İsrail-Hamas savaşını kim kazanır? Taha Dağlı yazdı
Haber Global Genel Yayın Yönetmeni Taha Dağlı, İsrail ile Hamas arasında yeniden patlak veren savaşı kim kazanır sorusuna yanıt aradı... İşte Dağlı'nın analiz yazısı...
İsrail 1973’deki Yom Kippur savaşından bu yana ilk kez böylesine büyük bir askeri teyakkuza geçti.
O savaşta Mısır ve Suriye birlikleri Golan’dan İsrail’e sızmışlardı.
Bu kez Hamas, abluka altındaki Gazze’den Erez sınırını aşıp, Gazze’ye en yakın İsrail kenti olan Sderot’a sızdı.
Arap-İsrail savaşında İsrail kazanan taraftı.
Sınırlarını genişletti.
Ancak ABD’ye olan bağımlılığı arttı.
Filistinliler bu savaştan hiçbir şey elde edemediler.
Aksine toprak kaybetme süreçleri hızlandı.
Bölge ve dünya açısından ise o savaşın sonunda ciddi bir enerji krizi baş gösterdi.
Bugün İsrail, Filistinlilerin ve Müslümanların kırmızı çizgileri olan Kudüs ve Mescid-i Aksa özeline hassasiyet göstermiyor. Aksine Mescid-i Aksa konusunda hak ihlallerini arttırıyor.
Bu durum Müslümanlar için ciddi bir problem.
Hamas, 2006’dan bu yana abluka altında tutulan Gazze’nin hâkim gücü.
Batı Şeria’da bir de Filistin devleti ve El Fetih hareketi var.
Ama Hamas, Filistin toplumu üzerinde Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ın lideri olduğu El Fetih’ten çok daha etkin politikalar yürütüyor.
Hamas’ın gerek siyasi gerek silahlı gücü, İsrail için bir tehlike.
Gazze’ye hapsedilmiş durumdalar.
Karadan Erez’de yüksek güvenlikli duvarlar var.
Denizden İsrail’le sınırlar ancak 3 ila 6 mil açığa kadar ancak gidebiliyorlar o da Gazze kıyılarında balık avlayabilmek için.
Havaya gelince.
Hava yoluyla da Gazze’den çıkış yok.
Ama Filistinliler kendilerini sürekli geliştiren bir toplum.
Roketleri artık daha uzun menzilli.
Havadan bunları İsrail’in en kuzey noktalarına kadar atabiliyorlar.
Iron Dome savunma sistemini, üst üste fırlatma yöntemleriyle delebiliyorlar.
Daha önce uçan balonların ucuna bağlanan molotof kokteyllerini İsrail tarafına gönderiyorlardı.
Bu bile İsrail’in başını ağrıtabiliyordu.
Şimdi ise paramotorlarla uçarak sınırı geçmeyi denediler ve yaptılar.
Karadan, Erez’in güvenlik kulelerine saldırıp, delikler açabildiler.
Yıllardır tatbikatını yaptıkları su altı denemeleriyle denizin dibinden de İsrail tarafına sızmayı başardılar.
Gazze’den bir grup Filistinlinin İsrail tarafına geçebiliyor olması İsrail için başlı başına bir güvenlik sorunu. Üstüne bir de peş peşe fırlatılan roketler de olunca, İsrail toplumunda bir anda panik oluşuyor.
İsrail’in gücü silahları, ordusu.
Filistin’in öyle büyük silahları yok.
İsrail’in zayıf olduğu taraf toplumun yaşadığı panik ve korku.
Filistin tarafında böyle bir korku kesinlikle yok.
İsrail devletinin içinde yaşayan 2 milyon civarında Filistinli var. İsrail nüfusundalar, İsrail onları “Arap” diye tanımlıyor. Gazze’den bir Filistinlinin bir İsraillinin karşısına dikilmesi zor ama o 2 milyon Filistinli her gün İsraillilerle iç içe bulunuyor.
Bu da İsrail için bir tehlike.
2021’deki çatışma sürecinde buna tanık oldu İsrail.
Gazze’den roketler atılırken, Tel Aviv’de, Yafa’da, Hayfa’da İsrail vatandaşı olan yüzlerce Filistinli, sokaklara dökülüp, İsraillilerle çatışmıştı.
Bugün İsrail Gazze’ye yönelik savaş başlattı.
Gazze’de Hamas roketlerle karşı koyacak.
Batı Şeria’da, Kudüs’te ve İsrail şehirlerindeki Filistinliler ise sokaklara dökülerek, İsrail ile çatışacak.
İsrail tüm bunları bertaraf eder mi?
Bugüne kadar etti, bugün de eder.
Filistin ise buradan somut bir kazanım çıkaramaz.
Yani ne işgal son bulur ne de Mescid-i Aksa özgürlüğüne kavuşur.
Peki ne olur?
Ortadoğu ve Doğu Akdeniz’de hassas dengeler son yıllarda güç de olsa stabil bir hale getirildi.
Bu durum sarsılabilir.
Bu da hem enerji hem de ticaret açısından riskler doğurur.
Denklemin içindeki aktörler, buradan bir kar elde edemez.
Bu işten kim kazançlı çıkar?
Elbette denklemin dışında kim varsa o.
İsrail ile Hamas’ın savaşı diyoruz.
Hamas bu savaşın içine tüm Filistin halkını dahil edebilecek etki gücüne sahip.
Hamas ile İslami Cihat’ı, destekleyen, finanse eden taraf ise İran.
Ortadoğu-Doğu Akdeniz denkleminin içinde Körfez ülkeleri, İsrail, Mısır, Türkiye ve hatta Libya yer alıyor.
Bu zincirin sarsılması, denklemin dışında bulunan İran’dan başkasını memnun etmeyecektir.