KKM'nin üzerinden 1 yıl geçti... Dolar ve euro kurunun seyri ne söylüyor?

21 Aralık 2021'de Resmi Gazete'de yayımlanan karar ile yürürlüğe giren Kur Korumalı Mevduat uygulamasının üzerinden neredeyse bir yıl geçti. Kur Korumalı Mevduat uygulaması, Türk Lirası birikimlerini kurdaki değişimlere karşı korumak amacıyla uygulamaya konulurken, vatandaşın birikimlerine vade boyunca olası kur hareketlerine karşı hazine güvencesi sağlıyor. Kur hareketleri ile oluşan zarar bütçeden karşılanıyor. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, bütçe görüşmeleri sırasında 2022 yılı Ocak-Ekim döneminde KKM’ye bütçeden 91,6 milyar TL aktarıldığını açıkladı.

16 Aralık 2021'deki Merkez Bankası'nın faiz kararı ardından kur yükselişe geçmiş, dolar/TL 17'yi, euro/TL 18 TL'yi aşmıştı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Kur Korumalı Mevduat uygulamasını açıklaması ile dolar kuru 11 TL seviyelerine çekilmişti.

Daha sonra Rusya-Ukrayna savaşının da etkisiyle yükseliş seyrine giren dolar/TL, ekim ayından bu yana 18,55 - 18,65 TL bandında yatay seyretmekte. Euro/TL ise kasım ayından bu yana 19,50 -19,80 TL bandı arasında. Merkez Bankası ise en son yaptığı beklenti anketi sonuçlarına göre yıl sonunda dolar/TL'nin 19,54 olacağı varsayılıyor. 

Tera Yatırım Şef Ekonomisti Enver Erkan, TL’nin son 12 ayda dolar karşısındaki değer kaybının yüzde 25,9 seviyesinde gerçekleştiğini belirtiyor. Ancak bu değer kaybının çoğunluğunun eylül öncesi döneme ait olduğunu belirten Erkan, "Buna karşılık son 3-4 ayda oldukça durağanlaşmış bir döviz hareketi var, dolayısıyla dönemsel bazda dövizin getirisi çok düşük kaldı" diyor. 

SON DÖNEMDEKİ YATAY SEYRİN NEDENİ...

Ekonomist Erkan, döviz tarafında yapılan birçok düzenlemenin ve aynı zamanda çeşitli uluslararası anlaşmalarla sağlanan finansmanın son dönemdeki stabiliteyi açıklamakta olduğunu söylüyor. Erkan, son zamanlarda yapılan düzenleme ve anlaşmalarla Merkez Bankası brüt döviz rezervinin 125 milyar dolara yükseldiğini de belirtiyor. Ekonomist, "İlk kur etkisi tabii Kur Korumalı Mevduat tarafında sağlandı, son birkaç ayda ise dövizin yükselmemesi nedeniyle buradaki stok artışı durdu. Liraizasyon sağlamak için Merkez Bankası, BDDK ve ekonomi yönetimi birçok regülasyon yaptı" ifadelerini kullanıyor. 

Bilgi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cem Başlevent ise dolar kurunun ekonomi yönetimi tarafından kontrol altına alınmış durumda olduğunu ifade ediyor. Başlevent "Ülkeye döviz girişi sağlandı ve bu kaynaklar döviz kurlarını tutmakta kullanılıyor. Rusya'ya yapılması gereken doğalgaz ödemelerinin gelecek yıllara ertelendiği ve bunun da kolaylık sağladığı konuşuluyor" demekte.

'MESELE KKM UYGULAMASININ NASIL SONA ERECEĞİ'

Başlevent, KKM'deki toplam meblağın mevcut düzeyde kalmasının, hatta klasik mevduat yatırım fonları ve borsaya geçişlerle beraber azalmaya başlamasının beklenebileceğini de sözlerine ekliyor. Başlevent "Planlandığı şekilde 2023 yılı sonunda KKM uygulaması sona erdirilirse, aynı tarihlerde dövize yoğun geçişi engellemek için klasik mevduat gibi enstrümanların yüksek faiz oranlarıyla daha cazip hale getirilmesi gerekecek" ifadelerini kullanıyor. 

Ekonomist Enver Erkan KKM'nin 2023 sonuna kadar devam edeceğinin altını çizerken "Son dönemde döviz stabil kaldığından dolayı KKM stok birikimi durdu, hatta azalmaya başladı" diyor. Erkan "KKM birikiminin yoğun olduğu dönemlerde, eğer bu uygulama olmasaydı dövizde yükseliş kaçınılmaz olurdu. Asıl mesele KKM sisteminin nasıl sona ereceği ve de sonrası" diye sözlerini sürdürüyor.

Prof. Dr. Cem Başlevent, döviz yatırımlarının getirisi hakkında şunları söyleyerek sözlerini sonlandırıyor:

Halen parasını dövizde tutan vatandaşlarımızın elde ettiği yıllık getiri her geçen gün azalıyor. 

Kaynak: Web Özel