Sonbahar alerjisi neden giderek kötüleşiyor?
Tam bir baş belası olan sonbahar alerjisi her geçen yıl daha ciddi bir hale geliyor. İklim değişikliği alerji mevsimini daha uzun ve daha yoğun bir hale getirirken akıllara bu dertle nasıl başa çıkılacağı sorusu da gelmekte... İşte bazı ipuçları.
Alerjiler ağırlıklı olarak kuzey yarımküre ilkbaharında görülse de aslında inatçı burun akıntıları, burun tıkanıklığı, kaşınan ve kızaran sulu gözler ve hapşırmalar sonbaharda da meydana gelir. Uzmanlar hatta bunun her geçen yıl daha yaygın ve daha yoğun bir hale geldiğinin altını çiziyor. Amerikan Astım ve Alerji Derneği Başkanı ve CEO'su Kenneth Mendez, şöyle aktarıyor:
“Uzun süredir mevsimsel alerjilerle mücadele eden kişiler, alerji semptomlarının geçmişe kıyasla daha erken başladığını, daha uzun sürdüğünü ve sorunu birkaç yıl öncesine göre daha yoğun yaşadıklarını fark etmiş olabilirler.”
NYU Langone Health'de görev yapan immünolog Dr. Purvi Parikh ise “Herkes ilkbaharın büyük bir alerji sezonu olduğunu bilir, ancak elbette sonbahar da aynı derecede kötü olabilir” ifadelerini kullanıyor. İşte alerjilerdeki mevsimsel artış ve bununla nasıl başa çıkılacağı hakkında bilmeniz gerekenler.
SONBAHAR ALERJİSİNE NE SEBEP OLUR?
San Francisco California Üniversitesi'nden immünolog Dr. Michele Pham, hem şehirlerde hem de kırsal alanlarda yetişen uzun boylu, söğütlü bir bitki olan Kanarya Otu ve Yakup Otu olarak da bilinen Ambrosia'nın sonbahar alerjilerinin arkasındaki en yaygın suçlu olduğunu dile getiriyor.
Bu bitkiden sadece bir tanesi sinüslerimizi tahriş edip alevlendirebilecek bir milyar polen tanesini salabilir. Kanarya Otu, ağustos ayında çiçek açmaya başlar ve tipik olarak eylül ayının ortalarında çiçeklenmede zirvesine ulaşır, ancak kasım ayına kadar büyümeye de devam edebilir.
Amerikan Astım ve Alerji Derneği Başkanı ve CEO'su Kenneth Mendez ise daha farklı nedenlere de işaret ediyor. “Pek çok insanın fark etmediği şey, alerji mevsimlerinin iklim değişikliği nedeniyle neredeyse iki katına çıktığı ve daha yoğun hale geldiği” diyen Mendez, “Daha yüksek karbondioksit emisyonları, bitkileri daha fazla miktarda polen salmaya teşvik ediyor. Bu yüzden alerjiler çok daha şiddetli hissediliyor” ifadelerini kullanıyor.
Mendez bununla birlikte havaların daha uzun süre daha sıcak kalmasıyla ilk donun daha geç gerçekleştiğine ve bu sayede kanarya otu gibi bitkilerin büyümek ve alerjenlerini serbest bırakmak için daha fazla zamana sahip olduğuna dikkat çekiyor.
ALERJİ, SOĞUK ALGINLIĞI VE COVID ARASINDAKİ FARK NASIL ANLAŞILIR?
Northwestern Medicine'de alerji uzmanı olan Dr. Anju Peters, semptomların kişiden kişiye değişebileceğini, ancak birçok insanın ilkbaharda olduğu gibi aynı alerji belirtilerini sonbaharda da sergileyeceğini söylüyor. Bunlar, burun akıntısı, hapşırma, tıkanıklık, geniz akıntısı ve yorgunluk gibi belirtiler. Ve görüldüğü gibi soğuk algınlığı ve Covid'in baskın varyantına çok benzeyen semptomlar...
N.Y.U. Langone Health'ten immünolog Dr. Purvi Parikh, virüs enfeksiyonlarının aniden gelişme eğiliminde olduğunu alerjilerin ise dört, altı veya sekiz hafta sürebildiğini dile getiriyor. Dr. Parihk ayrıca alerjilerin, soğuk algınlığı, Covid ve gripten farklı olarak genellikle ateşe, vücut ağrılarına veya ishal gibi rahatsızlıklara neden olmadığını ifade ediyor. Aynı zamanda kaşıntı da alerjinin işareti olarak gösteriliyor.
SONBAHAR ALERJİSİYLE NASIL BAŞ EDECEĞİZ?
Polen seviyelerinin özellikle yüksek olduğu güneşli ve rüzgarlı günlerde pencerelerinizi mümkün olduğunca kapalı tutun ve ayakkabılarınızı kapıda çıkarmaya özen gösterin. Ayrıca eve geldiğinizde duş almak ve kıyafetlerinizi değiştirmek de faydalı olacaktır. HEPA hava filtreleri ise içerideki havanın temizlenmesine, küf ve kepeğin giderilmesine yardımcı olabilir.
Cleveland Clinic'te alerji uzmanı olan Dr. Sandra Hong, “Özellikle evcil hayvanınız varsa, evinizi daha sık -mümkünse her gün- süpürmeye çalışın. Çarşaflarınızı düzenli olarak yıkayın ve mümkünse evcil hayvanlarınızı yatak odasından uzak tutun ki yastığınıza polen taşınamasın” diye konuşuyor.
Dr. Hong, şapkalar ve güneş gözlüklerine de dikkat çekerken alerji ilaçları ve burnu rahatlatacak günlük kullanıma uygun reçetesiz ilaçlara vurgu yapıyor.
*The New York Times, American College of Allergy, Asthma & Immunology, BCM, Arizona Daily Star
Kaynak: Web Özel