TikTok'ta gençler neden bu kadar akıl hastalığından bahsediyor?
Pek çok genç TikTok üzerinden borderline kişilik bozukluğu, bipolar bozukluk gibi ruhsal hastalıklarla ilgili 'deneyimlerini' paylaşıyor. Bu deneyimler arasında doğru olanlar kadar yalan, yanlış ve yanıltıcı tavsiyeler de var. Bazı gençler bu hastalıklara kapıldıklarını düşünerek psikoloğa gidiyor.
Şu an dünyanın en büyük internet sitesi TikTok. 2021 yılında Google’dan fazla ziyaret edildi. Google’dan fazla ziyaret edilmenin ne olduğunu düşünebiliyor musunuz? TikTok Türkiye’de de milyonlarca kullanıcısı olan bir platform. Özellikle yaşı 18-24 arasında olan Z kuşağı üyeleri arasında bir fenomen.
TikTok’ta eğitici, öğretici olduğu kadar gençler için zararlı olduğu düşünülen içerikler de var. Özellikle son zamanlarda ABD’li gençler TikTok’ta hastalıklarından bahsettikleri videolar çekiyorlar. Kimisi omurgasında sorun olduğunu, bipolar bozukluğu olduğunu anlatıyor. Videolarda geçmişte yaşanılan hastalıklardan da bahsediliyor. Bir genç ne kadar fazla hastalıktan bahsederse takipçileri arasında o kadar popüler oluyor.
Öyle durumlar ortaya çıkmaya başladı ki bazı gençler hasta olmadıkları halde kendilerini bu akıma katıldıkları için kendilerini akıl hastası sanmaya başladı. Samanta Fridley isimli lise son sınıf öğrencisi gece 3’e kadar TikTok’ta borderline kişilik bozukluğu, bipolar bozukluk ve farklı kişilik bozukluğu olduğunu söyleyen insanların videolarını izledi.
10 YAŞINDA TEŞHİS KONMUŞTU
Fridley’e 10 yaşında kronik depresyon ve panik atak teşhisi konmuş. Aradan yıllar geçmesine rağmen TikTok videolarını izledikten sonra kendisinde hala bu hastalıklardan olduğunu düşünüyor. TikTok’ta #borderlinekişilikbozukluğu etiktekiyle videolar 600 milyondan fazla izlenmiş. ABD’de nüfusun yüzde 1.4’ünde bu rahatsızlıktan olduğu biliniyor. Borderline kişilik bozukluğu ergenlik çağında kimsede görülmüyor, çünkü hala kişilikleri oluşma aşamasında.
700 MİLYON İZLENME
Çoklu kişilik bozukluğuna ise ergenler arasında hemen hemen hiç rastlanmıyor. Farklı kişilik bozukluğu türlerine ilişkin etiketli videoların izlenme sayısı ise 700 milyonu aşmış. Bu videolarda kişiler, ‘farklı kişiliklerini’ sergileyerek çok sayıda beğeni alıyor. TikTok’un bu videolara müdahale etmesi bekleniyor. Çünkü, gençler kendilerinde olmayan hastalıkları taklit ederek farklı kişilik bozukluklarına gerçekten kapı açıyor.
Klinik Psikolog Bre-Ann Slay gerçekten psikolojik rahatsızlıkları olan gençlerin bunları açık açık konuşmasının iyi olduğunu belirtirken, taklitçilerin farklı sorunların kapısını açabileceğini ifade etti. Doktor Slay, bu gençleri anlamak için TikTok videolarını izlemeye başlamış. Amerikan Psikologlar Derneği (APA) üyesi Doktor Don Grant negatif içeriğe sahip sosyal medya paylaşımlarının gençlere etkisini şöyle açıklıyor: “Adrenalin ve kortizol beyne hücum eder, dopamin ve serotonin gibi mutluluk hormonları beyni terk eder.”
RUHSAL SAĞLIK PROBLEMİ İÇİN
Bazı pskiyatristler ise TikTok’ta kendi kendine teşhis koyan gençlerle TikTok’ta mücadele ediyor. ABD’nin kentinde Minneapolis’te sağlık çalışanı olarak kamuda görev yapan ve TikTok videoları çeken Evan Liberman, “Gençlerin mental sağlıkları konusunda fikirlerinin olması çok iyi olsa da ruhsal sağlık problemlerini ünlenmek için kullanıyorlar” diye konuştu.
TikTok’ta gençlerin birbirlerine verdikleri yemek tavsiyeleri yeme bozukluğuna neden olabilirken, TikTok geçen ay insanlara uzman olmayan kişiler tarafından verilen tavsiye videolarını artık daha az insana göstereceğini iddia ediyor. TikTok kullanıcıları artık bir içerik üreticisinin videolarını görmek istemiyorlarsa o üreticisi sessize alabilecekler.
Bazı gençler TikTok videoları sonrası kendilerine ruhsal durum teşhisi koyarak psikologlara gidiyor. Aileleri aslında onlarda bir sorun olduğunu düşünmüyor ama yine de bir ihtimal hastalık çıkabilir düşüncesi ile doktorların yolunu tutuyorlar. Haberin başındaki lise öğrencisi Samantha Fridley de psikoloğa gittiğinde, psikoloğun ilk tavsiyesi sosyal medya ve cep telefonundan uzak durması olmuş, genç kız bunu 54 gün boyunca başarmış. Aslında psikoloğu ondan 3 ay boyunca telefondan uzak durmasını istese de artık daha az TikTok videosu izlediğini söylüyor.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü The Wall Street Journal'da Julie Jargon imzası ile yayımlanan 'TikTok Diagnosis Videos Leave Some Teens Thinking They Have Rare Mental Disorders' isimli makaleden alınmıştır.
Türkiye'deki ruhsal hastalık içerikli TikTok videolarından bazıları👇
@suhsiena Eğer sevdikleri kişi fiziksel olarak yanlarında değilse bu kişi onlar için duygusal platformda da yoktur 😕 #fyp #borderline ♬ Desire - Slowed - Hucci @dngrous ⚠️Sfx makeup fake blood⚠️ #keşfet #sfxmakeup #makeup #nowaterchallenge #foryoupage #fyp #keşfetbeni ♬ overwhelmed by royal and the serpent - 🍒 𝚍𝚊𝚢𝚌𝚘𝚛𝚎 🍒ü
@cansumeralofficial