Rusya ile NATO'nun derin denklemi: Karadeniz

Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ile başlayan savaş devam ederken, Donbas'a yönünü çeviren Rusya, liman kentlerini tek tek ele geçirmeye çalışıyor. Uzmanlar, Rusya'nın başkent Kiev'e yaptığı harekatın başarısızlıkla sonuçlanması ile şimdiki hedefinin Ukrayna'yı Karadeniz'den kesmek olduğunu söylüyor.

Rusya, Ukrayna'yı Karadeniz'den koparırsa, karadan Romanya, denizden ise Bulgaristan ile sınırdaş olacak. Bu iki ülke de NATO üyesi ülkeler. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin amacı zaten bu ülkeyi NATO'dan koparmaktı. Durum böyle olunca akıllara bazı sorular geliyor;

• Rusya'nın Ukrayna'nın Karadeniz'le bağlantısını kesmesi durumunda Karadeniz'de NATO ülkeleri ile komşuluğu nasıl bir boyut kazanır?
• Romanya ve Bulgaristan'da NATO'ya ait üs veya silahlı kuvvetler var mı? NATO ile bu iki ülkenin ilişkileri nasıl? NATO bu iki bölgede ne kadar güçlü?
• Rusya'nın Romanya ile sınır komşusu, Bulgaristan'la deniz komşusu olması Karadeniz'de ileride NATO ile nasıl sorunlar ortaya çıkarabilir?

Avrasya İncelemeleri Merkezi'nden (AVİM) uzman Gözde Kılıç Yaşın, Rusya'nın NATO ile arasında üye olmayan, tarafsız toprakların olmasını tercih ettiğine dikkat çekerek, "Ukrayna meselesinin de özü bir bakıma budur. Ukrayna'nın Karadeniz'le bağlantısının kesilmesi, Rusya'yı NATO üyesi Romanya ile kara sınırı komşusu yapar" diyor.

Rusya'nın Romanya ile sınır paylaşacak olmasının kendisi açısından tehdit oluşturan merkeze daha da yaklaştırmış olacağını aktaran Yaşın, "Rusya zaten NATO'nun 2004 öncesi konuşlanmasına çekilmesi talebinde bulundu. Ukrayna konusunda Batı'dan istediği güvenlik garantilerine 2004 yılı vurgusuyla Romanya ve Bulgaristan'ı da eklemişti. Güvenlik garantileri ile kastedilen ise bu bölgelerden NATO'ya ait askeri güç, silah ve teçhizatların çekilmesidir. Çünkü Rusya, karşısında güçlendirilmiş ve huzursuzluk veren bir hat görüyor" ifadelerini kullandı.

'KARADENİZ ATEŞ DENİZİ...'

Romanya ve Bulgaristan'da NATO'ya ait üs veya silahlı kuvvetlerin olduğunu söyleyen Yaşın, "2020 yılında ABD ile Bulgaristan arasında imzalanan işbirliği yol haritasında Bulgaristan'da ABD askerleri, Novo Selo kara kuvvetleri poligonu, Bezmer ve Graf Ignatievo hava üsleri ile Aytos askeri lojistik merkezi'nde konumlanıyor. Romanya'da ise anti-balistik füze sistemi konuşlandırılan Devesul Hava Üssü ile Borcea Hava Üssü, NATO kullanımında. Ayrıca Köstence'de NATO askeri üssü bulunuyor" dedi.

Ukrayna'nın denize çıkışını kaybetmesinin Rusya'nın kıyılarının artması anlamına geleceğini söyleyen Yaşın, "Bu kazanımlar uluslararası tanıma görmese dahi Rusya'nın uygulaması kendi egemenlik bölgesi şeklinde olacaktır. Dolayısıyla Karadeniz bir ateş denizi, çatışma denizi halini alabilir" diyor.

'SERHAT ÜLKE: ROMANYA'

Kafkasya, Avrasya ve Geniş Karadeniz Bölgesi Uzmanı Dr. Turgut Kerem Tuncel, Rusya'nın Kırım'ı ilhakıyla Romanya ve Bulgaristan ile karasuları sınırı olduğunu söyleyerek, "Bu konuyla ilgili teorik açıdan önemli husus Rusya, Ukrayna'nın Karadeniz kıyısını alırsa burayı kendisine mi ilhak edeceği yoksa burada Donetsk ve Luhansk’takilere benzer bir 'devlet' mi kurduracağı" diye konuştu.

Karadeniz'in güvenliği ile ilgili olarak Romanya, NATO/ABD'nin Karadeniz'deki karakolu olarak görüldüğünü söyleyen Tuncel, "Ancak, Bulgaristan NATO ile ilişkiler konusunda daha çekimser ve Rusya-NATO arasında daha dengeci davranıyordu. Bu savaşla Bulgaristan, NATO ile ilişkileri konusunda daha hevesli bir hal aldı. Bu iki ülkenin önemi Türkiye'nin NATO ilişkilerindeki gerginlikten kaynaklanıyor" dedi.

Romanya'nın, Polonya ve Baltık ülkeleri gibi NATO'nun 'serhat' ülkesi (sınırdaki) haline gelebileceğini belirten Tuncel, şöyle devam etti: "Bu olduğunda, NATO’nun Romanya’yı askeri açıdan daha fazla desteklemesi gündeme gelecektir. Rusya'nın Odesa bölgesini alması durumunda ise Moldova ile de sınır olacak. Moldova'da Rusya destekli ayrılıkçı Transdinyester bölgesi var. Rusya'nın İşgal ettiği bölgeler üzerinden Transdinyester'e bir koridor oluşturacağı da düşünülebilir. Bu da NATO-Rusya gerilimini artıracak."

Kaynak: Web Özel