Dinozorlara dair büyük sır çözüldü! 'Tartışma kapandı!'

Dinozorların nasıl göründükleri ve neler yapabildikleri hâlâ tam olarak aydınlatılmış değil. Dolayısıyla teknoloji ve bilim ilerledikçe dünyanın eski ev sahiplerine ilişkin yeni ve çarpıcı sırlar da gün yüzüne çıkıyor. Bunların en yenisi 20 Nisan'da Nature dergisinde yayınlandı. Bir grup bilim insanı, uçan sürüngenler teruzorların (pterozor olarak bilinir) tüylerinin rengini değiştirebildiğini ortaya çıkardı.

Peki teruzorlar bunu nasıl başarıyordu? Renk değiştirmek dendiğinde akıllara ilk gelen canlılar olan bukalemunlar, bulundukları ortama adapte olarak savunma amacıyla bu yola başvuruyordu. Melanozomlarının şeklini değiştiren teruzorlar ise bu yola tahmin edilen üzere birbirleriyle iletişim kurmak için başvuruyorlardı.

YAKIN ZAMANA KADAR TÜYLERİ OLUP OLMADIĞI BİLİNMİYORDU...

Daha önce bu özelliğin teropodlar ve kuşlara özgü olduğu düşünülmekteydi. Öte yandan modern kuşlara benzer bir biçimde çok renkli tüyler oluşturmak için tüylerinin rengini hücresel düzeyde kontrol edebilen teruzorların yakın geçmişe kadar tüyleri olup olmadığı dahi bilinmemekteydi.

Ancak artık biliyoruz. Dinozorlar çağında 160 milyon yıl boyunca gökyüzüne hükmeden teruzorların 100'ü aşkın türü olduğu biliniyor. Teruzorlar aynı zamanda uçabilen ilk omurgalılar. Dünyanın uçan en büyük canlısı olan bu yaratıkların fosillerine dünyanın her kıtasında rastlanmakta.

Söz konusu çalışmaya kapı açan fosil ise Brezilya'da bulundu. Sonuçlar fosilin yaklaşık 113 milyon yıl öncesine ait olduğunu söylüyor.

Şimdiye kadar yapılan araştırmalara göre pterosaurların kabarık kürklü, piknofiber olarak bilinen kıl benzeri liflere sahip olduğu biliniyordu ancak bu yapıların gerçekten tüy olup olmadığı tartışılmaktaydı. Bu çalışmada, bu sürüngenlerin tüyleri olduğu doğrulandı.

University College Cork'ta imza atılan çalışmada görev yapan paleobiyolog Prof. Dr. Maria McNamara, “Tüylerin nasıl evrimleştiğini bilmek istiyorsak, Triyas'tan başlayarak daha eski fosilleri aramalıyız” diyor.

Prof. McNamara şöyle devam ediyor:

“Tüylerin gezegenimizde meydana gelen değişikliklere bir tür adaptasyon olarak evrimleşmiş olması ve hayatta kalan hayvanların bu avantajı elde etmiş olması mümkün. Bu araştırmamız gereken bir şey.”

'TARTIŞMAYI SONSUZA DEK KAPATIYOR!'

Çalışmanın baş yazarı paleontolog Dr. Aude Cincotta ise “Bunu görmeyi beklemiyorduk” ifadelerini kullanıyor ve “Onlarca yıldır paleontologlar, teruzorların tüyleri olup olmadığını tartıştı. Örneğimizdeki tüyler, tıpkı günümüz kuşları gibi uzunlukları boyunca çok açık bir şekilde dallanmış olduklarından bu, tartışmayı sonsuza dek kapatıyor” diyor.

Prof. McNamara ise teruzorların tüylerinin farklı renkte olmasına dikkat çekerek bu özelliğin kuşların da dahil olduğu dinozorlar ve teruzorlarda ortak olarak bulunmasıyla bu canlıların 250 milyon yıl önce yaşamış olan ortak bir atadan türemiş olabileceğini öne sürüyor ve tüylerin evriminin ilk günlerine bu sayede gidilebileceğini dile getiriyor.

Aynı zamanda Prof. Dr. McNamara “Teruzor tüy tipleri farklı melanozom şekillerine sahip olduğundan, bu hayvanlar tüylerinin renklerini kontrol edecek genetik mekanizmaya sahip olmalı. Renk desenleme için gerekli olan bu özellik, renklerin en eski canlılar için bile ne kadar kritik olduğunu gösteriyor” ifadelerini kullanmakta.

Lakin teruzorlardan öğrenebileceğimiz başka şeyler de var. Yakın zamanda yapılan araştırmalar bu dev canlıların ayaklarını yerden ayırdıktan hemen sonra uçuşa geçtiğini ortaya koydu.

Trends in Ecology and Evolution adlı dergide yayınlanan makaleye imza atan paleontolog Dr. Liz Martin-Silverstone “Mühendisler uçuşlar hakkında ilham ararken genelde paleontolojiye göz atmıyorlar” diye konuşuyor.

300 KİLO OLMALARINA RAĞMEN...

Ortaya çıkan fark şu; büyük kuşlar kalkış için gereken momentumu kazanmak adına koşarlar. Teruzorlar ise bazı türleri 300 kilograma varmasına rağmen bulundukları sabit konumdan havalanabiliyordu. Bunun bir yolunu bulmuş olmalılar...

Los Angeles şehri Doğa Tarihi Müzesi Dinozor Enstitüsü’nden çalışmanın yardımcı yazarı Mike Habib'in tezine göre kanat zarları ve kanatlarındaki güçlü kas bağlantıları, teruzorların dirsekleri ve bileklerinden büyük bir kuvvetle sıçrayabilmelerine olanak sağlıyordu.

Bu yönde bilgiler, modern havacılıkta, drone'larda, basınca dayanıklı uçuş kıyafetleri yapımında, yelkenlerde kullanılabilir.

*BBC (Pterosaurs had feathers that could change colour say experts), El Pais (Los pterosaurios tenían la capacidad de manipular el color de sus plumas), CNN (Pterosaurs were covered with colorful feathers, study says), Arkeofili (Teruzorlar, Modern Uçuş Problemlerimizi Çözebilir)

Kaynak: Web Özel