Uluslararası Doğal Hayatı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından Kırmızı Liste'ye alınan kum kırlangıçları, Türkiye'de yaşayan 8 kırlangıç türünden en küçüğü olarak biliniyor.Kum kırlangıçları, Dicle Vadisi'nde insan gücüyle yapılan yarlarda inşa ettikleri kum apartmanlarındaki yavrularını besliyor.Türkiye'de yaz göçmeni olan ve çoğunlukla tatlı su çevresindeki açık arazilerde inşa ettikleri kum apartmanlarında açtıkları yaklaşık bir metre uzunluğundaki tünellerde koloniler halinde yaşayan kum kırlangıçlarının bir bölümü yavrularken, bir kısmı hala kuluçka dönemini yaşıyor.Uzun yıllardır Dicle Vadisi'ne gelen kum kırlangıçları, genellikle mayıs ile haziran aylarında ürerken, kimi zaman yılda iki kere üreyen kum kırlangıçları; her bir yuvaya da 5 ile 7 yumurta bırakabiliyor ve yaklaşık iki haftalık kuluçka süresinden sonra yavrularını dünyaya getiriyor.Kum kırlangıçları böcek ve sineklerle beslendikleri için de köylüler tarafından sevilip korunuyor.Dicle Nehri kıyısında yaşayan Orhan Çitil, "Bu kuşlar her sene ilkbahar başlarında buraya geliyor ve sonbaharda gidiyorlar. Onların sinek ve böceklerle beslendiklerini biliyoruz. Onların sayesinde yaz aylarında geceleri damda rahat uyuyabiliyoruz. Yoksa sivrisinekler bizi yer" dedi. DHA