Antibiyotik alışkanlığından nasıl kurtulacağız? 'Böyle giderse basit ölümler...'

Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre ilaçların yüzde 50’sinden fazlası uygun olmayan şekilde, ihtiyaçtan uzak reçeteleniyor. Bu sebepten ve bilgisizlikten oluşan ilaç kullanımı halk sağlığı için ciddi bir sorun.

Sağlık Bakanlığı’nın Reçete Bilgi Sistemi’ne göre; Türkiye’deki reçetelerin üçte biri antibiyotik içeriyor. Antibiyotikler insan sağlığı için hayati önemde ilaçlar olmasına rağmen, bakterilerin çoğalmasını önlüyor bazen de yararlı bakterileri öldürüyorlar.

Bakteriler zamanla antibiyotiklere karşı direnç geliştirebiliyor. Dirençli bakterilerin neden olduğu hastalıklar, özellikle de yoğun bakım ortamında ve bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda ciddi bir sağlık tehdidi oluşturuyor. Bu sebepten ötürü gelişigüzel antibiyotik kullanılması insan sağlığı için son derece zararlı.

Sağlık Bakanlığı verilerine göre geçen yıl; bin kişide 24.3 olan antibiyotik kullanımı 2021 yılında binde 30’a çıktı. Bakanlık 2024 yılına kadar bu oranın 27’ye indirilmesini hedefliyor.

Geçen yıl sıkı tedbirlerden dolayı insanlar grip veya benzeri hastalıklara yakalanmadılar, bu sebepten antibiyotik kullanımı azaldı. Fakat özellikle bu sonbahardan itibaren nezle, grip, soğuk algınlığının geri dönmesiyle birlikte antibiyotik kullanımının tekrar artmasından endişe ediliyor.

NEZLE YOK, ANTİBİYOTİK YOK

İlaç Bilincini Geliştirme ve Akılcı İlaç Derneği Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, “Geçen yıl, ayakta geçirilen nezle, grip ve farenjit gibi hastalıklarda birinci basamakta kullanılan ve ağızdan alınan antibiyotiklerde düşüş oldu” demekte.

Balık’a göre; düzensiz antibiyotik kullanımından dolayı Türk insanının vücudunda bakterilere karşı ciddi bir direnç var. Profesör Balık, yanlış antibiyotik kullanmayı adet edindiğimizi aktarırken, “Böyle gider, antibiyotiklerin etkisi azalırsa, bazı basit enfeksiyonları bile tedavi edemeyeceğimiz için ölümler göreceğiz” değerlendirmesinde bulundu.

Balık’ın verdiği bilgilere göre; Sağlık Bakanlığı normalin üzerinde antibiyotik yazan hekimleri tespit ederek onlara uyarıda bulunuyor. Balık’a göre sadece hekimler sebebiyle değil, vatandaşta da içeriğini bilmeden bir antibiyotik talebi var.

Balık şu ifadeleri kullanıyor:

Vatandaşın antibiyotik gerekli olup olmadığını ayırt etmesi mümkün değil. Antibiyotik hemen zararlarını gösteren bir ilaç grubu değil. Yan etkileri çoğu zaman sinsidir. Böbreği, karaciğeri harap ediyorsa zaman içinde eder. Antibiyotiklerin zararını kişi hemen yaşamadığı için gelişi güzel kullanılmamasının en önemli nedenlerinden biri bu.

Karadeniz Teknik Üniversitesi(KTÜ) Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Yarış da Balık’ın endişelerini paylaşırken viral enfeksiyonların bakteriyel enfeksiyonlara da sebebiyet vermiş olabileceğini o zaman antibiyotik kullanılabileceğini aktarıyor. Yarış, “Antibiyotik yazma kararını vermeden önce durumu çok iyi anlamak lazım" diye konuştu.

'SİLAH OLMAKTAN ÇIKIYOR'

Gereksiz antibiyotik kullanımının toplum sağlığına çok büyük zararları olduğunu aktaran Yarış, "Ne olursa olsun antibiyotik yabancı bir maddedir. Bunun yol açacağı bir takım sıkıntılar olabilir. Antibiyotiğe karşı direnç gelişiyor toplumda. Dolayısıyla antibiyotikler bizim için bakterilere karşı bir savaş silahı olmaktan çıkıyor" dedi.  

SAĞLIK BAKANLIĞI NE DİYOR?

Doktorunuzun hastalığınıza neden olan bakteri türünü tam olarak saptayamaması veya pek çok farklı türde patojenin bir arada bulunması gibi bazı durumlarda bu antibiyotiklerin kullanılması gereklidir. Bu antibiyotiklerin sakıncası, yararlı veya zararsız bakterileri de öldürme eğiliminde olmalarıdır.

Kaynak: Web Özel