Adalet ölümle yarışıyor: 96 yaşındaki Nazi taksiye binip neden kaçtı?

İkinci Dünya Savaşı'nın sona ermesinin ardından o tarihe kadar insanlık tarihinin gördüğü en korkunç topluluk olan Nazilere karşı büyük bir insan avı başlatıldı. Almanya’da kurulan komisyonlarda savaş sonrasında kimliğini gizleyen Naziler tespit edilmeye çalışılırken Nürnberg Mahkemeleri, Herman Göring ve Albert Speer gibi isimlerin cezasını kesti.

Almanya’dan kaçmayı başarabilen Naziler savaştan sonra başta Latin Amerika olmak üzere dünyanın dört bir yanına dağıldı. Almanya içinde kalanların yargılaması bugün bile devam ediyor. 96 yaşındaki Irmgard Furchner, 1943-1945 yılları arasında günümüz Polonya sınırları içerisinde yer alan Stutthof toplama kampında görev yaptığı yıllar için yargılanıyor. 96 yaşındaki kadın dün mahkemeden kaçarken polis tarafından yakalandı.

Mahkemenin isnat ettiği suçları işlerken 19 yaşında olan Furchner, 10 bin kişinin öldürülmesine dolaylı yoldan sorumlu olmaktan sorumlu tutuluyor. Irmgard Furchner, Stutthof toplama kampının kumandanı Paul Werner Hoppe’nin sekreterliğini yaptı.

 Kadın, Hamburg yakınlarındaki mahkemeden kaçtığı için hakkında yakalama kararı çıkarıldı. Mahkemeden yapılan açıklamada, “Bu sabah evini terk etti ve bir taksi tutarak uzaklaştı” ifadesi kullanıldı. Yaşlı kadın kısa süre içerisinde yakalanırken tutuklanıp tutuklanmayacağı bilinmiyor. Mahkeme sözcüsü, “Doktor durumunu değerlendirecek ve tutuklamaya uygun olup olmadığına bakacak” dedi.

TEK KADIN

Irmgard Furchner, Nazi sonrası Almanya’da suçlarından dolayı yasal işlem yapılan tek kadın. Dava dosyasında yer alan ifadelere göre Furchner’in görev yaptığı sırada toplama kampında toplamda 65 bin kişi vardı. Bu insanlar Naziler tarafından sistematik olarak öldürülüyordu. Kampta, Yahudiler, Sovyet esirler ve Polonyalı vatanseverler bulunuyordu.

Dava duruşmasının önümüzdeki hafta yeniden görülmesi bekleniyor. Bu arada Berlin yakınlarında 100 yaşındaki toplama kampı gardiyanı başka bir zanlının da davası devam ediyor. Bu adam da bugüne kadar yargılanan en eski Nazi oldu. Davanın tarihi önemdeki Nürnberg duruşmalarının 75. yılına denk gelmesi de kaderin bir cilvesi olsa gerek.

'ÖLÜM VE SEVK KAĞITLARINI HAZIRLIYORDU'

Yıllardır Nazi soykırım mağdurlarının avukatlığını yapan Christoph Rückel, Irmgard Furchner’in suçunun sabit olduğunu mahkumlara ilişkin bilgileri düzenli olarak kamp müdürüne aktardığını söylüyor. Rückel, “Ayrıca ölüm ve kamptan sevk kağıtlarını da hazırlıyordu” diyor.

Şubat ayında başlayan davada, mahkeme Furchner’in ilerleyen yaşına rağmen sağlık durumunun mahkemede olmaya el verdiği kararı çıkmıştı. Fakat duruşmalar sadece 1-2 saat sürebileceği için Haziran 2022’den önce karar çıkması beklenmiyor.

Savaşın üzerinden 76 yıl geçmiş olmasına rağmen Almanya, Nazileri adalet önüne çıkarmaya devam ediyor. Nasyonel Sosyalizm Suçları Merkez Ofisi halihazırda sekiz farklı dava üzerinde çalışıyor. Son yıllarda mahkumların sağlık durumları sebebiyle bazı davaların da düştüğünü anımsatmak gerek. Bazı zanlılar da duruşmalara çıkamadan hayatını kaybediyor. Tarihçilere göre toplama kamplarında 4 bin kadın gardiyan olarak görev yaptı fakat bunlardan çok azı mahkeme yüzü görebildi.

İstisnalar da var… İnsanlık tarihinin en korkunç mekanlarından biri olan Auschwitz-Birkenau kampında görev yapan Maria Mandl 1948’de işlediği suçların bedelini Krakow’da idam edilerek ödemişti. Mandl’ın kamptaki lakabı ‘gaddar hayvan’dı.

İngilizler 1946-1948 yılları arasında 21 kadın 17 erkeği Ravensbrück toplama kampında yaşattıkları sebebiyle yargıladı. 2011 yılında Sobibor kampında görev yapan John Demjanjuk, 5 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı.

-Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Euronews'ta 'Former Nazi death camp secretary, 96, found after going 'on the run’ on day of trial' ismiyle yayımlanan makaleden alınmıştır.