzde 25 oranında kira bedelinde artırım yapmaları halinde taraflar arasında bir anlaşmazlık olduğunu söylemek mümkün olmayacağı gibi ilgili hükme aykırılıkta mevcut olmadığından hukuki açıdan da bir uyuşmazlık ortaya çıkmaz. Lakin kiracının ilgili hükmü esas alıp kira bedelini yüzde 25 artırım yaparak ödemeye devam ettiği durumlarda, mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ve rayiç bedelin altında kira geliri elde ettiğini düşünen kiraya verenin hukuki durumu ve başvurabileceği kanun yollarına değinmemiz gerekir” ifadelerini kullandı. 

Kaynak: Web Özel