Ara paslar neden azalıyor? Hala çok tehlikeli bir silah ama...
Doğru anda ve doğru hızda uygulaması ustalık gerektiren ara paslar, hala tehlikeli bir silah ancak rakamlar geçmişe nazaran daha az kullanıldıklarını da gözler önüne seriyor. Peki ara paslar neden daha az tercih edilir oldu? Kimler ara pastan vazgeçmedi? Neler değişti?
Özellikle 2000'lerin başından itibaren konsollarda futbol oyunları oynayanlar için “ara paslar” çok özel bir yerde duruyor. “L1+üçgen” ya da bazen sadece “üçgen” oyunda kilit açmak için en önemli ve çoğu zaman en zor durdurulan silahlardan biriydi. Ara paslar konsol oyunlarında hala önemli bir enstrüman olarak kullanılıyor ancak “gerçek” futbolda, yani sahadaki mücadelede ara paslar, artık gözle görülür bir biçimde daha az tercih edilen bir araç.
Rakamlar da bu tespiti ortaya koyuyor. UEFA Şampiyonlar Ligi'nde ara pas sayısı 2018-2019 ile 2021-2022 sezonları arasında yüzde 50 oranında düştü. Beş büyük Avrupa liginde ise aynı dönemde ortalama yüzde 30'luk bir düşüş gözlemlendi. UEFA Avrupa Ligi'nde ise söz konusu düşüş oranı yüzde 24 olarak tespit edildi.
Ara pasların nesli henüz tükenmedi ancak bu türün tehlikede olduğunu söylemek gayet mümkün. Düşüşün nedenlerine bakmadan önce ara pas kavramının tanımına bir bakalım. Futbol referans sitesi FBref.com ara pasın tanımını şöyle yapıyor:
Savunma oyuncular arasından açık alana gönderilen isabetli pas.
Yüksek bir isabet oranı yakalamanın güç olduğu ara paslar, hiçbir zaman atılan pasların büyük çoğunluğunu oluşturmadı hatta Avrupa'nın en üst liglerinde maç başı ortalama isabetli ara pas sayısı, maç başı gol ortalamasından daha düşük bir noktaya gelmiş durumda.
Ara pasların zor oldukları aşikar ancak buna rağmen çok daha kaliteli fırsatlar yarattıkları da bir gerçek. American Soccer Analysis'in bir raporuna göre başarılı ara pasların golle sonuçlanma oranı yüzde 32. Bu, asist türleri arasında en üst sırada yer almakta. Ara pasları takip eden asist türü ise yüzde 25'le “geriye çıkarma” (cutback) olarak yerlileştirilebilecek asist türü.
ARA PASLAR NEDEN AZALIYOR?
Sebeplerden biri libero kaleciler. Manuel Neuer'in tüm dünyaya zirvesini gösterdiği kavramla, özellikle büyük kulüpler ayaklarını iyi kullanabilen, çıkmaktan korkmayan, sezgileri güçlü, süratli kaleciler arayıp buluyorlar. Bu da doğal olarak ara pasların karşısında önemli bir savunma silahı olarak öne çıkıyor.
VAR da düşüş nedenlerinden biri olarak gösterilmekte. Kusursuz bir zamanlama gerektiren ara paslar, ofsaytların daha kolay tespit edilmesi nedeniyle daha az tercih ediliyor olabilir...
Savunmaların gelişmesi de bir başka büyük sebep olarak dikkat çekiyor. Takımlar hem yatay hem de dikey olarak daha kompakt bir hale gelmiş durumda. Özellikle artan taktik ve savunmacı kalitesi, üst düzey turnuvalardaki düşüşün daha büyük olmasını anlamlı bir hale getiriyor. Savunma organizasyonları daha kaliteli bir hale geldikçe müdafaa hatlarının etrafından dolaşmak, söz konusu hatları delip geçmekten daha mümkün oluyor.
HANGİ TAKIMLAR ARA PASLARA DEVAM EDİYOR?
Şaşılmayacak biçimde Paris Saint-Germain ara paslara devam ediyor zira takımda bu işin aktif en büyük ustası Lionel Messi görev yapıyor. Geçen sezon başarılı ara pas sayısında Avrupa'nın beş büyük liginde zirvede 84 ara pasla PSG yer alırken Lionel Messi de 24 ile oyuncular arasında ilk sırada yer almaktaydı.
Messi'nin bu noktadaki bir numaralı hedefi ise adı hızla özdeşleşmiş yıldızlardan Mbappe. PSG ile birlikte Tottenham Hotspur da ara paslarda öne çıkan bir takım. Burada ise Harry Kane'in oyun kurulumunda ve geçişlerde orta sahaya yaklaşarak yaptığı servisler dikkat çekiyor. Adeta Kane'in imza hareketi olan bu ara paslar sayesinde golcü oyuncu 19 ara pasla Premier League'de bu alanda geçen sezonu ikinci sırada tamamladı. Zirvede ise 20 başarılı ara pasla Liverpool'un yıldız sağ beki Trent Alexander-Arnold duruyordu.
ARA PASLARI GELECEKTE NE BEKLİYOR?
University of Southern Denmark'ın Dünya Kupası özelinde yürüttüğü araştırmaya göre 1966 ve 2010 Dünya Kupası arasında dakika başına yapılan pas sayısı yüzde 35 oranında artmış durumda. Haliyle ara paslarda bu düşüş, biraz sürpriz içeriyor. Üst düzey futbolda ön alan baskısının artması ve Premier League tarihinde rakip yarı alanda top kazanma alanında rekor kırılması, boşlukların daha fazla ara paslarla değerlendirilmesi anlamına da gelebilir.
Kaynaklar: The Athletic, UEFA, FBref.com, Premier League
Kaynak: Web Özel