Susuzluk riski! Ömerli 'İstanbul'a yeter mi?
Kuraklık ve nüfus yoğunluğu nedeniyle İstanbul Barajlarının doluluk oranı yüzde 33'e gerilerken, olası su krizine yönelik tartışmalar da devam ediyor. Uzmanlar, sonbaharda hiç yağış olmaması durumunda megakent için can damarı olarak gösterilen Ömerli Barajı'nın yetersiz kalacağını söylüyor.
İstanbul’a su temin edilen barajlardaki doluluk oranı yüzde 33’e gerilerken, ortaya çıkan tablo tartışmaları da beraberinde getiriyor. 2014 yılının ardından barajlardaki en düşük seviyenin yaşandığı İstanbul'da, önümüzdeki aylar için ciddi su sıkıntısı yaşanacağı uyarısını yineleyen uzmanlar ise kuraklığın kış dönemine kadar sürmesi durumunda Melen Nehri'nden temin edilen su ve Ömerli Barajı'nın da yetersiz kalabileceğini dile getirdiler.
"İSKİ: PLANIMIZDA YOK"
Uzmanların önümüzdeki aylarda megakentte yaşanması muhtemel su krizine karşı Sakarya Nehri'nin de alternatif olarak gündeme gelebileceği iddialarına karşı İSKİ yetkilileri tarafından yapılan açıklamada ise Sakarya Nehri’nden su temin edilmesi yönünde bir planlama bulunmadığı bildirildi. Yapılan açıklamada, Melen Çayı’nın mevsimsel olarak debisinin azalması halinde, Ömerli Barajı’ndan takviye yapılarak Avrupa Yakası’nda kesintisiz su arzı devam edileceği ve doluluk oranı azalan barajlardaki dip suyunun tehlike içermediği de açıklandı.
DAHA ÖNCE DOLDURULDU
Ancak İSKİ'den yapılan bu açıklamalara uzmanlardan itiraz gelirken, DSİ eski yöneticisi ve Su Politikaları Derneği Başkanı Dursun Yıldız, Melen Çayı’nın debisinin Temmuz ,Ağustos Eylül Ekim aylarında ciddi oranda düştüğünü belirterek, "İstanbul'a su temini için regülatörlerden alınan günlük su miktarı 1.8 milyon metreküp. Bu rakamın çok büyük kısmı Melen ve İsaköy-Yeşilçay'dan temin ediliyor" dedi.
DEPO OLARAK KULLANILIYOR
Melen Barajı işletmeye alınamadığı için İstanbul'un su temini planının tamamen değiştiğini sözlerine ekleyen Yıldız, şu bilgileri paylaştı: "Ömerli Barajı yağışlı dönemde ara depolama olarak kullanılıyor. Avrupa yakasına su temini için bir de Sarayburnu-Salacak hattı var. Buradan günde yaklaşık 220 bin metreküp su basılıyor. Sadece Ömerli Barajı ile de Avrupa ve Asya yakasının tüm su ihtiyacını karşılamak mümkün gözükmüyor. Önümüzdeki birkaç ay hiç yağış olmaması durumunda Ömerli Barajı’ndaki su miktarı iyice azalacak, kentte su teminine yönelik sıkıntılar yaşanabilecektir."
TEK BAŞINA YETMEZ
Avrupa Yakası'ndaki barajların hiç yağmur olmaması durumunda Ekim sonunda kuruyacağını da dile getiren Yıldız, "Melen Çayının getirdiği su miktarı yağışlı döneme göre çok azalmış durumda. Melen’deki ve Ömerli'deki suyu arıtarak Avrupa Yakası'na pompalayan Cumhuriyet Arıtma Tesisinin kapasitesi günde 1.1 milyon metreküp. Bu tesis tek başına yeterli olmaz. 2.5 ay sonra Avrupa yakasının su temini güvenliği , miktar ve kalite olarak tamamen Anadolu yakasındaki barajlara ve Cumhuriyet Arıtma tesisinin günlük kapasitesine bağlı hale gelebilir" diye konuştu.
ALTERNATİF VARSA AÇIKLANSIN
Hidroloji ve Su Kaynakları Uzmanı Prof. Dr. İlhan Avcı ise 2014 yılında yaşanan kuraklık döneminde Sakarya Nehri'nden su temin edildiğini belirterek, "İstanbul'u da etkileyen kuraklığın sürmesi durumunda Melen ve Ömerli dışında kaynaklara ihtiyaç duyulacak. İstanbul ve Düzce'yi kapsayacak uzun dönemli kuraklık durumunda alternatif kaynak ve planlar nedir?" dedi.
SADECE ÖMERLİ İLE OLMAZ
Kuraklık periyotlarının sürmesi durumunda Sakarya Nehri'nden su temininin kaçınılmaz olacağını sözlerine ekleyen Prof. Dr. Avcı, şunları söyledi: "Melen Barajı hayata geçmediği takdirde, kuraklık nedeniyle su sıkıntıları kaçılmaz. Kuraklık geçen yıl gibi Ocak ayına kadar sürerse, eninde sonunda Sakarya Nehri gündeme gelecektir. Sakarya Nehri'nde pompa istasyonu var. Yapılması gerekenler ise ileri derecede özel arıtma tesislerinin devreye alınmasıdır. Sakarya suyunun ağır metallerden arındırılması gerekir. Sadece Ömerli Barajı ile İstanbul'un su sorununu yönetemezsiniz "
DİP TEMİZLİĞİ YAPILIYOR MU?
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici ise barajlardaki su miktarının yüzde 10'un altına düşmesi durumunda, ciddi riskler oluşabileceğine dikkat çekerken, "Doluluk oranı yüzde 10 seviyesine gerileyen barajlardaki suyun mümkünse şebekeye verilmemesi veya çok ayrıntılı analiz ve filtreden geçirilmesi gerekir. İSKİ, barajlarda dip temizliği yapıyor mu? Şayet yapılıyorsa ne sıklıkta ve yöntemlerle yapıldığı açıklamalı" ifadelerini kullandı.
Kaynak: Web Özel