Yüzde 25 bilmecesi, kiracıları korku sardı
Temmuz'da yüzde 25 kira sınırlamasının kaldırılacağı sinyalleri, kiracıların korkulu rüyası oldu. Kiracılar, sınırlamanın kaldırılmasıyla daha fazla zam yapılacağını düşünürken, rakamlar yıllık TÜFE oranına göre belirlenecek. Ev sahipleri ise evlerini boş bırakarak tasarruf etme düşüncesinde.
Konut piyasasında yeni gündem yüzde 25 sınırının kaldırılması. Son olarak, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yaptığı açıklamada, "Kirada yüzde 25 sınırının devam etmesi için bir sebep görmüyorum, çok büyük ihtimalle devam etmez" ifadelerini kullandı. Uygulamaya dair yeni bir karar alınmazsa zam sınırlaması 1 Temmuz'da sona erecek. Buna tarihten sonra, yasa devreden çıkacağı için kiralar yıllık enflasyon ortalamasına (TÜFE) göre belirlenecek. Türk Borçlar Kanunu gereği eski düzenleme olan 12 aylık enflasyon ortalamasına göre kira zammı yapılacak. Kirada zam sınırı ise son 2 yıldır uygulanmaktaydı.
PİYASANIN DURUMU
Konuyla ilgili görüştüğümüz ev sahipleri birçok ilde evlerini kiraya vermek yerine şu an için boş kalmasını tercih edeceklerini söylerken, Gayrimenkul Uzmanı Ufuk Tetik, sınırın kalkmasının piyasayı sanıldığı kadar kötü etkilemeyeceği görüşünde. 2 Temmuz 2024 tarihinden sonra ev sahiplerinin TÜFE oranında zam yapabileceğini belirten Tetik, "Yüzde 25 sınırı ile disiplin altına alınmaya çalışıldı ve kabul edilebilir rakamlarla insanlar evlerinde oturmaya devam etti. Fakat ikinci sene reel enflasyon ile açıklanan enflasyon bu sınırın üstünde ilerlediği için böyle bir sınırlama kalmadı" dedi.
TÜFE ORTALAMASI
"Kira sözleşmelerinde yüzde 25 sınırı gelmeden önce 12 ayın TÜFE ortalaması alınıyor, kira bu şekilde belirleniyordu" diyen Tetik, uyarılarının devamında ise şöyle konuştu: "Bu son sene yüzde 25 sınırına uyulmadı ve kimse TÜFE ortalamasını da ciddiye almadı. Herkes farklı zam oranları belirlemeye başladı. Yüzde 150'ye varan zamlar konuşulmaya başlanırken, kiracı-ev sahibi davaları arttı. İşin içinden çıkılmayınca da geçen yıl Eylül'de arabuluculuk sistemi geldi. Enflasyonun nispeten dizginlendiği bir dönemdeyiz. Önümüzdeki yıllarda bu kararın etkisini göreceğiz ve davalar da azalacaktır."
KİRACI ENFLASYONU
Türkiye'de 30-40 yıl öncesinde yüzde 60'larda oran konut sahipliği oranın yüzde 55'lere düştüğünün bilgisini paylaşan Tetik, "Bu yüzde 5'lik fark bile milyonlar ediyor bu da kiracı enflasyonuna neden oluyor, alım problemi çözülmedikçe ev sahibi-kiracı sorunları da bitmeyecektir" diye konuştu.
DEPO OLARAK KİRALIYORLAR
Alican Kayhan (Konut-İş Sendikası Genel Başkanı)
"Yüzde 25 zam sınırının kaldırılması ile ev sahiplerinin kira oranlarını daha da yükseltmesi kaçınılmaz. Zaten zam sınırı olmasına rağmen karara uymayan ev sahipleri mevcut. Bundan sonra iyice içinden çıkılmaz bir tablo ortaya çıkabilir. Son zamanlarda apartman görevlilerinin oturdukları daireler bile boşaltılıp depo olarak kiralanıyor. Kat malikleri 'binaya gelir olsun' düşüncesinde. Ev sahipleri ile kiracılar arasındaki ihtilaflar daha büyüyecektir.
TAHLİYE NEDENİ
Sinan Keskin (Avukat)
"Yüzde 25 sınırının kaldırılması olumlu. Ekonomide olduğu gibi, konut piyasasının da normalleşmenin başlaması gerekiyor. Yüzde 25'lik kira zammı kısıtlaması, kiracı mağduriyetinden; ev sahiplerinin mağduriyetine doğru evrilmiş durumda. Zam sınırının kaldırılması ile her ay açıklanan TÜFE oranında kira artışları yapılabilecektir. Kiracıların, artış oranını tam yapmamaları durumunda; eksik ödenen bedelden dolayı haklarında icra takibi başlatılabilir ve bu durum aynı zamanda tahliye nedeni sayılır."
Kaynak: Web Özel