Bilim dünyası karıştı: İnsanlara virüs bulaştıran testler ne anlama geliyor?

Koronavirüs aşıları dünyanın dört bir yanında geliştirilmeye devam ederken İngiltere’de yapılacak bir deney dünya çapında ses getirecek. 

Imperial Collage of London, Royal Free Hospital ve aşılama şirketi hVivo eşliğinde aşılama testlerine başlıyor. Bu testler kapsamında yaşları 18-30 arasında değişen 90 kadar kişiye bilinçli olarak koronavirüsü (mutasyonlu değil) verilecek. Sağlıklı kişiler önce hastalığa maruz bırakılacak ardından hastalığa karşı bağışıklık sistemlerinin vereceği tepki ölçülecek ve yeni geliştirilen aşılar birkaç ay sonra bu kişiler üzerinde test edilecek. 

Daha önce aşılar için yapılan klinik deneylerde insanların virüsü doğal yollardan kapması bekleniyordu. 

İngiltere hükümeti testlere etik onay verdi, proje için de 33 milyon pound destek sağlayacak. Imperial Collge'ın baş araştırmacısı Chris Chiu, “Virüsün nasıl yayıldığını anlamak konusunda insanların bize yardımcı olmasını istiyoruz. Nihai amacımız hangi aşının tedaviye cevap verdiğini anlamak fakat bunun için de gönüllülere ihtiyacımız var” değerlendirmesinde bulunuyor. 

İngiltere nüfusuna göre en yüksek oranda aşılama yapan ülkelerin başında geliyor. Fotoğraf: Reuters

DENEY NASIL YAPILACAK?

Koronavirüs geçirmeyen kişiler iki gün boyunca sağlık kontrolüne tabi tutulacak. Ardından burundan koronavirüs damlatılacak. Kişiler minimum 14 gün boyunca karantina altında tutulacak. Birkaç ay süren klinik araştırmaların ardından yine test aşamasında olan aşılar kişilere vurulacak. Kişiler bir yıl boyunca tıbbi olarak izlenecek. 

BAŞKALARININ İYİLİĞİ İÇİN…

Teste katılan kişilere karantinada kaldıkları süre boyunca 4.500 pound (Yaklaşık 44 bin TL) civarında ücret ödenecek. Aşı çalışmalarına katılacak gönüllü isimlerden Alistair Fraser Urquhart, “Bu riski almak için çok düşündüm fakat başkalarının iyiliği için bunu yapmaya hazırım” ifadelerini kullandı. 

‘NE KADAR GEREKLİ TARTIŞILIR’

Deneye onay verilmesi tıp dünyasında olay olurken Haberglobal.com.tr’ye konuşan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal araştırmayı yapan ekibin karar verme sürecini titizlikle yaptığına emin olduğunu ifade ederek, “Bu hastalar düzenli olarak takip edilip, hastalık süreçleri de yakından izleniyor. Bilim insanları böyle bir şeyi yapmaya karar vermişlerse mutlaka bir tezleri vardır. Ancak böyle bir çalışmayı zaten bu kadar hasta varken gerçekleştirmek ne kadar gerekli, bu tartışılır. Türkiye’de böyle bir şey yapılır mı? Ben çok gerekli görmüyorum” ifadelerini kullandı.  

Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. İftahar Köksal

‘ÇOK TUHAF’

Haberglobal.com.tr’ye konuşan Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Yıldız da hali hazırda bu kadar çok enfekte olan insan varken insanlara virüs bulaştıran bir deney yapılmasını enteresan bulduğunu söyledi. Yıldız, “Bu bahsedilen aşı çalışmasının faz1 aşamasında olduğunu gösterir. Belli oluyor ki bu aşı tedavi amaçlı kullanılacak. Bu tarz aşılar var ama koronavirüs için ilk defa duydum. Hali hazırda enfekte olan vatandaşlar varken, insanları enfekte etmeleri çok tuhaf” ifadesini kullandı. 

Aşı testleri konusunda dünyanın lider şirketlerinden olan ve söz konusu klinik çalışmada da bulunacak Open Orphan’ın CEO’su Cathal Friel tarihi bir olaya imza attıklarını söyleyerek, “Bir çok ülke Pandemi ile mücadelede afalladı. Tarih, İngiltere’nin pandemiden kurtuluşta dünyada açtığı yolu unutmayacak” açıklamasında bulundu. 

İnsan testlerinin son derece gerekli olduğunu vurgulayan Friel, “Eskisi kadar doğal yollardan enfekte olan insan olmayacak ve mutasyon da hayatımızın içine girdi” ifadelerini kullandı. 

Bu çalışmaların sonunda virüsün vücuttaki etkisi hakkında daha çok bilgi toplanacağını anlatan Friel, “Enfeksiyonu hangi aşı önler bunu ortaya çıkarmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Ek kaynaklar: Financial Times, City A.M.

Kaynak: Web Özel