Dünyanın en meşhur ve en çok saldırıya uğrayan tablosu: Mona Lisa

Kimilerine göre dünyanın en ünlü tablosu. Yapımı üzerinden 513 veya 516 yıl geçtiği tahmin ediliyor. Bir dâhinin elinden çıktı. Yapıldığı günden beri gülüyor mu yoksa, hüzünlü mü bir tartışma konusu. İtalya’da yapıldı ancak dünyanın en ünlü müzelerinden biri olan Paris, Louvre’da sergileniyor.

Leonardo Da Vinci’nin bu harika eserine modellik yapan ismin asilzade Francesco del Giocondo’nun eşi Lisa Gherardini olduğunu söyleyenler çok. Tablo Fransa Kralı I. François tarafından satın alındığından bu yana vatanı Fransa. 1962 yılında 100 milyon dolara sigortalanan bu eser (Enflasyon güncellemesiyle bugün değeri 800 milyon dolardan fazla) bugüne kadar bir sanat eseri için ödenen en yüksek sigorta bedeline sahip.

36 yaşındaki bir adam önceki gün çevre konusunda farkındalık yaratmak için giriştiği eylemde Mona Lisa’ya kremalı bir pasta fırlattı. Eylemci aynı zamanda müze içinde güller atarken de görüntülendi. Mona Lisa’nın üzerindeki kurşun geçirmez cam eseri zarar görmekten kurtarırken, eylemci kendini bir tekerlekli sandalyede yaşlı bir kadın olarak gizlemeyi başarmıştı.

PABLO PICASSO TUTUKLANDI

Mona Lisa şanına yakışır pek çok olay yaşadı. 1911 yılında tablo çalındı! Öyle ki bu hırsızlık olayından sonra Pablo Picasso bile şüpheli olarak tutuklandı. İki yıl sonra Floransalı bir koleksiyoner polise haber vererek bir adamın kendisine tabloyu satmaya çalıştığını söyledi.

Yetkililer kısa sürede tablonun Vincenzo Peruggia isimli kısa süre de Louvre’da çalışmış bir kişide olduğunu ortaya çıkardı. Peruggia tutuklanıp hapishaneye gönderilirken Mona Lisa bulunduktan sonra kısa bir İtalya turu attı ve Louvre’a geri döndü.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler büyük bir hızla Fransa’nın kuzeyini ve başkent Paris’i işgal ederken, Mona Lisa Fransızlar tarafından müzeden kaçırıldı. Savaşın sonuna tekrar ait olduğu yere asıldı.

1956 yılında çeşitli saldırılar sonrasında üstündeki koruyucu cam, kurşun geçirmez camla değiştirildi. Aynı yıl Bolivyalı Ugo Ungaza Villegas tabloya taş atmıştı. Yine 1956’da başka bir turist portreye asit atmıştı. 1976 yılında tablo Tokyo Ulusal Müzesi’nde sergilendiğinde ise kırmızı bir sprey boya ile üstü kaplanmıştı. 2009 yılında tabloya bir seramik kupa fırlatılmıştı.

KOPYALARI BİLE MEŞHUR

Bugün Da Vinci’nin öğrencileri tarafından yapılan pek çok Mona Lisa kopyası var. Bir tanesi Madrid’deki Prado Müzesi’nde bulunurken, 2010 yılında kızıl ötesi ışınlarla yapılan bir incelemede Da Vinci portreyi daha çizerken bir çırağının aynı anda çizmeye başladığı teorisini güçlendirdi.

Bazı söylentilere göre ise kopya Mona Lisa’ların bazıları da Da Vinci’ye ait ancak en çok beğendiği Louvre’da sergilenen orijinali. Andy Warhol ve Marcel Duchamp gibi isimler yıllar içerisinde tablonun gördüğü ilgiyi tiye aldı.

Mona Lisa'nın değeri yapıldığı çağda da anlaşıldı ve modern portre sanatını kökünden değiştirdi. Da Vinci'nin çağdaşı Raphael de eserden etkilendiğini belirtiyordu. Maddalena Doni eserinde bunun izi açıkça görülebiliyor. 

Mona Lisa asırlar sonra resimlerin hareketli hali olan sinemaya da ilham verdi. 1986 yılında Mona Lisa isimli bir film çevrilirken William Gibson'ın Mona Lisa Overdrive, Rachel Wyatt'ın da Mona Lisa Smiled a Little isimli eserleri edebiyat çevrelerinde yankı buldu. 21. yüzyılın kurgu yazarlarından Dan Brown'ın Da Vinci'nin Şifresi ismini verdiği romanı ve aynı isimle çıkan filmi de Mona Lisa'yı genç kuşaklara tanıtmak açısından önemli bir örnek olarak düşünülüyor.

Mona Lisa ortaya çıkışından 500 yıl sonra da -insanlığa bazen şiddet olayları için bile olsa- ilham olmaya devam ediyor.

Kaynaklar: Britannica, Al Jazeera, Vanity Fair

Kaynak: Web Özel