Elektrikli scooter nerede sürülecek? Trafikte ölüm, kaldırımda ceza var...

Türkiye’nin büyük kentleri önce bir olayı yaşıyor, daha sonra alt yapı kuruyor. Örneğin İstanbul’un hızla kentleşmeye başladığı 60’larda önce gecekondular yapıldı, daha sonra o mahallelere elektrik ve su hizmeti götürüldü. Bu konuda örnekler sayısız. Elektrikli scooter işi de böyle oldu. Önce scooter’lar geldi daha sonra bunlar hakkında bir yönetmelik ihtiyacı ortaya çıktı.

Son durum ise şöyle; elektrikli scooter’lar kaldırımda yayaları rahatsız ediyor, asfalt yoldan gittiklerinde can tehlikeleri var, sürülebilecekleri bisiklet yollarına ise her yerde ulaşmak mümkün değil. Yani araç gelmiş ama etrafında uygun bir ekosistem yok.

Nitekim geçen günlerde Ümraniye'de Alemdağ Caddesi üzerinde elektrikli scooter'la giden İlknur Akkaya, yol kenarına park eden ticari araç sürücüsünün kapıyı açmasıyla yola savruldu. Hareket halindeki otobüsün çarptığı Akkaya, hayatını kaybetti. Scooter’ları kaldırımda sürenleri 144 TL ceza bekliyor.

Peki yayalara göre değil, otomobillere göre dizayn edilen İstanbul şehri, elektrikli scooter’ların yol sorununu çözebilir mi? Yollarımız bu aletler için ne kadar uygun?

GÜZERGAH İZLEME

Ulaştırma Profesörü Mustafa Ilıcalı, elektrikli scooter kullanımı için yönetmelikte bütün maddelerin olduğunu ancak kullanılacakları güzergahlarda imar revizyonuna ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Ilıcalı, “Yetki verme belgesi bakanlıkta, izin belgesi ise belediyelerde. İl veya ilçe belediyeler izni verirken, kullanılacak güzergah belirlenmeli, EDS sitemiyle denetlenebilmeli, daha korumalı ve en az kaza riskinin olacağı yerlerde kullanım izni verilmeli" diyor. Şu anki sistemde e-scooterın kağıt üzerinde belirli bir semt veya güzergahı yok.

"TRAFİĞİN YÜZDE 30'U 5 KİLOMETRE ALTI"

Elektrikli scooter'ların bireysel yolculuk ve özel araçların trafikte azalması, emisyon, yakıt kullanımının düşmesi gibi avantajları olduğunu dile getiren Ilıcalı, "İstanbul'da yolculukların yüzde 30'u 5 kilometrenin altında. İzin verilen yerler iyi seçilmeli, belediyelerin o güzergahları çok hassas izlemesi gerekiyor. Güvenlik için yolların imar revizyonunun değişmesi önemlidir" diye konuştu. Ilıcalı İstanbul'daki kaldırım genişlikleri hakkında ise "Bırakın elektrikli scooter'ın kullanmasını, vatandaş yürüyemiyor." değerlendirmesinde bulundu.

DEZAVANTAJLI YOL KULLANICILARI

Şehir Plancıları Odası Yönetim Kurulu Üyesi Semih Ertürk, ise scooter yönetmeliğinin kentlerin fiziksel yapısı düşünülmeden yapıldığını söyledi. Ertürk, "Bisiklet ve scooter teknik olarak bir araç ve taşıt yolundan gitmeleri gerekiyor. Ancak böylece dezavantajlı yol kullanıcıları oluyorlar" ifadelerini kullandı.

GÜVENDE HİSSETME...

Ertürk, kendini araç yolunda güvende hissetmeyen elektrikli scooter sürücülerinin kaldırımlara attığını söyledi. İstanbul Şehir Plancıları Odası Yönetim Kurulu Üyesi, "Evet mevzuatta kaldırımı kullanmaması gerekiyor, ama yapacak birşeyi yok. Burada kamunun görevi, o kullanıcının kendini güvende hissedebileceği altyapı ve trafik kültürünü sağlamaktır. Ayrıca bu cihazların mevzuatta kaskla kullanılmasına dair ibare var. Bu şirketlerin de ekstra güvenlik önlemlerini entegre etmesi gerekli" değerlendirmesinde bulundu.

Hollanda'daki bisikletli ulaşımı örnek veren Ertürk, "Bu ülkenin yaya dostu ve bisiklet dostu olması 1950'li yıllarda özellikle kazalarda bisikletlilere çarpma kazalarının ve ölümlerin yükselmesi üzerine halktan başlayan bir isyanın sonucudur. Benzer dönüşümün İstanbul'da da olması gerekiyor, ama maalesef çok yavaş oluyor" dedi.

YOL HAKKI KİMİN?

İstanbul'da ulaşımın motorlu araçlara odaklı olduğunu söyleyen Ertürk, kent içinde araçsız bölgeler, düşük hız bölgeleri gibi uygulamaların yapılacağı alanların belirlenmesi gerektiğine dikkat çekerek, "Bisikletlinin veya elektrikli scooter'cunun yolda bulunma hakkının bile olduğunu kabul etmiyoruz" şeklinde konuştu.

"MECBUREN KALDIRIMDA SÜRÜYORUM"

Kısa mesafedeki işlerini halletmek için elektrikli scooter satın alan Sıla Yalçın, taksi kullanılmayacak kadar yakın mesafelerde zaman kazandırdığını söylüyor. Güvenliği nedeniyle scooter'ı kaldırımda sürdüğünü ifade eden Yalçın, "İstanbul'da inanılmaz karmaşık, güvensiz ve hızlı akan bir trafik olduğu icin yola çıkmaya cesaret edemiyorum. Kaldırımda kullanmak da fazlasıyla zor ancak en azından daha az tehlikeli" diyor.

Kaynak: Web Özel