Kediler gerçekten metropollerin fare sorununu çözebilir mi? İstanbul'un özelliği ne?

İstanbul neyi ile meşhur? Kız Kulesi, iki kıtayı bağlayan köprüleri, Ayasofya? Bunların hepsini sayabiliriz ancak sosyal medya çağı ile birlikte İstanbul aynı zamanda kedileri ile dünyanı gündeminde. Bugün pek çok yurt dışı kaynaklı haber platformu İstanbul’un nasıl kedi dostu bir yer olduğundan bahsediyor. İstanbul halkı kedileri seviyor. Özellikle bazı semtlerde kediler için yapılan karton evler ve mama kapları her köşe başında göze çarpıyor.

Norveç’in en çok satan gazetelerinden VG, birkaç yıl önce İstanbul’a gelip kediler hakkında bir haber dosyası hazırladı. Gazete “Bu kentte kedileri beslemek halkın ortak sorumluluğu olmuş. Cihangir ile Kadıköy ise adeta bir kedi cumhuriyeti” ifadelerini kullandı. Peki bu kediler İstanbul’a nereden geldi? Anadolu’da avcı olarak beslenen kediler Osmanlı zamanında şehir yaşamına uyum sağladı ve İstanbul’da kedi popülasyonunun her geçen yıl arttığı belirtiliyor. Bir tahmine göre şu an kentteki kedi sayısı 125 bin.

'MISIRLILAR 7 BİN YIL ÖNCE KEŞFETTİ'

Kedilerin tek faydası sevimli olmaları veya kendilerini sevdirmeleri değil. Bugün İstanbul’daki fare popülasyonunun dünyanın pek çok metropolüne göre az olmasının sebebi sokak kedileri. Dünya Hayvanları Koruma Derneği (WSPA) Danışmanı ve kedilerin kısırlaştırılmasına yönelik projeler yürüten, İngiltere’nin en büyük hayvan koruma örgütlerinden Kismet Account’un direktörü Ian Mac Farlaine 2008 yılında yaptığı bir değerlendirmede, “Sokak kedilerinin, sıçan, fare ve haşerat kontrolüne yönelik kent yaşamına pozitif etkileri var. Çünkü nerede kedi varsa orada fare yoktur. Eski Mısırlılar bunu 7 bin yıl önce keşfetmişler ve onun için kedileri tanrı yapmışlar. İstanbul gibi bir yerde kedi olmazsa her yanı fare sarar” ifadelerini kullanmıştı.

NEW YORK'A 200 YIL ÖNCE GELDİLER

Bugün dünyanın sayılı metropollerinden olan New York’un da başı fareler ile dertte. Şehirde farelerin verdiği rahatsızlığın ilk izleri 200 yıl önce limanda gemilerle gelen bu kemirgen sürüleri ile başlamış. Şu an kentteki fare varlığının tahmini yapılamıyor. New York Cornell Üniversitesi’nden Matthew Fyre’a göre; şehirdeki çöplerin atış biçimi ve içindeki yemek artıkları fareler için bir çekim merkezi.

Kimi tarihi kaynaklara göre İstanbul’da ilk modern kanalizasyon sistemlerinin inşa edildiği yıllarda kedilerin farelere karşı olan avcılığı Osmanlı yönetimi tarafından takdir gördüğü için Dersaadet’teki kentteki kedi varlığı olumlu karşılandı.

FARELERE KARŞI KEDİ ORDULARI

ABD’nin bazı kentlerinde sıçan problemini çözmek için federal yönetimler kedileri ‘işe’ bile aldı. Chicago şehrinde durum öyle bir hale geldi ki kedi sahiplenmek isteyen vatandaşların bir dönem altı ay kadar beklemeleri gerekti. Ancak New York’un Brooklyn ilçesinde sıçanları savması için işe alınan kedilerin beş ay içerisinde sadece iki tane sıçan öldürebildikleri saptandı.

Güvenlik kamerası kayıtlarına göre; toplam 150 sıçanın olduğu bir mahalleye salınan kediler söz konusu zaman içerisinde 20 kez sıçanları kovaladı. Uzmanlara göre kediler sıçanların küçüğü olan fareleri avlamakta daha bir uzman. Kedi fare ilişkileri üzerine çalışan Florida Üniversitesi’nden Gregory Glass, “Sıçanlar belirli bir büyüklüğe geldikleri zaman kediler onları, onlar da kedileri görmezden geliyor” demekte.

Aşağıdaki videoda New York'ta bir kedinin gördüğü sıçanı 'kovalamadığı' anlara tanıklık ediyoruz.

New York Valisi Eric Adams, fare sorununu kafaya takmış durumda. Brooklyn’de doğup büyüdüğü evin farelerle dolup taştığını, öyle ki kardeşiyle bir tanesini ‘evcil hayvan’ olarak beslediklerini bile söylüyor. Adams da çözümü federal bir kedi ordusu kurmakta buldu. Geçmiş yıllarda da gönüllüler kedileri eğiterek sokaklarda fare avcılığı yaptırmışlardı.

Kaynaklar: Wall Street Journal, New York Times, Türk Hava Yolları Blog, Haberglobal.com.tr, Atlantic

Kaynak: Web Özel