Antalya'da bulundu... Kayalara oyulmuş: Sırrı Türkçeye çevrilince anlaşıldı

Antalya’nın Gazipaşa ilçesinde, Göçük Mahallesi sakinleri tarafından kullanılan Anamur sınırındaki 2 bin rakımlı Balca Yaylası’nda bulunan kaya üzerine yazılan iki adet kitabe, ilk kez bilimsel olarak araştırma konusu oldu.Müdürü İsmail Gübeş öncülüğünde başlatılan çalışmalar kapsamında Müdür Gübeş ile Balca Yaylası’na giden Ege Üniversitesi’nde görevli Prof. Dr. İbrahim Şahin, yayladaki kitabeleri epigrafi (yazıt bilimi) yöntemiyle inceledi. Yayla sakinlerinin su ihtiyaçlarını karşıladığı kuyu ile çeşmenin bulunduğu alanda yer alan kitabenin Osmanlı Türkçesi ile yazıldığı tespit edildi.Güney yönünde bulunan kitabenin 5+5=10, kuzey yönünde olan kitabenin ise 6+5=11’li hece vezniyle yazıldığı ortaya çıktı. İki kitabenin hemen ön yüzünde zemin üzerine kakma usulle çizilen şeklin ise, yakın zamana kadar bölgede oynanan ve Gazipaşa ile Anamur’da “Dokuz Taş” olarak bilinen oyunun tablosu olduğu belirlendi. Kitabelerin tarihiyle ilgili ise net bir sonuç elde edilemediği açıklandı.Kitabelerden elde edilen ilk bilgilerde, Orta Asya’dan Anadolu’ya bir kültür akışının olduğu belirtildi. Balca’daki kitabelerin, aynı Orhun Abideleri'nde olduğu gibi Türklerin kaya üzerine yazdığı övgü, dua ve lanet içerikleriyle benzerlik gösterdiği ortaya çıktı. Yaylada yapılan araştırma sonucunda günümüz Türkçesine çevrilen kitabelerin, Osmanlı Türkçesi ve günümüz Türkçesindeki karşılığı tam kesin olmamakla birlikte şu şekilde:Güney yazıtı1. Fikrim buraya yazmada benim2. Bu beyaz daşa kazmada benim3. Hayatım dua ölümüm rahmet4. Okutmak muradım ey kârilerimSüleyman İbrahim Bugünkü Türkçeyle anlamı:1. Benim fikrimi buraya yazmadaki,2. Bu beyaz taşa kazımadaki (amacım)3. Hayatım dua, ölümüm rahmettir4. Muradım okutmaktır ey okuyucularım.Süleyman oğlu İbrahimKuzey yazıtı1. Efsûs dünya ne kadar olsa da dilber2. Ölümü etmez mi kalbleri muğber3. Ne kadar yaşasan akıbet ölicek4. Akıbet gelecek yevm-i kıyamet5. İkiden birini duyacak millet6. Kimisine rahmet kimine la’net Bugünkü Türkçeyle anlamı:1. Eyvah! Dünya ne kadar hoş olsa da2. (İnsanın) ölümü incitmez mi kalpleri?3. Ne kadar yaşasan da sonu ölümdür4. Sonunda gelecek kıyamet günü5. İkisinden birini yaşayacak insan6. Kimine rahmet (olacak) kimine lanetYapılan çalışmalara ilişkin deneyimini, sosyal medyasından yaptığı paylaşımla dile getiren Prof. Dr. İbrahim Şahin, "Ege Üniversitesi TDAE’nden dostum Prof. Dr. Mehmet Temizkan Bey’in de yardımıyla metni eksiksiz okuyabildiğimizi söyleyebilirim. Ancak metnin tarihi konusunda hala tereddütlerimiz olduğunu ve belki de hiçbir zaman emin olamayacağımızı da söylemeliyim” dedi.

Antalya'da bulundu... Kayalara oyulmuş: Sırrı Türkçeye çevrilince anlaşıldı

Antalya’nın Balca Yaylası’nda bulunan kitabeler, alanında uzman kişilerce incelendi. Kitabelerin Osmanlı Türkçesi ile yazıldığını tespit eden araştırmacılar, hece vezni ile kaya üzerine işlenen yazıları günümüz Türkçesine çevirdi.

Kategoriler

Programlar

Kurumsal