Gece uykusunun yerini hiçbir şey tutmuyor: Kafeinle candy crush oynayabilirsiniz ama matematik sınavını geçemezsiniz!

Uyku üzerine araştırmalar yapan Kimberly Fenn, The Conversation'daki yazısında, uyku yoksunluğunun hafızaya ve bilişe nasıl zarar verdiğine ilişkin yaptıkları çalışmaları paylaştı.  Michigan Eyalet Üniversitesi'ndeki Uyku ve Öğrenme Laboratuvarı'ndaki öğrencileriyle yaptığı çalışmaların sonuçlarını bir cümleyle özetliyor Fenn: "Uykunun yerini hiçbir şey tutamaz."

Bir bilgisayar ekranını izlemeleri ve kırmızı bir nokta belirdiğinde bir düğmeye basmaları istendiğinde uykusuz kalan katılımcıların dikkat kaybı yaşama olasılığı çok daha yüksek. Parlak kırmızı bir noktayı fark etmiyorlar ve yarım saniye içinde yanıt veremiyorlar. Bu dikkat kayıpları, uyku baskısının artmasından kaynaklanıyor

Araştırmada, dikkat bozukluğunun yanı sıra uyku yoksunluğunun daha fazla yer tutma hatasına yol açtığını da tespit edildi. Yer tutma, bir dizi adımı hiçbirini atlamadan veya tekrarlamadan sırayla takip etmeyi içeren karmaşık bir beceri. Bu, kek pişirmek için bir tarifi ezberden takip etmeye benziyor. Yumurtaları eklemeyi unutmak ya da yanlışlıkla tuzu iki kez eklemek gibi bir şey.

Kafein uykunun yerini alabilir mi?

Daha sonra, uyku eksikliğini potansiyel olarak telafi etmenin farklı yollarını test edildi. "Dün gece yeterince uyumamış olsaydınız ne yapardınız" sorusuna birçok insan bir fincan kahveye ya da enerji içeceği seçeneğini sıralıyor. Yapılan bir araştırma Amerikalı yetişkinlerin yüzde 90'ından fazlasının her gün bir çeşit kafein tükettiğini gösteriyor.

Araştırma kapsamında, kafeinin uykusuzluktan sonra dikkati korumaya ve yer belirleme hatalarını önlemeye yardımcı olup olmayacağını gözlemlendi. 

İlginç bir şekilde, kafeinin uykusuz katılımcıların dikkat yeteneğini o kadar iyi geliştirdiğini görülmüş ki bunların performansları bütün gece uyuyan insanlara çok yakın. Tüm gece uyuyan kişilere kafein vermek de performanslarını artırdı. Yani kafein sadece uyumayanların değil, herkesin dikkatini korumasına yardımcı oldu. Diğer çalışmalarda da benzer bulgular elde edildiği için bu sonuç şaşırtıcı değildi.

Bununla birlikte, kafeinin ne uykusuz grupta ne de uyuyan grupta yer tutma hatalarını azaltmadığını görüldü. Bu da uykusuz kaldığınızda kafein uyanık kalmanıza ve Candy Crush oynamanıza yardımcı olabilir, ancak cebir sınavınızı geçmenize muhtemelen yardımcı olmayacak.

Şekerlemeler uykuyu telafi edebilir mi?

Kafeinin uykunun yerini almanın yapay bir yolu olduğu sonucuna var uzmanlar bu kez gün içinde yapılan şekerlemenin etkilerini araştırmaya başlıyor.  

Katılımcılardan bazılarına gece 4 ile sabah 6 arasındaki bir yoksunluk döneminde 30 veya 60 dakika kestirme fırsatı verildi. Bu zaman dilimi kabaca en düşük uyanıklık noktasına denk geliyor. Daha da önemlisi, şekerleme yapan katılımcıların ne basit dikkat görevinde ne de daha karmaşık olan yer tutma görevinde bütün gece ayakta kalanlardan daha iyi performans göstermediği tespit edildi. 

Dolayısıyla, gece yarısı kestirmenin, genel uyku yoksunluğunun yaşandığı bir gecenin ardından sabah bilişsel performansa fark edilebilir bir faydası olmadı. 

Uykunun yerini hiçbir şey tutmaz

Fenn, çalışmanın sonuçlarına ilişkin şu değerlendirmede bulunuyor:

"Kafein uyanık kalmanıza ve daha uyanık hissetmenize yardımcı olsa da karmaşık düşünce gerektiren görevlerde muhtemelen size yardımcı olmayacaktır. Ve uyanık kalmanız gereken gecelerde kısa bir şekerleme sizi daha iyi hissettirse de muhtemelen performansınıza yardımcı olmayacaktır. Kısacası, yeterli uyku zihniniz ve beyniniz için gereklidir ve uykunun yerini hiçbir şey tutamaz."

Kaynak: Ajans Bizim