Plağa olan ilgi neden artıyor? '1987'den beri ilk defa...'

Müzik dinlemek büyük bir tutku. Sevilen grupların ya da sanatçıların şarkılarını dinlemek için genellikle Spotify, Youtube, Apple Music gibi online müzik servisleri tercih edilmekte. Dijital ortamda dinlenen şarkılar, günümüzde müzik pazarının büyük çoğunluğunu oluştururken hala plak veya CD gibi fiziksel kopya satışları devam ediyor.

20. yüzyıl boyunca en çok tercih edilen müzik formatı olan plak, 80'li yıllardan itibaren yerini CD'ye bırakmıştı. Ancak vinil olarak da adlandırılan plak formatında basılan albümlerin satışları, ABD Müzik Endüstrisi Birliği'ne göre 2022 yılında 1987'den bu yana ilk defa CD satışlarını geride bıraktı. 2022'de ABD genelinde 41 milyon plak satılırken, albümlerin CD formatlarının satışı 33 milyonda kaldı. Plak satışlarından elde edilen gelir ABD'de 1,2 milyar doları aşarken CD gelirleri 483 milyon dolarda kaldı. Müzik marketleri bu ilgiyi dünya genelindeki modaya, plaktaki görsellerin CD'ye göre daha büyük olmasına ve iyi ses sistemlerinde müziğin daha kaliteli duyulmasına bağlıyor. 

PLAK FORMATINA TÜRKİYE'DE DE TALEP ARTIYOR 

Peki Türkiye'de durum ne? Ülkemizde müzik, genellikle dijital ortamda dinlenirken, konuştuğumuz müzik mağazaları son yıllarda plağa bir ilgi olduğunu söylüyor.

İstanbul'un Kadıköy ilçesinde bulunan müzik mağazası Hammer Müzik'in yetkilisi Enis Kızılkaya, "Bizim ülkemizde son zamanlarda ekonomik şartlar ve enflasyon nedeniyle genel anlamda satışlarda düşüş var. Kur artışları nedeniyle satış rakamları dünya ile eş değer değil" diyor. Ancak Kızılkaya plak satışlarında son yıllarda gözle görülür bir artış olduğunu söylüyor. Kızılkaya, Türkiye'de bazı mağazaların plak bulundurup cd bulundurmamaya başladığını da sözlerine ekliyor.

İstanbul'un Cihangir semtinde bulunan Opus3a isimli müzik marketin yetkilisi Tolga Bey de kendilerinde plak satışının CD ile eşdeğer gittiğini belirtiyor. CD tedarik etmenin zorlaştığını belirten mağaza yetkilisi, son 3-4 yıldır plak satışlarının giderek yükseldiğini söylüyor.

Tolga bey "Müzik firmaları da bünyesinde barındırdıkları müzik grubu skalasını genişleterek daha çok plak basmaya yöneliyor" diyor. Tolga bey, Kahramanmaraş'ta yaşanan deprem felaketleri ile plak satışında düşüş olduğunu ancak son bir haftadır satışların toparlandığını da sözlerine ekliyor.

'PLAK CD'DEN DAHA CAZİP'

2000'li yılların başında unutulmaya yüz tutmuş bir müzik formatı olan plak, 2010'lu yıllarda yeniden yükselişe geçti. 2007'den itibaren dünya genelinde kutlanmaya başlayan Müzik Mağazaları Günü'nün de bunda payı var. Hammer Müzik'ten Enis Kızılkaya, moda olması sebebiyle plağa olan ilginin arttığı söylüyor. Kızılkaya "Plağın kapağının ve resimlerinin daha büyük olması onu CD'den daha cazip hale getiriyor. Ayrıca iyi bir ses sistemi olanlar için plağın çıkardığı ses daha kaliteli" demekte. Bunun yanında plağın renkli baskılarının da olması bu formata olan talebi artırıyor.

Ünlü ABD'li sanatçı Taylor Swift'in 10'uncu stüdyo albümü 2022'nin sonlarına doğru yayınlandı. İlk defa bir albümün plak satışları, 80'li yılların sonundan bu yana CD satışlarını geçti. Albüm çıktığı hafta ABD'de 575 bin kopya plak satarken Birleşik Krallık'ta bu rakam 60 bini geçti. Plak satışlarının büyümesine sadece sanatçılar değil, şirketler de kayıtsız kalmadı. 1989 yılında plak basımını durduran dünya devi Sony Müzik 2018 yılında fabrikalarını tekrar açtı.

Yine de müzik piyasasında aslan payını dijital servisler alıyor. ABD Müzik Endüstrisi Birliği'nin verilerine göre dijital ortamdaki müzik servis sağlayıcılarının ABD'deki ücretli abonelik hizmetlerinden elde edilen gelir 2022'de yüzde 8 artarak 10,2 milyar dolara yükseldi ve ilk kez yıllık 10 milyar doları aştı. 2022 yılında müzik servis sağlayıcısı Spotif'in dünya genelindeki geliri 11.7 milyar euro olurken, Google'un sahibi olduğu Youtube ise müzik dinlemelerinden 6 milyar dolar gelir elde ettiğini açıkladı.

Ek kaynaklar: The Wallstreet Journal, BBC, NME, TechCrunch

Kaynak: Haber Global TV