Astrolog, matematikçi, bilim adamı Aratos'un anıt mezarının yeri bulundu

Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Müzecilik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Remzi Yağcı başkanlığında Mersin'in merkez Mezitli ilçesinde sürdürülen kazılarda, günümüzden yaklaşık 3 bin 500 yıl öncesine dayanan Soli Pompeiopolis Antik Kenti'nde dünyaca ünlü bilim adamı Aratos'un anıt mezarının yeri belirlenerek işaretlendi.

Mezitli Belediye Başkanı Neşet Tarhan, M.Ö. 315-245 yıllarında ilçe yaşamış olan Aratos'un anıt mezarının gün yüzüne çıkarılması için destek istedi.

Mezitli'de yaşayan ve Soli Pompeiopolis içerisine gömülen Aratos'un özel bir mülke ait arazide bulunan mezarının yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Başkan Tarhan, "Soli Pompeiopolis önemli bir antik kent. Çok önemli kişilerde burada yaşamışlar. Roma İmparatoru Pompei de buraya gelerek Soli adını vermiş. Burası dünya tarihi için çok önemli bir antik kenttir. Aratos'un da mezarı burada. Aratos kimdir; Aratos dünyanın ilk uzay bilimcisi, matematikçi, büyük bir bilim adamı. Burada doğmuş, burada yaşamış ve burada anıt mezarı var. Aya ilk kez astronotlar gidip ilk adamı attığında, ilk kratere Aratos adı verilmiştir. NASA'nın bilgisi ile, NASA tarafından önemsendiği için kratere de adı verilmiş. Dünya bunu önemsiyor. Dünya tarafından bilinen bir isim. Biz de Türkiye'de Aratos adını daha çok duyurmak istiyoruz. Tüm dünyanın bilip, duymasını istiyoruz" dedi.

Çiçeron ve Büyük İskender gibi birçok isimin Mezitli de yaşadığını ifade eden Başkan Tarhan, "Arotos'un mezarının bulunduğu höyüğün çevresi, alan itibariyle 500 metrekaredir. Bir kişinin sebze bahçesinin içerisinde yer alıyor. Yakın tarihe kadar burası çalı ile kaplıydı, buradan kimsenin haberi yoktu. Burada nereye gitsek ortaya çıkıyor. Bunun ortaya çıkarılmasını istiyoruz. Bunu çözmek gerekiyor. Bu belediyenin birincil temel görevi değil, ama ekonomik gücümüz olsa biz buna da yetişiriz. Fakat devletin, hükümetin, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın görevi bu. Herkes Mersin'in turizm kenti olduğunu söylüyor. Mersin turizmi sloganvari konuşarak bir yere varılmaz. Somut birtakım şeyleri de ortaya çıkarmamız gerek. Bu tarihi zenginliği, kültürel mirası ortaya çıkarmamız gerek ki, Mezitli'nin, Mersin'in adı dünyada duyulsun. Dünya da duyulsun ki insanlar da buraya gelsin. Bizim yaptığımız, yol, park ve bahçeler için kimse buraya gelmez. Bir farklılığımızın olması gerek, bunu ortaya çıkarmamız gerek" diye konuştu.

ARATOS KİMDİR?

Aratos M.Ö. 315-245 yıllarında yaşamış bir şair ve gökbilimcidir. Bunun yanında özellikle meteoroloji, matematik ve botanik konularında da çalışmıştır. Tüm bilim tarihi kitaplarında Soli'li (Viranşehir, Mezitli) olduğu yazar. Eskiden soyadı olmadığı için insanlar doğdukları kentin adı ile anılırmış. İlk eğitimini Tarsus'da aldıktan sonra yaklaşık 20 yaşlarında Atina'ya giden Aratos, orada stoa felsefesinin öğretildiği okula devam etmiştir. İlk kez Aratos "Gök Olayları" adlı eserinde o zamana kadar bilinen 48 takım yıldızı bir anlamda listelemiş, çizimlerini yapmış ve şiir dili ile onları tanımlamıştır. Daha sonra eklenen, özellikle güney yarımküresine ait takım yıldızlarla bu sayı bugün 88'e çıkmıştır.

Aratos'un eseri Romalıların çok hoşlarına gittiği için latinceye çevrilmiş ve günümüze kadar yaşamıştır. İlk çeviriyi ünlü Cicero yapmış daha sonra da Caesar Germanicus ve Avienus da bu eseri latinceye çevirmiştir. Eseri atılı ölçüyle yazılmış 1154 mısradan meydana gelmiştir. Genelde üç bölümde incelenir. İlk bölümü 464 satırdır ve takımyıldızları tanımlar. 465-757 satırlararaında gök küresindeki daireleri tanımlar ve beraber doğup batan yıldızların zamanları üzerinde durur. Son bölümde ise gök olaylarına bakarak hava tahmini yapmaya çalışır yani o zamanın meteoroloji bilgisini verir. Eseri, tüm yıl boyunca gök olaylarını gözlemeye davet ederek biter.