Arap Birliği nedir, ne zaman kuruldu? Arap Birliği üyeleri hangi ülkelerdir?
Arap Birliği , Orta Doğu ve Afrika'nın bazı bölgelerindeki Arap devletlerinin bölgesel örgütü olarak ifade edilmektedir. Peki, Arap Birliği ne zaman kuruldu, hangi ülkeler Arap Birliği'ne üye? İşte merak edilenler...
1944'te imzalanan İskenderiye Protokolü ile temelleri atılan ve 22 Mart 1945'te, Mısır'ın başkenti Kahire'de resmen kurulan Arap Birliği, günümüzde 22 Arap ülkesinin üye olduğu milletler arası bir örgüttür. Bu yazımızda Arap Birliği (Arap Ligi) hakkında merak edilenleri derledik...
ARAP BİRLİĞİ NEDİR?
22 Mart 1945'ten günümüze değin birliğe ev sahipliği yapan Kahire’de altı Arap devletinin üyeliği ile kuruldu. 1944 yılında birliğin kurucuları olan Mısır, Irak, Ürdün, Suudi Arabistan, Suriye ve Lübnan tarafından imzalanan İskenderiye Protokolü’nde belirtilen Arap milliyetçiliği esasları temel alındı
Arap Birliği’nin amacı; üye devletler arasındaki ekonomik, kültürel, sosyal ve siyasî ilişkileri düzenlemek, bu alanlara yatırım yapmak, bölgede ortaya çıkan sorunları barışçıl yollarla çözmek ve bunlarla birlikte Arap dünyasının çıkarlarını gözeten politikalar üreterek topraklarında sömürgeci faaliyetler yürüten yabancı güçlere karşı birleşik bir Arap gücünü var etmektir.
Örgüt, Arap ülkeleri arasında ekonomik, kültürel, siyasi ve sosyal ilişkileri düzenlemek amacındadır. Ortak pazar ise 1965 yılında kurulmuştur. Birliğin genel sekreteri Ahmed Ebu Gayt'dır. 2006 tarihinden beri Türkiye dâimi gözlemci statüsündedir.
ARAP BİRLİĞİ AMAÇLARI NELERDİR?
- Üye ülkeler arasında yakın iş birliğini gerçekleştirmek
- Üye ülkelerin politikalarını koordine etmek
- Üye ülkelerin egemenlik ve bağımsızlığını korumak
- Üye ülkelerinin işlerini ve çıkarlarını genel bir şekilde ele almak
Arap Birliği üye ülkeleri 13.000.000 km²'nin üzerinde bir alanı kaplar ve Afrika ile Asyayı birleştirir. Arap Devletleri Birliği Paktı olarak da bilinen Arap Birliği Şartı, Arap Birliği'nin kurucu antlaşmasıdır. 1945'te kabul edildiğine göre, "Arap Devletleri Birliği bu Anlaşmayı imzalayan bağımsız Arap Devletleri'nden oluşacaktır.
Başlangıçta, 1945'te sadece altı üyesi vardı. Bugün, Arap Birliği'nin 22 üyesi vardır; bunların arasında üç Afrika ülkesi bölgeye göre en büyük (Sudan, Cezayir ve Libya) ve Batı Asya'daki (Suudi Arabistan) en büyük ülkedir.
20. yüzyılın ikinci yarısında üyelikte sürekli bir artış oldu. 2020 itibarıyla 22 üye ülke vardır:
Cezayir, Bahreyn, Komorlar, Cibuti, Mısır, Irak, Ürdün, Kuveyt, Lübnan, Libya, Moritanya, Fas, Umman, Filistin, Katar, Suudi Arabistan, Somali, Sudan, Suriye, Tunus, Birleşik Arap Emirlikleri, Yemen
7 ülke gözlemci statüsüne sahiptir. Görüşlerini ifade etme ve tavsiyede bulunma hakkı verilir ancak oy verme hakları yoktur.
Ermenistan, Brezilya, Çad, Eritre, Yunanistan, Hindistan, Venezuela
ASKERİ GÜÇ
Arap Birliği Ortak Savunma Konseyi, Arap Birliği Kurumlarından biridir. Arap Birliği üye ülkelerinin ortak savunmasını koordine etmek için 1950 Ortak Savunma ve Ekonomik İşbirliği Antlaşması uyarınca kuruldu. Örgüt olarak Arap Birliği'nin BM'ye benzer bir askerî gücü yoktur, ancak 2007 zirvesinde Liderler ortak savunmalarını yeniden etkinleştirmeye ve Güney Lübnan, Darfur, Irak ve diğer sıcak noktalarda konuşlanmak üzere barışı koruma gücü kurmaya karar verdiler.