Katar neden bekleneni veremedi? Yılların projesi...

2022 Dünya Kupası'nın açılış maçında Ekvador, ev sahibi Katar'ı kaptanı Enner Valencia'nın golleriyle 2-0 mağlup ederken turnuvanın ilk gününe Katar'ın yarattığı hayal kırıklığı da damga vurdu. Özellikle müsabakanın ilk devresinde varlık gösteremeyen Katar, aldığı mağlubiyetle Dünya Kupası tarihinde açılış maçını kaybeden ilk ev sahibi olarak da tarihe geçti. Peki Katar'ın bu denli sıkıntı çekmesinin altında yatan sebepler neydi?

Prosedürler gereği ev sahibi Katar, kura çekimine ilk torbadan girerken A Grubu, turnuva öncesinde takımların ortalama FIFA sıralamalarına bakıldığında Dünya Kupası'nın “en zayıf” grubu olarak öne çıkmaktaydı. Grup içinde Katar'ın görece daha zayıf bir halka olduğu da aşikardı ancak ev sahibi mücadele yönünden de oldukça eksik göründü.

ASLINDA KOLAY LOKMA DEĞİLDİ...

Fakat aslında Katar bu kadar da kolay bir lokma değildi... En azından kağıt üzerinde ve tahminlerde böyle olmayacağı düşünülüyordu. Zira 2019'un Asya Kupası şampiyonu Katar uzun süreli bir projenin sonucu olarak söz konusu kupada zafere ulaşmış ve Dünya Kupası'na da aynı projenin son halkası olarak gelmişti.

Hazırlık sürecinin bir parçası olarak 2019'da davet üzerine Copa America'da Güney Amerika ülkelerine karşı mücadele veren Katar, burada grup aşamasını geçemezken 2021'de ise Kuzey ve Orta Amerika ülkeleri ile Karayipler ülkelerinin mücadele ettiği CONCACAF Gold Cup'ta boy göstermiş ve yarı finale yükselmeyi başararak üçüncülük elde etmişti. Kupada takımın yıldızı Almoez Ali, 4 golle gol kralı olmuştu.

Söz konusu projenin en dikkat çeken noktası ise “devşirme” sistemine başvurulmuş olmasıydı. Bilindiği üzere Katar'da yaklaşık 3 milyonluk nüfusun tahminen yüzde 10-15 civarında bir kesimini Katarlılar oluşturmakta. Bu tablo ülkenin spor ve futbol yatırımlarına da büyük ölçüde sirayet etmiş durumda.

Zaman zaman eleştirilen bu tablo aslında ilk olarak 2015 Dünya Erkekler Hentbol Şampiyonası'nda büyük tartışma yaratmış, o dönemde bir araştırma yapan Frankfurter Allgemeine gazetesi, finalde Fransa'ya yenilen Katar kadrosunda yer alan 17 oyuncunun sadece 4'ünün Katar'ın yerlisi olduğunu ortaya çıkarmıştı. Uluslararası Hentbol Federasyonu kurallarına göre ülkesinin milli takımında üç sene boyunca oynamamış isimler başka bir ülkenin milli takımında oynayabiliyordu.

KATAR'IN DEV SPOR PROJESİ: ASPIRE ACADEMY

Futboldaki tablo ise biraz daha farklı. Hentbolda olduğu gibi doğrudan başka ülkelerin pasaportu altında profesyonel sporculuk kariyerini sürdüren isimlerden ziyade, farklı ülkelerden küçük yaşta Katar'a gelip altyapı eğitimini burada almış isimler futbolda ağırlığı oluşturmakta. Bu noktada da devreye Aspire Academy giriyor.

Katar'ın en önemli futbol projesi olan ve 2004'te kurulan Aspire Academy, dünyanın sayılı komple futbol akademilerinden biri olarak öne çıkıyor. Akademinin lokomotifi olan futbolun yanında pek çok farklı branşta sporcular yetiştiren Aspire bünyesinde son 15 yılda 300'den fazla makalenin çıktığı bir spor bilimleri enstitüsü de yer almakta. Örneğin Katar'ın bir kez olimpiyat (Tokyo 2020) ve üç kez dünya şampiyonu (2017, 2019, 2022) yüksek atlamacısı Sudan asıllı Mutaz Essa Barshim de Aspire çıkışlı bir sporcu.

Geçmişte “devşirme” isimlere daha çok bağımlı olan Katar'da durum son dönemde biraz daha değişmiş durumda olsa da 2022 Dünya Kupası kadrosunda yer alan 26 oyuncunun 10'u Katar dışında dünyaya gelmiş.

Sudan asıllı Abdelkarim Hassan, Fas-Cezayir asıllı Karim Boudiaf, yine Sudan asıllı Abdulaziz Hatem, Cezayir asıllı Boualem Khoukhi, hem mevcut kadroda yer alan hem de milli formayı 100'ün üzerinde kez terletmiş isimler.

Aktif oyuncular arasında Katar tarihinin en golcü oyuncusu Almoez Ali, Sudan; en golcü üçüncü aktif oyuncu Akram Afif ise Yemen asıllı. Ekvador karşısında görev yapan 13 oyuncunun 10'unun (Hisham-Irak, Khoukhi-Cezayir, Hassan-Sudan, Miguel-Portekiz, Boudiaf-Fas/Cezayir, Hatem-Sudan, Ali-Sudan, Afif-Yemen, Muntari-Gana, Waad-Irak) kökeni farklı ülkelere dayanıyor.

BASKIYI YÖNETEMEDİLER

Bununla birlikte Katar, son yıllarda takım olmayı başarmış bir görüntü çizse de ilk maçta heyecan ve baskı da oyuncuların omzunda bir yük oldu. 2022'de oynadıkları 22 maçta sadece 4 yenilgi alan Katar, ülke tarihinin belki de en önemli maçında bekleneni vermekten çok uzak kaldı. Baskı, stres, Batı kamuoyunda turnuvaya ve Katar'a gelen eleştiriler de etkili olmuş gibiydi. Ev sahibinin grupta kalan iki maçında Senegal ve Hollanda'ya karşı nasıl bir performans sergileyeceği şimdiden merak konusu.

Kaynaklar: Aspire Academy, FIFA, The Guardian, Frankfurter Allgemeine

Kaynak: Web Özel