Magnus Carlsen neden bıraktı? Tarihin zirvesine bir adım kala...
Satranç dünyasını şoke eden haberi podcastinde duyuran Magnus Carlsen, 2023'te oynanacak dünya şampiyonası final maçına katılmayacağını açıkladı. Peki üst üste 6. kez dünya şampiyonu olmanın eşiğindeyken bu kararı alan Carlsen neden böyle bir yolu seçti? Bundan sonra ne yapacak?
Dünya şampiyonu Magnus Carlsen şimdiden tarihin en iyi satranç oyuncuları arasına adını yazdırdı. Bazısı onu en iyi birkaç oyuncu arasında da gösteriyor. Norveçli bu günlerde ise çok önemli bir kararın eşiğinde. 31 yaşındaki büyükusta Carlsen, 2013'ten beri elinde tuttuğu dünya şampiyonu unvanını korumaya çalışmayacak. Satranç dünyasını şoke eden bir karar veren Carlsen, gelecek sene dünya şampiyonasına katılmayacağını söyledi.
2013, 2014, 2016, 2018 ve 2021'de üst üste beş kez dünya şampiyonu olan Carlsen, aldığı karara ilişkin oldukça rahat hissettiğini belirtirken, bunu bir yılı aşkın bir süredir düşündüğünü de dile getirdi.
'MOTİVASYONUM YOK...'
The Magnus Effect adlı podcast'inin ilk bölümünde takipçilerini şoke eden Carlsen şöyle konuşuyordu:
“Başka bir maç daha oynayacak motivasyonum yok; elde edecek bir şey kalmadı gibi hissediyorum. Maç eminim ki tarihsel sebeplerle falan çok ilginç olurdu ama buna rağmen oynamaya hiç niyetim yok; kısacası oynamayacağım.”
Magnus Carlsen'in bu açıklamasını yeni podcastinin ilk bölümünde yapması kadar Uluslararası Satranç Günü'ne denk getirmesi de oldukça manidar. Dünya şampiyonu Norveçli, 2023'te Rus büyükusta Ian Nepomniachtchi ile karşılaşacaktı. 2021'de rakibine hiç mağlup olmadan 14 oyunluk seride 4 galibiyet ve 7 beraberlik elde ederek yenen Carlsen bu formattan özel olarak hoşlanmadığını da söylüyor:
“Maçlar zaman zaman ilginç zaman zaman biraz eğlenceli oluyordu ama genel olarak dünya şampiyonası maçlarından ayrılma zamanımın geldiğini hissediyorum.”
2021'DE TARİHE GEÇMİŞLERDİ
Format şöyle; eleme turnuvasından 2021'de olduğu gibi bu sene de zaferle ayrılan Nepomniachtchi, günler sürecek ve günde süre kısıtlaması olmayan bir oyunun oynanacağı maçla Carlsen'e meydan okuyacaktı. Geçen sene finalin 136 hamlelik 6. oyunu 8 saat sürmüş dünya şampiyonaları tarihinin en uzun oyunu olarak kayıtlara geçmişti.
Şimdi ise 2023'te Nepomniachtchi'nin rakibi, eleme turnuvasını 2. sırada bitiren 30 yaşındaki Çinli büyükusta Ding Liren olacak. Bununla birlikte Carlsen rekabetçi maçlar oynamaya devam edeceğini de duyurdu. “Turnuvalara katılmaya bayılıyorum” diyen Carlsen, “Turnuvalarda dünya şampiyonasından daha çok keyif aldığım aşikar ve açıkçası yakın zamanda satrancı bırakmayı düşünmüyorum” ifadelerini de kullandı.
Peki Carlsen'i bu karara iten ne olabilir? Henüz 13 yaşındayken büyükusta unvanını kazanan Norveçli, 19 yaşına geldiğinde dünya sıralamasında ilk sırada yer almaktaydı. 2013'te üst üste dört kez dünya şampiyonluğu elde etmiş Hint büyükusta Viswanathan Anand'ı tahtından indiren, hatta efsane ismi 2014'te bir kez daha mağlup eden Carlsen, daha sonra sırasıyla Sergey Karjakin, Fabiano Caruana ve Nepomniachtchi'yi mağlup etti.
Carlsen'in ayrılığının satranç dünyasının zirvesinde büyük bir boşluk oluşturacağı düşünülüyor. Aynı zamanda bu durum satranç tutkunlarının heveslerini de biraz kursaklarında bırakacak gibi. Zira 6 şampiyonluğunu da tek bir organizasyon çatısı altında (1993-2006 arasında çeşitli anlaşmazlıklardan ötürü FIDE ile birlikte PCA de dünya şampiyonu belirliyordu) üst üste elde etmeyi başarmış tek isim Lesker. Carlsen bu tarihi başarıyı tekrarlamaya çok yaklaşmıştı.
Boşluğun bir başka boyutu da Carlsen'in bir süperstara dönüşmesi. Reklam filmlerinde boy gösteren, dünyanın en büyük markalarının yüzüne dönüşmüş, sporunun önüne geçmiş bir isim Carlsen. Bunu başarabilen ve oyununun zirvesindeyken kenara çekilen ender isimlerden biri oldu...
BILES DA BENZER BİR KARAR VERMİŞTİ!
Benzer bir durumu Tokyo 2020'de Simone Biles yaşamış ve herkesi şoke eden bir kararla oyunlardan çekildiğini açıklamıştı. Biles'ın kararının altında stres ve baskının zihinsel zindeliğine olan etkisi yatmaktaydı. Biles şöyle diyordu:
“Kendime eskisi kadar güvenmiyorum. Bazı günler herkes Tweet atıyor ve dünyanın ağırlığını üzerinizde hissediyorsunuz. Biz sadece birer sporcu değiliz. Nihayetinde insanız ve bazen bir adım geri çekilmek gerekiyor.”
Belki rakipsiz olmanın getirdiği baskı bu kararlarda etkili oluyordur; bunun pek çok farklı nedeni olabilir. Carlsen geri dönme ihtimalinin bulunduğunu belirtirken sevenlerine beklentiye girmemelerini de söyledi.
*The New York Times, Magnus Effect, FIDE, Washington Post
Kaynak: Web Özel