Tarihi Kapalıçarşı'da son durum ne? | Pandemi ile ölü toprağı serilmişti...

Piyasanın kalbinin attığı yer olarak tanımlanan "Kapalıçarşı" aynı zamanda dünyanın en eski ve en büyük kapalı çarşısı olarak kabul ediliyor...

Para, döviz ve altın piyasasının kalbinin şekillendiği Kapalıçarşı, özellikle ekonomik dalgalanmaların yaşandığı dönemlerde piyasada adından sıkça söz ettiriyor olsa da, halihazırda tarihi kimliği ile her gün yüz binlerce kişiyi ağırlayıp, insanları kendisine hayran bırakmaya devam ediyor.

Fatih Sultan Mehmet'in talimatıyla 1460 yılında inşasına başlanan Kapalıçarşı'da, günümüzde 4 bine yakın dükkanda 25 bin kişi çalışırken, yaz aylarında yaklaşık 300 bin kişi, kışın da 200 bin kişi bu eşsiz güzellikteki mekanı ziyaret ediyor.

Onlarca sokağı, hanları ve bedestenleri ile adeta büyük bir kasabayı andıran Kapalıçarşı'nın, asıl hüviyetine Kanuni Sultan Süleyman döneminde kavuştuğu biliniyor. Tam 563 yıldır büyülü denecek kadar güzellikleri barındırıyor bu eşsiz mekan...

Birçok kez badireler atlatıp, yıllar içinde defalarca bakım ve onarımdan geçen Kapalıçarşı'nın başına gelen en büyük felaket ise 26 Kasım 1954'deki yangında yaşandı. 28 günde söndürülen feci yangından sonra herkes Kapalıçarşı rüyasının sona erdiğini düşünse de yeniden ayağa kalkan tarihi yapı, kısa sürede eski haline getirildi. 2018'de başlayan son onarım ve restorasyon çalışmaları tamamlanmak üzere olan Kapalıçarşı'da pandemi dönemindeki ölü toprağı ise yerini turist akınına bırakmış vaziyette.

Kalpakçılar Caddesi'ndeki kuyumculardan Antikacılar Çarşısı'ndaki hediyelik eşya ve obje satılan dükkanlara, halıcılardan, tekstil ürünlerine kadar göz kamaştıran haliyle Kapalıçarşı adeta yıllara meydan okumaya devam ediyor.

Çarşı'nın 45 yıllık müdavimi Kapalıçarşı Esnafları Derneği Başkanı Dr. Hasan Fırat, turist sayısındaki artışın sevindirici olduğunu söylerken, "Tarihi yapı, zaman içinde birtakım onarım ve restorasyonlar geçirse de özgün dokusunu korumaya devam ediyor" ifadelerine yer veriyor.

Pandemi döneminde yerli ve yabancıların ayak kestiği çarşıda günümüzde İran, Fas, Tunus, Cezayir başta olmak üzere Körfez ülkeleri ile Doğu Avrupa'dan gelen misafirlerin ağırlandığını söyleyen Fırat, "Kira fiyatları bin dolar ile 10 bin dolar arasında değişiyor. Kiralar dövize bağlı. Ancak asıl önemli olan tarihi yapının dokusunu devam ettiriyor olması. Kapalıçarşı'yı başlı başına tarihi bir kasaba olarak düşünebilirsiniz" ifadelerini kullandı.

Geçmişteki bazı meslek gruplarının yerini günümüze uygun meslek gruplarını aldığını da sözlerine ekleyen Fırat, "Her caddenin nev-i şahsına özel ismi vardır. Fesçiler, Kalpakçılar, Antikacılar iş kollarına göre sınıflandırılmış sokaklardır ancak iş kolları değişti. Kapalıçarşı'da artık tekstil satıcıları azınlıkta kaldı" diye konuştu.

Kapalıçarşıdaki hediyelik eşya dükkanlarından birinde çalışan Mustafa Bey ise turist sayısının her geçen gün artmasının sevindirici olduğunu söylerken, yapının mimari dokusunu koruduğunu ancak dükkan sahiplerinin değişmeye başladığını dile getirdi. Mustafa Bey, "Bazı kuyumcular çarşıyı terk etmek zorunda kaldı. Mısır Çarşısı'nda hava parası fazla diye buraya gelen çok sayıda baharatçı var. Ne olursa olsun Kapalıçarşı tarihi özelliği olan en güzel mekanlardan biridir. Herkes döviz, altın, piyasa konuşuyor ama insanlarımız bu güzelliği gelip görmeli, buradaki havayı solumalı" dedi.

Kapalıçarşı'da tam 63 yıldır eskicilik ve hediyelik eşya satışı yapan 73 yaşındaki Şerif Ali Uyar ise, "Çırak olarak geldim halen çırak olarak çalışmaya devam ediyorum" dedi. 63 yıl öncesi ile şimdiyi kıyaslamasını istediğimiz Uyar, şunları şöyledi:

"İnsanlar değişti, alışveriş değişti ama daha kötü oldu diyemem. Eskiden de iyi ve kötü insanlar vardı ama gençlerin daha kibar ve insani özellikler taşıdığını görüyorum. Buraya gelmediğim günler içimde boşluk hissediyorum. Çarşı'yı çok seviyorum."

'ANTİKACILAR KISMI BİZANS'TAN KALMA'

Antika ve hediyelik eşya dükkanlarının 3. kuşak sahibi Cenk Erdün de 1932'den bu yana eskicilik ve antika satışı ile uğraştıklarını söylüyor. Erdün, sözlerini şöyle sürdürüyor:

"Antikacılar kısmı özeldir. Bu mekan Bizans'tan günümüze kalan kısımdır. Kapalıçarşı sonradan yapıya eklenerek inşa edilmiştir. Geçmişte bir yolculuk yapmak, huzur bulmak istiyorsanız arada Kapalıçarşı'ya gelip, havasını solumanız yeterli." 

Öte yandan tarihi çarşıdaki Ağa, Astarcı, Bodrum, Cebeci, Çuhacı, İçcebeci, Kapılar, Kaşıkçı, Kebapçı, Kızlarağası, Sarnıçlı, Sorguçlu, Yolgeçen, Zincirli ve Evliya hanları ise turistlerin gözde mekanları arasında başı çekiyor. Çarşı'da yer alan Sandal Bedesteni ise 50 kubbe ile çevrelenmiş tasarımıyla adeta görenleri büyülüyor.

Kaynak: Web Özel