Fast food eskisi kadar 'fast' (hızlı) değil!

Amerika Birleşik Devletleri’nde iş yeri sahiplerinin çok büyük bir sorunu var: Çalışacak eleman bulamamak. Özellikle mavi yaka pozisyonlardaki açıklar ciddi bir sorun. Çalışanların büyük bir bölümü devletten aldıkları pandemi yardımı ile çalışmadan oturmanın şu an için daha iyi olduğunu düşünüyor.

Hal böyle olunca özellikle fast-food restoranları büyük sorun yaşıyor. Eleman bulamadığı için kapanan restoranlar bile oldu. Bazı fast food’çular ise restoran bölümünü kapatıyor ama arabaya servis kısmını açık tutuyor. Özellikle pandemide arabaya servis pek çok işletmenin hayatını kurtarmıştı.

Bu lokantalarda eleman kalmadığı için arabaya serviste de büyük kuyruklar oluşuyor. SeeLevel HX şirketinin arabaya serviste bir arabanın siparişini beklediği ortalama süreyi ölçtüğü araştırmaya göre; 2021 yılında arabaya servis için bir otomobil 382 saniye bekliyor. Bu süre 2020 yılından 30 saniye daha fazla.

'BİR DAHA GELMEM' DİYEBİLİRLER

Açken beklenen 1 dakikanın insana ne kadar fazla geldiğini tecrübe etmişsinizdir. Sektör uzmanlarına göre; arabaya servis süreleri arttıkça bu hizmeti düzenli olarak kullanan kişilerin yüzde 30’u gittikleri restorana uğramaktan vazgeçebilir.

Öte yandan ABD’de fast food satışları da pandemi öncesini bile geçti. McDonald’s ciroda 2019’u aşarken Taco Bell’in arabaya servis kısmı 2020’nin üçüncü çeyreğinde 2019’un aynı dönemine göre; 30 milyon daha fazla sipariş aldı. Pandemi ile birlikte sağlıksız beslenmenin de arttığı varsayılırsa fast food sektöründeki bu büyüme anlaşılabilir.

Michigan Üniversitesi’nin 2000 ebeveyn üzerinde yaptığı bir araştırmaya göre; ebevynlerin beşte biri çocuklarının pandemide daha çok fast food tükettiğini söylüyor.

Şu an ABD’de açık iş pozisyonu sayısı 11 milyon ile rekor düzeyde. Yapılan araştırmalara göre fast food sektörünün Şubat 2020’ye göre 1 milyon daha fazla açık iş pozisyonu bulunuyor.

'RESTORAN AÇAMADAN GİDİYORLAR'

A&W Restaurants zincirinin CEO’su, “Daha yeni bir restoran açamadan personelinizi kaybediyorsunuz” diyerek yaşadıklarını anlatıyor. ABD’de pandemi dolayısıyla alınan haftalık nakit yardımı 300 dolara çıkabiliyor.

Fast food şirketleri çoğunlukla eleman bulamıyor, bulduklarında da gençler işlere başvuruyor ve geceleri ve hafta sonları çalışmama şartı koşuyorlar. Restoranlarda mevcut çalışanlar ise iş yükü altında eziliyor. Şu an ülkede açık iş pozisyonlarının 6’da 1’i hizmet sektöründe.

Fast food restoranlarında çalışmak için başka endüstrilerden insanlar aranıyor ama mavi yakalı insanların büyük bir bölümü daha önce restoranlarda çalıştığı için tekrar o yoğun tempoya dönmek konusunda tereddüt yaşıyorlar.

Fast food işçileri ABD’de en düşük maaşı alan çalışan grupları arasında. Bir örnek vermek gerekirse Mayıs 2020 itibarıyla bir fast food çalışanı yılda ortalama 24 bin 540 dolar kazanırken, bir perakende satış danışmanı 30 bin 940 dolar kazanıyordu.

'ALMAN ARABASINA PARAM YETMİYORSA...'

Cornell Üniversitesi’nden ekonomist Erica Groshen ise çalışanlara az maaş teklif edildiğini bu yüzden çalışacak işçi bulunmadığını söylüyor. Groshen, “Lüks bir Alman marka otomobil almaya gittiğimde param buna yetmiyorsa 'Otomobil kıtlığı var' demem” diyerek duruma bakışını anlatıyor.

Eskiden fast food lokantalarında çalışan şimdi ise bir eğlence parkında görev yapan 22 yaşındaki Cristian Cardona, saatlerce çalışıp yine de parasız kalmanın kırıcı olduğunu anlatıyor.

Fast food sektöründeki işçi sıkıntısından ötürü Şubat 2020’de bir fast food vardiya müdürü saatine 14.46 dolar kazanırken bu rakam geçen ay 15.91 dolara çıktı.

McDonald’s geçen mayıs ayında başlangıç ücreti için saatlik ücreti 11-17 dolar arasına çekmiş, restoran müdürlerinin saatlik ücretini de 15-20 dolara getirmişti.

Bazı restoranlar ise yeni işçi kazanmak için izin günleri sayısını artırıyor, aynı zamanda çalışanların ailelerine ücretsiz yemek imkanı sunuyor.

Kaynaklar: Business Insider, Washington Post