"Karakola çağırıp Bitcoin uyarısı yaptılar"

Çin Komünist Partisi ülkedeki kripto para trafiğini kontrol etmek için elinden geleni yapıyor. Önce Bitcoin madenciliği kısıtlanırken 2017’den bu yana çıkan kanunlar kripto para ticaretini zorlaştırıyor.

Çin hükümeti 2017 yılında yerli aracı kurumların kripto para ticareti yapmasını yasaklarken hükümet kripto paraların izi sürülemediği için satış yasağını tam olarak da takip edemiyor.

'OLAYA 10-20 YILLIK BAKIYORUM'

35 yaşında Şanghay’da yaşayan ve isminin bilinmesini istemeyen ‘Charlie’ takma adını kullanan bir kripto para yatırımcısı, “Hükümetin önlemlerini umursamıyorum” diyor. Charlie 2017 yılından bu yana kripto para ticareti ile ilgilendiğini söylerken son fiyat dalgalanmalarında üç gün içinde 11 milyon dolar kaybettiğini aktarıyor.

Charlie zararı için “Bugüne kadar kazandıklarıma sayıyorum” değerlendirmesinde bulunuyor. Yatırımcı kripto paralar için günlük değil 10-20 yıllık vadede düşündüğünü belirtiyor.

Çin devlet medyasının verdiği bilgilere göre ülkede 2017 yılında Bitcoin hakkında aracılık faaliyetleri yasaklanmadan önce dünya Bitcoin’lerinin yüzde 7’sinin Çinlilerin elinde olduğuna inanılıyordu. Yine resmi raporlara göre aynı yıl küresel Bitcoin ticaretinin yüzde 80’i Çin’de gerçekleşiyordu.

SİSTEM NASIL İŞLİYOR? 

Hali hazırda yasağa rağmen Çin’de Bitcoin ticareti şöyle yapılıyor: Sanal borsaya giren bir kişi Bitcoin için bir teklif veriyor. Teklifin kabul edilmesi durumunda bir aracı sanal ödeme şirketine para yatırılıyor ve kripto parasını satan kişiye ücreti aktarılıyor ve ticaret gerçekleşmiş oluyor. Böylece Bitcoin almak isteyen kişinin parası Çin’in lisans verdiği elektronik bir ödeme kuruluşu vasıtasıyla yine ülkenin finansal sistemi içerisinden aktarılıyor. Yasağın olmadığı ülkelerde ise arada bir elektronik ödeme şirketi olmasına gerek yok.

‘POLİS ÇAĞIRIP UYARI YAPIYOR'

Çin hükümeti henüz bireysel olarak Bitcoin alıp satmayı suç olarak tanımlamıyor ancak Bitcoin’i olduğu bilinen kişilere de resmi bakış çok pozitif değil.

Pekin polisi Bitcoin’in zararları ve suça yatkınlığı konusunda bastırdığı el broşürlerini dağıtırken ‘panik halinde Bitcoin ticareti konusunda ne yapacağını bilmeyenleri’ yerel polisi aramaya davet ediyor.

Sosyal medya üzerinden duyurulan ve teyit edilmemiş bazı iddialara göre kimi Bitcoin sahipleri yerel polis tarafından sorgulanıyor, karakolda kripto varlıklar hakkında uyarılıyorlar ve akıllı telefonlarındaki kripto para uygulamalarını silmeleri isteniyor.

Tıpkı Türkiye’de de olduğu gibi zaman zaman Çin’de de Bitcoin üçüncü sayfa haberi olarak karşımıza çıkıyor. Bunlardan en acıklı olanlardan biri geçen yıl temmuz ayında yaşandı. Dalian kentinde Bitcoin ticaretinden 3.1 milyon dolar kaybeden bir adam üç yaşındaki kızını öldürerek eşiyle birlikte intihara teşebbüs etmişti.

Takma isimle konuşmayı tercih eden ve Pekin’de bir teknoloji şirketinde çalışan Peter’in kripto paralardan elde ettiği gelir üç hafta içinde 100 bin yuandan 14 bin yuana inmiş. Peter, “Hepsi sıfıra inse de benim için önemli değil. Ya bir günde zengin olursam” diyor.

"YEĞENİMİ BİTCOİN YAKTI"

Son yıllarda Bitcoin Türkiye’de de sık sık adli olaylara konu olan bir vaka haline geldi. Örneğin Antalya'da yaşayan 40 yaşındaki Mustafa Gider, oturdukları 3 katlı villada, anne ve babası ile ablasını pompalı tüfekle öldürüp intihar etmişti. Şahsın halası Nimet Güler, "Yeğenim Bitcoin yüzünden, önce 250 bin TL'sini kaybetti. Arabasını da kaybedince bunalıma girdi. Yeğenimi Bitcoin yaktı" demişti.

"KAYDA GEÇEN İLK CİNAYET"

2018 yılında, Ankara'da 23 yaşındaki Şükrü Mert Ersoy'u hesabındaki sanal para olan Bitcoin'i almak için boğarak öldürdükleri suçlamasıyla yargılanan 5 sanık hakkında karar verilmişti. 'Türkiye'nin ilk bitcoin cinayeti' olarak kayıtlara geçen olayda tutuklu sanıklar Moray Akça, Mehmet Yeşilkaya, Fırat Burun ve Sergen Yasak'a ayrı ayrı 'kasten öldürme' suçundan müebbet ve 'gece vakti nitelikli yağma' suçundan 7 yıl 6 ay hapis; sanık Seydo Salacak'a da toplam 16 yıl 3 ay hapis cezası verilmişti.

*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Bloomberg'de yayımlanan 'Crypto Traders Defy China’s Crackdown With Secretive Bets' isimli makaleden alınmıştır.