Robotun şakasına gülünür mü?
Yapay zeka mühendisleri robotlara espri yaptırmaya çalışıyor. Teknolojik olarak imkanlar zorlansa da ilk denemeler pek başarılı değil. Gerçi Türkiye gibi mizahın üst seviyede olduğu bir ülkede Türk bilim insanlarının geliştireceği bir espri robotu rakiplerini geçebilir.
Son yıllarda şu cümleyi kaç kez duydunuz? “Robotlar bizi ele geçirecek?”. Eğer robotlara öğretmezsek bizi ele geçirme gibi bir dertleri olmayabilir. Zaten şu sıralar başka bir alana göz dikmiş gibiler. Robotlar bizi güldürmek istiyor.
Tabii bunu da insan vasıtası ile yapacaklar. Yapay zekalar aracılığı ile yazılan espri algoritmaları robot stand-up’çıların doğuşuna neden oldu. Jon ismi verilen bir robotun hafızasında pek çok farklı espri kombinasyonu var. Peki nerede, ne söyleyeceğini nasıl biliyor?
İNSANLARIN NEYE GÜLDÜĞÜNÜ ANLAMAYA ÇALIŞIYOR
ABD’deki, Oregon Devlet Üniversitesi’nde çalışan Doçent Naomi Fitter, eline mikrofon verildiği an esprileri sıralayan bir robot icat etti. Robot için yazılan yapay zeka insanların neye güldüğünü çözmeye çalışıp buna uygun olan espriyi robota söyletiyor. Yapay zeka son yıllarda, tümörleri tedavi edebiliyor, haritaları okuyor, oyun oynuyor ancak espri yeni bir alan.
Yapay zekanın bir insanın espri anlayışını anlayabilmesi için sadece algoritmasındaki şakalardan fazlasını yapması gerekiyor. Bunu söylemek kolay. Dublin College’da öğretim üyesi olan Profesör Tony Vaele’ın ‘Yapay zekada mizah duygusu inşa etmek’ isimli bir kitabı var. Vaele, “Yapay zekada şakalar için açıklamalar yazmak bir bedene otopsi yapmak gibi. Eğer obje hala ölmemişse yakında ölecektir” diyor. Vaele burada esprilerin sebeplerini robota anlatmanın çok önemli olduğunu anlatmaya çalışıyor.
'KENDİNE YÜKLENEN KADARINI'
İnsanların yapay zeka ile ölçülemeyecek kadar derin bir hafızası ve esprileri anlamlandıracak kültürel referansları var. Yapay zeka ise kendine yüklenen kadarını esprilerine yansıtıyor. Bu yüzden robotlara ne tür espriler yükleyeceğimizi iyi seçmeliyiz.
Ayrıca bir espriyi komik yapan şey sadece düz metin olarak okumak değil, sahnedeki meddahın bunu iyi bir şekilde sergilemesi de gerekiyor. Burada tonlama ve jest mimikler de devreye giriyor ki bir robottan bunu şu an için beklemiyoruz.
Yapay zeka üzerine Belçika’da doktora çalışmalarını sürdüren Thomas Winters şöyle söylüyor: “Bir havuzda iki balık var. Biri diğerine ‘Sen adamlara ateş et, ben arabayı süreceğim’ diyor.” Winters’ın bu söylediği yapay zeka için İngilizce yazılmış bir şaka ve Türkçe’de hiçbir karşılığı yok.
1980’li yıllarda David Letterman’ın şovu için şakalar ve parodiler yazmaya başlayan Joe Toplyn daha sonra Jay Leno ile çalışmaya başladı. Toblyn 2014 yılında ‘Gece yarısı şovları için komedi yazmak’ isimli bir kitap kaleme aldı.
'İNSANLAR, YERLER VE REFERANSLAR'
Toblyn yaptığı işi çok kutsamıyor ve “Doğru şekilde yapıldığında herkesin yaptığı gibi bir iştir. Leno için yazdığım esprilerin büyük bir kısmı insanlar, yerler ve diğer referansların insanların beyninden süzülmüş halidir” diyor. Toblyn yeterli zaman ve veri yerleştirildiğinde bilgisayarların da komedi yazarı olabileceğini düşünüyor.
Toblyn bu yıl Witscript ismini verdiği bir yapay zeka sistemini tanıttı. Bu sisteme televizyon dizilerindeki bazı espriler yüklenmiş durumda, bu esprileri harmanlayan sistem daha sonra sadece belli kelimeler girildiğinde alakalı bir espri üretebiliyor. Örneğin masa, sandalye ve komik, sözcüğü sisteme girildiğinde ortaya ilgili bir espri çıkıyor.
Toblyn, “Sohbet robotlarını insanlaştırdık, böylece artık insanlar daha az yalnız hissedecek” demekte. Toplyn bugün espri yaparken belirli formüllerin olduğunu bunu tutturan herkesin iyi bir komedi yazarı olabileceğini düşünüyor.
'ARAMA MOTORU SONUCU GİBİ'
Arama motoru mühendisi Piotr Mirowski, arama motorlarının ilgili kelimeler ile alakalı sonuçlar gösterdiğini, bunun aynısını espriler için yazılan yapa zekaların da yapabileceğini söyledi. Mirowski, “Robotların esprisi her zaman çok komik olmayabilir hatta bazen absürd olabilir, ama şöyle düşünün arama motorlarındaki her arama sonucu da çok alakalı olmayabiliyor” demekte. Mirowski şu an Improbotics ismini verdiği firması ile birlikte şov dünyası için yapay zekalara diyalog yazdırıyor.
*Yukarıdaki derlemede yer alan bilgilerin önemli bir bölümü Time Dergisi’nde Corrine Purtill imzasıyla yayımlanan ‘Artificial Intelligence Can Now Craft Original Jokes—And That’s No Laughing Matter’ isimli makeleden alınmıştır.
Kaynak: Web Özel