Hasarlı binalarda süreç nasıl işleyecek? | 'Can ve mal güvenliğini tehdit eden binaların...'

6 Şubat'ta Kahramanmaraş'ta 7.6 ve 7.7 büyüklüğünde meydana gelen depremlerin ardından depremden ağır şekilde etkilenen bölgelerde arama-kurtarma ve enkaz kaldırma çalışmaları devam ediyor. Bir yandan da hem afet bölgesinde hem de çevre illerde hasarlı bina tespiti yapılıyor.

İnşaat Mühendisleri Odası Eski Başkanı Cemal Gökçe, ağır hasarlı binaları kolonları, kirişleri, duvarları, perdeleri göçmüş ve artık kullanılamaz binalar olarak tanımlıyor. Gökçe, “Ağır hasarlı bina, taşıyıcı sistemleri tümüyle hasar almış bina demek. Dolayısıyla bu binalarda oturulmaz, bu binaların boşaltılması ve yıkılması lazım” demekte.

İnşaat Mühendisleri Odası Merkez Yönetim Kurulu Üyesi Gülsun Parlar ise, deprem sonrası oluşan hasarların, hasarsız, az hasarlı, orta hasarlı ve ağır hasarlı şeklinde dört grupta incelendiğini kaydediyor. “Az hasarlıda ufak tefek onarım çalışmalarıyla bina kullanımına devam edilir” şeklinde konuşan Parlar, ağır hasarlı binaların ise yıkılması gerektiğine işaret ediyor.

YIKIM SÜRECİ NASIL İŞLEYECEK?

İnşaat Mühendisleri Odası Eski Başkanı Cemal Gökçe, binaların durumuna ilişkin denetimin inşaat mühendislerinin yapması gerektiğine işaret ederek “AFAD, hasar tespiti yapılması için bölgeye çok sayıda inşaat mühendisi gönderdi” diyor.

İnşaat mühendislerinin her yapıyı tek tek incelediğine Gökçe, orta hasarlı binaların durumuna göre de güçlendirmesi halinde kullanılabileceğini vurguluyor. Gökçe "Yıkılan binaların yanı sıra, ağır hasarlı ve oturulamayacak durumdaki orta hasarlı binalarla birlikte yıkılacak yapı sayısı oldukça fazla olacak” demekte.

İnşaat mühendisi Doç. Dr. Yavuz Selim Güçlü de orta hasarlı binalar hakkında güçlendirme ya da yıkım kararı alınabileceğini belirtiyor. Güçlü, buradaki koşulu ise şöyle açıklıyor:

“Yapılan maliyet hesabında güçlendirme maliyeti binanın maliyetinin yarısını geçiyorsa güçlendirme yapılmaz, bina yıkılır.”

AĞIR VE ORTA HASARLILAR İÇİN MÜRACAT EDİLMELİ

Gülsun Parlar, binası yıkılan, evi orta ya da ağır hasarlı kişilerin, mağduriyetlerinin giderilmesi için afet yasası doğrultusunda müracaatlarını yapması gerektiğinin altını çiziyor. Parlar, müracaat üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'ndan teknik ekipleri tarafından tespit yapıldığını dile getiriyor.

Gayrimenkul hukukçusu Avukat Sinan Keskin ise, bazı katları çökmüş, yan yatmış vb. boyutta hasar görmüş, her an can ve mal güvenliğini tehdit eder nitelikteki binaların "acil yıktırılacak bina" olarak sınıflandırıldığını kaydediyor.

Keskin değerlendirmesinde şu ifadelere yer veriyor:

"7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun gereğince, binası acil yıktırılacak olarak tespit edilmiş afetzedelere bu duruma ilişkin raporlar tebliğ edilmektedir. Bu tebliğde, tehlikenin giderilmesi gerektiği içerir ve yıkılması gereken binalar için en çok 3 gün süre verilir. Tebliğden itibaren ev maliki bu bildiriye karşı 3 gün içinde idareye itiraz edebilir."

İdarenin bu itirazı en geç 3 gün içinde inceleyerek karara bağlaması gerektiğini belirten Keskin, itiraz edilmesi halinde bu binaların 3 gün içinde farklı bir teknik ekip tarafından tekrar incelenebileceğine işaret ediyor. Keskin, "Yapılan bildirime karşı süresinde itiraz edilmediği veyahut itirazın haksız bulunduğu durumlarda binaların yıktırılması sağlanacaktır" demekte.

Peki tespit edilen ağır hasarlı bina sayısı kaç?

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, depremlerden etkilenen ve aralarında Kayseri, Niğde ve Kilis’in de bulunduğu 13 ilde hasar tespit çalışmalarının sürdüğünü açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, 13 Şubat itibarıyla yapılan hasar tespit çalışmalarında 236 bin 410 binada yer alan 1 milyon 279 bin 576 bağımsız birimde inceleme yapıldığı ve 33 bin 143 binada yer alan 153 bin 506 bağımsız birimin acil yıkılması gereken, ağır hasarlı ve yıkık olduğunun tespit edildiği bildirildi. Açıklamada ayrıca, 6 bin 849 binada bulunan 46 bin 640 bağımsız birimin orta hasarlı, 59 bin 995 binadaki 439 bin 647 bağımsız birimin az hasarlı, 108 bin 840 binada yer alan 535 bin 490 bağımsız birimin ise hasarsız olduğu tespit edildiği vurgulandı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, depremlerden etkilenen illerde hasar tespitini 1 hafta içinde bitirmeyi planladıklarını söyledi.

Kaynak: Web Özel