Uyuşturucuya bağlı ölümlerde büyük düşüşün sebebi ne?
Gün geçtikçe yakalanan uyuşturucu miktarı artarken uyuşturucuya bağlı ölümlerdeki büyük düşüş dikkat çekiyor. 2017 yılında uyuşturucudan 941 kişi hayatını kaybederken 2021'in ilk 7 ayında kayıp sayısı 72'ye indi. Bazı uzmanlara göre bağımlı sayısı artıyor.
Pandeminin etkisiyle evde geçirilen süre artarken Avrupa ülkeleri ve ABD'de uyuşturucu kaynaklı ölümlerde büyük artışlar görüldü.
Geçen yıl Almanya genelinde bin 581 kişi uyuşturucudan yaşamını yitirdi ve bu bir rekor oldu. Nitekim ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri verilerine göre; 2020 Nisan-2021 Nisan arasında ülkede 100 bin kişi aşırı doz uyuşturucu kullanımı nedeniyle öldü.
Peki tüm dünyanın başına bela olan uyuşturucu ölümlerinde Türkiye'de son durum ne? Adalet Bakanlığı Adli Tıp verilerine göre; 2017'de 941, 2018'de 657, 2019'da 342, 2020'de 314, 2021 ilk 8 ayında 72 kişi uyuşturucu kaynaklı hayatını kaybetti. Peki yıllara göre bu azalmanın sebepleri nedir? Bu sayının azalmasında uyuşturucu kullanımı ile yapılan mücadelenin etkisi ne? Üstelik bazı uzmanlara göre bağımlı sayısı da artıyor.
'BAĞIMLILIK RAKAMLARI YUKARI YÖNLÜ'
Temiz Toplum Derneği Başkanı Bilal Ay, Türkiye'de uyuşturucu kullanımı ile ilgili ellerinde net bir rakam olmadığını söyledi. Ay, BM'nin uyuşturucu raporuna göre; salgın sürecinde, bağımlı olanların maddeleri bulamayınca sentetik ve daha tehlikeli uyuşturuculara yöneldiğinin açıklandığını söyledi. Ay, "Emniyet Genel Müdürlüğü'nün yıllık yayınladığı raporda da bu tarz bir rakam yok. Ancak satır aralarını okumaya çalışıyoruz. Saha çalışmalarımızı göz önünde bulundurunca bağımlı rakamının yukarılara çıktığını öngörüyoruz" diyor.
UYUŞTURUCU YERİNE KALP KRİZİ Mi?
Uyuşturucu arzını önlemenin tek başına uyuşturucu ile mücadelede yeterli bir yöntem olmadığını aktaran Ay, "'Sadece arzı önledik ve uyuşturucudan ölümler azaldı' demek de mümkün değil" şeklinde konuştu.
Sahadaki gözlemlerinde ailelerin çocuklarının uyuşturucudan öldüğünü ifade etmekte ya da kabullenmekte zorlanabildiğini dile getiren Ay, "Bu yüzden, ölüm raporlarına başka şeyler de yazılabiliyor. Örneğin, uyuşturucuya bağlı kalp krizi geçirmiş bir kişinin ölüm nedeni kalp krizi olarak kayıtlara geçebiliyor" dedi.
'2.5 MİLYON CİVARI'
Türkiye’de uyuşturucu tedavisinde başarı oranının oldukça düşük olduğunu ifade eden Ay, Narkotik Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı'nın 2018 yılında yayınladığı 'Tütün, Alkol ve Madde Kullanımına Yönelik Tutum ve Davranış' başlıklı araştırmayı dayanak gösterdi. Ay, "Araştırmaya göre; Türkiye nüfusunun yüzde 3,1'i hayatında en az 1 kere uyuşturucu kullanmış. Bu nüfusa oranlandığında 2.5 milyon civarında bir rakamla karşılaşıldığı görülüyor. Tablo bu iken AMATEM'lerdeki yatak kapasitesi binin biraz üzerinde. Aslına bakarsak, Türkiye'deki tedavi mekanizmasının ölüm oranlarına etki etmesi, bu tablodan hareketle çok da mümkün değil gibi" ifadelerini kullandı.
MADDELERİN YAYGINLIĞI FARKI
İstanbul Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Müge Bozkurt, piyasadaki maddelerin sık sık değiştiğini belirterek, "Ölüm sayılarının yıllara göre düşmesinde tedavi merkezlerinin artması veya daha fazla kişinin tedaviye ulaşması etkin olmuş olabilir. Piyasadaki maddeler de sürekli değişiyor. Belki kullanılan maddelerin yaygınlığı ile ilgili fark olabilir" diyor.
TEDAVİDEKİ KİŞİ SAYISI FAKTÖRÜ
Bozkurt, uyuşturucu kullanımı ile ilgili ellerinde bir veri olmadığını aktararak, "Kullanımda azalma olmadan, ölümde azalma olması belki tedavideki kişi sayısının artmasına bağlı. Kişi bağımlı kriterini karşılıyor, ancak tedavide olduğu için yüksek doz riski yaşamıyor" şeklinde konuştu.
cihat.aslan@haberglobal.com.tr
Kaynak: Web Özel