Türkiye Alevileri tartışıyor! Arnavutluk'ta Bektaşi din devleti

Balkanların renkli ülkesi Arnavutluk'un en köklü dini toplumlarından biri olan Bektaşiler için yeni bir devletin temelleri atılıyor. Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, ülkesinin başkenti Tiran’da “Bektaşi Egemen Devleti” adında Vatikan benzeri bir yapı kurulması kararı aldıklarını açıkladı. Ülkenin önde gelen Bektaşi lideri Baba Mondi’nin başına geçmesi planlanan devletin başkent yakınlarında kendisine ait sınırları ve ayrı bir pasaportu olacak. Ancak devlete ait bir ordu ve yargı kurumu bulunmayacak. 

AMAÇ DİNİ HOŞGÖRÜ

Bu ilginç öneriyi duyuran Başbakan Rama “Arnavutluk’un hoşgörülü İslam anlayışı bizim gurur kaynağımızdır. Bu hazineye sahip çıkmalıyız" derken, Arnavutluk Başbakanlık Basın Ofisi, New York Times’a yaptığı açıklamada, projenin detaylarının kısa bir süre içinde duyurulacağını bildirdi. Resmi açıklamada da projenin, Arnavutluk’un dini hoşgörü konusundaki kararlılığını gösterdiği belirtildi.

TÜRK ALEVİLER TEPKİLİ

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama'nın çıkışıyla ilgili Haber Global Web Özel'e değerlendirmelerde bulunan Türkiye Alevi Bektaşi kuruluşu temsilcileri ise söz konusu 'din devleti'ne sıcak bakmıyor. Alevi-Bektaşi inancının din devleti ile bağdaşmayacağını belirten Türkiye Alevi Federasyonu Başkanı Zeynel Abidin Koç şunları söyledi: "Bizler Türkiye'de yaşayan Aleviler olarak laiklikten yana tavrımızı sürdürüyoruz. Bektaşilik, Türkiye kaynaklı bir inanç sistemi. Fakat Arnavutluk'ta da 115 bin kadar Bektaşi yaşıyor. Bu da Arnavutluk nüfusunun yüzde 5'ini kapsıyor. Böyle bir devlete neden ihtiyaç duyulduğunu tam anlamış değilim. Türkiye'deki Bektaşilik bunun içine dahil midir yoksa Arnavutluk için genel bir durum mudur? Biz inanç temelli bir devleti hiçbir zaman tasvip etmiyoruz."

'DİN DEVLETİ OLMAZ'

Alevi Bektaşi Federasyonu eski başkanı ve edebiyatçı-yazar Ali Balkız da, Bektaşi inancının bir din devletine dönüşemeyeceği görüşünde. Balkız şunları söyledi: "Alevi Bektaşi yolu yüzyıllardır bu topraklarda yaşıyor. Daha sonra Osmanlı ile birlikte Balkanlar'a yayıldı; Macaristan'a kadar uzandı. Arnavutluk da bu ülkelerin başında geliyor. Alevi Bektaşi felsefesi 72 milleti bir tutar, eline beline, diline hakim olmayı öğütler, mazlumun yanında olur. Din devleti doğru bir şey değil. Her devletin otoritesi vardır oysa Alevi Bektaşi inancında özgürlük vardır. Bektaşi devletinin Sırp devletinden ya da Makedon devletinden farkı ne olacak? Böyle bakınca bu işe kanım ısınmıyor."

'DOĞRU BULMUYORUZ'

Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı Hüseyin Güzelgül de Alevi Bektaşi inancının dünyada kabul görmesi açısından devletlerin attığı çeşitli adımları genel olarak olumlu bulduğunu belirtirken Bektaşi inancı ile din devletinin bir arada olamayacağı düşüncesini paylaşıyor. Güzelgül, "Dine dayalı bir devleti doğru görmeyiz. Hoşgörünün, barışın sevginin olduğu yerde böyle bir şey olamaz" dedi.

PARLAMENTO ONAYI ŞART

Arnavutluk'ta 2023 nüfus sayımına göre, 115 bin Bektaşi yaşıyor. Söz konusu devletin ilan edilebilmesi için Arnavutluk Parlamentosu’nun onayı gerekiyor. 'Bektaşi Devleti' ile ilgili tartışmalar sürerken ülkenin Bektaşi önderi Baba Mondi ise ABD'nin ve Avrupa ülkelerinin devletlerini tanımasını umut ettiklerini açıkladı.

Kaynak: Web Özel