4 soru 4 cevap | Uzmanlar Merkez Bankası'ndaki değişikliğe ne diyor?
Dört buçuk aylık görev süresi boyunca 875 baz puanlık faiz artırımına giden Naci Ağbal, Merkez Bankası başkanlığı görevinden alındı. Piyasalar pazartesi gününe nasıl başlar? Ekonomistler ne diyor?
Türkiye ekonomisi yeni güne, gece saatlerinde Resmi Gazete'de yayınlanan görev değişikliğiyle uyandı. Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal, görevden alınarak yerine Prof. Dr. Şahap Kavcıoğlu getirildi. Bu atamayla Merkez Bankası'na 20 ay içinde dördüncü başkan atanmış oldu.
2020 Kasım ayında ekonomi yönetiminde köklü değişikliğe gidilmiş; o dönemki Merkez Bankası Başkanı olan Murat Uysal görevden alınarak yerine Naci Ağbal getirilmişti. Ağbal, görevde kaldığı 4.5 aylık süre boyunca toplamda 875 baz puan faiz artırımına gitti.
Peki Ağbal'ın görevden alınması nasıl karşılandı? Merkez Bankası'nın yeni yönetimi bundan sonraki süreçte hangi kararları alır? Yurt içi piyasalar yeni haftaya nasıl başlar? Tüm bunları Haberglobal.com.tr okurları için Ankara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe ve Bilgi Üniversitesi Ekonomi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent ile konuştuk.
1- Naci Ağbal'ın görevden alınmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Cem Başlevent: Kasım ayında Naci Ağbal'ın göreve getirilmesini biraz şaşırtıcı bulmuştum. Zira Ağbal gibi saygın bir ismin seçimlere yakın bir zamanda ön plana çıkarılacağını düşünmüştüm. Nitekim, geride kalan 4.5 ayda Ağbal ve ekibinin pek yanlış bir hamlesini görmedik. Önceki dönemin tartışmalı uygulamalarından dönmeleri ve yarattıkları imaj olumluydu. Eldeki olanaklarla yapabilecekleri de sınırlıydı. Ancak görevden alınması gelişinden daha da şaşırtıcı oldu.
Yalçın Karatepe: Bu çok sürpriz bir karar. Hiç beklenen bir karar değil. Çünkü Naci Ağbal'dan özellikle yabancı yatırımcılar oldukça memnundu. Bütün raporlarda vs önem atfediyorlardı.
Ağbal dönemi nasıl geçti? Faizler kaçtan kaça geldi?
2- Pazartesi günü yurt içi piyasalar güne nasıl başlar?
Cem Başlevent: Her ne kadar yeni gelecek yönetim kısa vadede faizlerin daha düşük olmasını savunsa da, uzun vadede faizleri yukarı çekecektir. Çünkü bir belirsizlik ortamı oluştu.Uzun vadeli tahvil faizleri yukarı gidebilir. Bundan sonra piyasalarda yaşanacaklar, yeni başkanın geçmişte dile getirdiği görüşlerini ne derece devam ettireceğine bağlı olacağı için, tahmin yapmak kolay değil. Ama bankadaki bu değişimin iktidar için çok riskli bir hamle olduğu kesin.
3- Son yapılan 200 baz puanlık politika faizi artışı fazla mı karşılandı?
Cem Başlevent: Hayır, son faiz artışının TL'nin değerini koruyacağı, böylelikle enflasyonla mücadeleye katkı sağlayacağı belirtiliyordu. Şimdi yüksek faiz ortamının olumsuzlarını yaşarken, olumlu etkilerinden önemli ölçüde mahrum kalmış olacağız.
Yalçın Karatepe: Merkez Bankası haklı olarak karşı karşıya olduğu risklere atıfta bulunuyordu. Para politikası karar metnine baktığınızda 'önden yüklemeli faiz artırımına gidildiği' yazılıyordu. Çünkü Türkiye'nin ekonomik riskleri oldukça yüksek, yurt dışı piyasalar çok hareketli, dolar/TL'yi etkileyen tahvil faizleri hareketli. Uluslararası ilişkiler karışık. Ön almak için faizi önemli derecede artırdıklarını söylüyorlardı. Ancak son faiz artırımının da hiçbir hükmü kalmadı. Etkisini yitirdi.
4- 20 ay içinde 4. başkan değişimi. Bundan sonra Merkez Bankası'nın ilerideki kararları için neler söylenebilir?
Cem Başlevent: Alınacak kararlar için beklemek gerekecek. Önümüzdeki bir ay, yeni bir faiz kararı söz konusu olmayacak. Arada başka kararlar alınabilir, zorunlu karşılıklarda ya da yurt dışı swap işlemleriyle ilgili... Yeni yönetim, oluşacak olumsuz havayı yazılı ya da sözlü olarak minimize etmeye çalışabilir. Ağbal gelmeden önce de böyle olmuştu. Piyasa oyuncularını yapılan açıklamalarla sakinleştirmeye çalışmışlardı. Önümüzdeki 48 saat içinde göreceğiz.
Yalçın Karatepe: Merkez Bankası kararlarının artık bağlayıcılığı olmadığı görüldü. Bu kararlara biz neden çok atıfta bulunuyoruz, hem para politikası göstergesi olması açısından hem de kurumsal kapasitesi var Merkez Bankası'nın. Çünkü para politikası üzerinden birtakım sonuçlara gitmeye çalışır. Yeni başkanının da görevden alınmayacağının garantisi var mı? Karar alınırken ekonomik göstergelere bakılarak mı alınacak?
Haber Global yayınına bağlanan ekonomist Murat Sağman'ın değerlendirmeleri ise şöyle?
Dolar / TL kuruna dair ilk işaret Asya'dan
Kaynak: Web Özel