Gaziemir'de zehirli atıklar korkutuyor... 'Alan tahliye edilmeli!'

GÖKHAN KAM

İzmir'de 14 yıldır bertaraf edilmeyen nükleer atıklar, halk sağlığını tehlikeye atıyor. Gaziemir İlçesi Emrez Mahallesi'ndeki arazide radyasyon cihazı ile yapılan ölçümler sonrası alanda normal değerin 7 bin 291 katı radyasyon olduğu tespit edildi. Uzmanlar ise, "Yakınlardaki yerleşim yerleri boşaltılmalı, tarım ve hayvancılık yapılıyorsa da durdurulmalı" diyor.

Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Gaziemir'deki eski kurşun döküm fabrikasının 70 dönümlük bahçesinde 100 bin ton nükleer atık tespit etmişti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın 2013 yılında, radyoaktif atıkları, toprağa gömdüğü için 5.7 milyon lira ile Türkiye'deki en yüksek çevre cezasını kesti.

Fabrikanın geride bıraktığı atıkların yarattığı tehlike ise hala devam ediyor. Yağışlarla birlikte topraktaki aktif atıkların zaman zaman tepkimeye girerek alevlenmesi yöre halkını tedirgin ediyor. Yeterli güvenlik önlemi alınmayan alan, çocukların oyun oynadığı, insanların gelip geçtiği, hayvanların otladığı bir yere dönüşmüş durumda. Geçtiğimiz günlerde Gaziemir Belediye Başkanı Halil Arda, atıkların temizlenmesi için her cuma saat 11.00'de Emrez Mahallesi'nde atıkların bulunduğu fabrikaya yakın bir otoparkta 11 dakika ayakta durarak tepkisini dile getiriyor.

'TÜM İZMİR ZEHİRLENİYOR'

Haberglobal.com.tr'ye konuşan Arda, "Yaptığımız ölçümlerde gördüğümüz rakamlara inanamadım. Bilim insanlarının söylediklerine göre 1 mSv/y oranı normal kabul ediliyor. Ancak kurşun fabrikasında ölçtüğümüz oran bunun 7 bin 291 katı. Buradaki nükleer atıklar tüm İzmir'i tehdit ediyor. Burada bir halk sağlığı katliamı var. Buranın 14 yıldır temizlenmemiş olması tam bir garabettir. Vicdansızlıktır. Artık yeter. Gaziemirlileri daha fazla zehirlemeyin ve bu alanı temizleyin" diye konuştu. 

'ZEHİR KUSUYOR'

Atıkların bulunduğu Emrez Mahallesi Muhtarı Ramazan Arslanalp ise, "Fabrika yağmurdan sonra zaman zaman zehrini kusuyor. 3-4 ay önce volkan patlaması şeklinde ateş çıktı. Buranın etrafındaki insanlar camlarını açamıyor. Doğru dürüst balkonunu kullanamıyor. Burada kansere yakalanıp kaybettiğimiz insanlarımız oldu" ifadelerini kullanıyor.

Verdikleri mücadele ile fabrikanın kapanmasını sağladıklarını ancak nükleer atıkların hala bölgede var olduğunu ifade eden Muhtar Arslanalp, "Dünyanın her yerinden bilim insanları geldi. Bir gün biri özel kıyafetlerini giyerek girdi, biz de normal kıyafetlerimizle girdik. Cihazı toprağa sokmasıyla göstergeleri tavan yapınca hemen dışarı çıktı." ifadelerini kullanıyor.

Radyasyonu incelemeye gelen ekip ile diyaloglarını anlatan Arslanalp, "Bize, 'Burada durmayın' dedi. Elbiseleriyle girdiği halde bunu söyledi. Burada insan yaşıyor. Atıkların bulunduğu alanın altında bine yakın öğrencisi olan bir ortaokul var. Etrafında 100 bin nüfus var. Buranın içinde hayvanlar otlatılıyor, çocuklar oyun oynuyor, insanlar gelip geçiyor. Çok tedirginiz. İnsanlar çok çaresiz, çok umutsuz. Bir el uzatan yok." diyerek sözlerini noktaladı.

2012 yılında hükümet tarafından yapılan açıklamada alandaki sızıntının radyoaktif değil kimyasal bir atık olduğu belirtilmişti. 

'HALK ATIKLARLA BİRLİKTE YAŞIYOR'

Bugün itibari ile gelinen noktada yapılan resmi başvurulara rağmen süreç ile ilgili tatmin edici bir gelişme yaşanmadığını belirten Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği(TMMOB) İzmir Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Emine Helil Kınay sorunun 14 yıldır yaşandığını ifade ederek, "Giriş, çıkış kontrolü olmadığı için çocuklar oyun alanı olarak kullanmakta. Tehlikeli ve radyoaktif nitelikteki atıklar ile ilgili olarak çevre ve halk sağlığına yönelik olumsuzluklar devam ediyor. Bölge halkı alanda koku ve yanma probleminin yaşandığını sık sık dile getiriyor. Bu sorumluluk merkezi ve yerel idarelerin tamamına aittir" diye konuştu.

Atıkların gömüldüğü radyasyonlu alan ile vatandaşların yaşadığı evler birbirlerine çok yakın. Fotoğraf: Haberglobal.com.tr

'ALAN BOŞALTILMALI'

Bölgede tekrardan dumanların yükseldiğini dile getiren TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ege Bölge Şubesi Başkanı Mehlika Koç bölgede yaşayan insanların iç ışınlanmaya maruz kalacağını söylerken alanın tahliye edilmesi gerektiğini vurguladı.

Kaynak: Web Özel