Putin, Miçotakis ve Biden üçgeni... Atina Moskova'nın markajında mı?
ABD son dönemde Yunanistan'a büyük bir askeri yığınak yapıyor. Rusya ise hem Doğu Avrupa hem de Akdeniz açısından ABD'nin ülkedeki faaliyetleriyle yakından ilgili. Öte yandan son günlerde yaşanan Patriot ve S-300 tartışması da tansiyonu arttırdı.
Ukrayna-Rusya savaşında 300 gün geride kaldı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşın 300'üncü gününün hemen ardından Washington'da Amerikan mevkidaşı Joe Biden ile görüştü.
Görüşmede ABD'nin Ukrayna'ya Patriot uçaksavar füze sistemi göndereceği konusu gündeme geldi. İki liderin ortak basın toplantısında Biden, “Patriot sistemi bir savunma sistemidir, tansiyonu yükseltecek bir şey değil” dedi. Biden ayrıca, “Dileriz ki kullanılmasına gerek kalmaz, sadece saldırıları durdururlar” vurgusunu yaptı.
ABD'nin Ukrayna'ya Patriot göndermesi konusuna Yunanistan da dahil oldu çünkü bu gelişme tam da Yunanistan'ın Ukrayna'ya S-300 hava savunma sistemini devredebileceği açıklamasının ardından yaşandı. Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Panagiotopoulos, ABD'nin Girit Adası'na Patriot sistemi konuşlandırması halinde S-300'lerin kaldırılabileceğini belirterek, Rus yapımı hava savunma sisteminin Ukrayna'ya gönderebileceğini söylemişti. Panagiotopoulos'un açıklamasına Rusya'dan çok sert tepki gelmişti.
Rusya'dan gelen tepkiler akıllara Yunanistan-Rusya ilişkilerine dair pek çok soruyu getirdi. Özellikle ABD'nin Yunanistan'daki askeri varlığını arttırdığı gerçeği göz önüne alındığında Rusya ile Yunanistan'ın ilişkilerinin büyük oranda gerileceğini ön görmek yanlış olmaz. Fakat başta Rusya'nın Akdeniz'e inmek istemesi olmak üzere bölgede pek çok faktör etkili. O zaman soralım: Rusya, ABD'nin NATO üyesi Yunanistan'da nüfuzunu arttırmasını nasıl görüyor?
ABD'NİN YUNANİSTAN'DAKİ ASKERİ VARLIĞI NE DURUMDA?
Yunanistan-Rusya ilişkilerini anlayabilmek için önce ABD'nin ülkedeki askeri varlığına değinmek faydalı olacaktır. ABD'nin Dedeağaç, Kavala, Selanik, Larissa, Stefanoviç, Atina ve Girit'te askeri üsleri mevcut.
Birleşmiş Milletler Cenevre Ofisi nezdinde Türkiye Daimi Temsilcisi olarak görev yapan Emekli Büyükelçi Tugay Uluçevik, geçtiğimiz günlerde Haberglobal.com.tr'ye yaptığı değerlendirmede, Rusya'nın güneyden kuşatılmasını ABD'nin genel Balkanlar politikası çerçevesinde düşünmek gerektiğine işaret etmişti. Prof. Dr. Hasan Ünal da “Teorik olarak bunların hepsi Rusya'yı Karadeniz'e sıkıştırma planının bir parçası” yorumunu yapmıştı.
Konuyu son gelişmeler ışığında ele aldığımızda Yunanistan-Rusya ilişkilerinde pek çok konu öne çıkıyor. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi'nden Doç. Dr. Zuhal Mert, ABD'nin Yunanistan'daki nüfuzunun daha çok deniz alanlarının kontrolü ile ilgili olduğunu dile getiriyor. “Aktörler şu an jeopolitik bir mücadele içerisinde” diyen Mert, ABD'nin bunun için özellikle Yunanistan'ı ön plana çıkardığını aktarıyor. Mert, bahse konu bölgenin Boğazlara alternatif bir kontrol mekanizması haline dönüştürülmeye çalışıldığına dikkat çekiyor.
Zuhal Mert, Suriye'deki limanda bekleyen iki Rus gemisinin Akdeniz'de ilerleyerek Mısır'ı ziyaret ettiğini anımsatarak, "Rusya da Akdeniz'de boy göstermeyi çok istiyor” açıklamasını yapıyor.
"RUSYA ONLAR GİDECEK, BEN BURDAYIM' GİBİ BAKIYOR OLABİLİR"
Mert sözlerine şöyle devam ediyor:
“ABD'nin Yunanistan'daki üslerindeki askeri varlığı belki Rusya'yı şu an rahatsız ediyor olabilir ancak Afganistan örneğinde olduğu gibi Amerikalılar çok bunaldıklarında pek de düşünmeden bir haftada çekilebiliyorlar. Rusya, 'Onlar gidecek ben buradayım' gibi bakıyor. Bence Yunanlar da bunu böyle görüyor.”
Yunanistan'a ABD'nin Bulgaristan, Romanya ve Doğu Avrupa ülkelerine silah aktarmak için kullandığı bir üs olarak bakıldığında Rusya'nın buradaki ABD varlığından rahatsız olduğunun altını çizen Mert, “Ama Yunan adalarındaki silahlarla ilgili şu ana kadar Ruslardan ciddi ve büyük bir tepki duymadık” yorumunu yapıyor. Rusya'nın adaların silahlandırılması meselesiyle Yunanları karşısına alma riski olduğuna işaret eden Mert, değerlendirmesini şu şekilde sürdürüyor:
“Yunan hükümeti, bu meseleyi Yunan halkının güvenliği ile bağlantılandırıyor. Ruslar buna karşı bir şey söylediklerinde Yunan halkını karşısına alacaklarını düşünüyor olabilirler. Çünkü Yunanlarda bu ciddi bir korku kaynağı, sanki Türkiye oraya gidecekmiş gibi yorumlar yapıyor analistler. Rusya, Yunanistan kamuoyundaki tepkileri öngörüyor olabilir. Çünkü Akdeniz'e inmek istiyorsa o denizlerden geçmek zorunda. Ancak ABD'de de Rusya'nın Akdeniz'deki ayağını kesmek konusunda kararlı.”
Doç. Dr. Zuhal Mert son olarak, Yunanistan'ın Ukrayna'ya S-300 göndermesiyle ilgili olarak ise, “Bu S-300'lerin çok ötesinde olan bir durum, bir iki tane S-300 Rusya'yı ne kadar tehdit edecek” sorusunu soruyor.
Ek kaynaklar: Reuters, NPR, TASS
Kaynak: Web Özel