Trafiğin görünmez bekçileri: 'Sarıda geçtim, ceza yazmış'

Trafiktesiniz, bir kural ihlali yaptınız. Etrafta ne EDS ne polis ne de radar var. Şak diye cezayı yiyorsunuz. İşte orada devreye dikkatli gözlerle sizi izleyen bir fahri trafik müfettişleri giriyor. 

İçişleri Bakanlığı'nın uygulamaya koyduğu fahri trafik müfettişleri, kural ihlali yapan sürücülere Kabahatlar Kanunu çerçevesinde ceza kesebiliyor. Bir fahri trafik müfettişi tarafından kesilen cezayla şok olan bir sürücü, kararı yargıya taşıyınca emsal karar çıktı.

İhlas Haber Ajansı'nın haberine göre; fahri trafik müfettişinin başka bir şehirde yaşamasının önemli olmadığına dikkat çeken Sulh Ceza Mahkemesi, vatandaşın itirazını reddetti. Yıllar sonra Adalet Bakanlığı, kararın bozulmasını talep edince Yargıtay 7. Ceza Dairesi, emsal nitelikte bir karara imza atarak fahri müfettişin başka bir kentte ceza kesemeyeceğine hükmetti.

Peki şoförler ve fahri trafik müfettişleri bu duruma ne diyor? Hangi taraf haklı? Fahri trafik müfettişliği gerçekten gerekli mi? Taraflar haberglobal.com.tr'ye konuştu.

'İKİ KEZ SARIDA GEÇTİM KIRMIZI CEZASI YAZMIŞ'

Gelen cezalara vatandaşlardan da tepki var. Fahri trafik müfettişliği isimli müessesenin yazdığı trafik cezalarına isyan eden Metin Altay, "Ortada fotoğraf, kanıt yok, tek kişinin verdiği ceza var. Örneğin, kırmızı ışıkta geçen araç plakasının arkasından önünden okunamadığı hallerde orada duran başka bir araca ceza yazılmayacağının garantisi yok" diyor.

Daha önce üç kez otomobiline fahri trafik müfettişi tarafından kırmızı ışık cezası yazıldığını söyleyen İmran B., "Onların gözlemlerine göre mi bize ceza kesilecek. Üç kez hızımı kesemediğim için sarı ışıkta geçtim. Ancak nedense fahri trafik müfettişi, kırmızı ışık olarak görmüş. Kameralardan çok bu müfettişler ceza kesiyor" diyor.

Fahri trafik müfettişleri tarafından daha önce ceza kesilen Osman Çetin ise, "Köşe bucak saklanıp, gizlice sürücülere olur olmaz yerde, belgesiz delilsiz trafik cezası yazarak kendilerini tatmin eden fahri trafik müfettişliği kaldırılsın" şeklinde konuştu. 

CEZALARIN YÜZDE 15-20'Sİ

Fahri Trafik Müfettişleri Derneği Başkanı Avukat Sami Güleçyüz, uygulamanın 1996 yılında başladığını söylüyor. Güleçyüz, "Bu görevin çıkış sebebi, sürücüleri cezalandırmak amacıyla değil, caydırıcılık. Amaç, toplum içerisinden sivil ve gönüllü hareket eden insanların, trafik polisinin olmadığı yerlerde sürücülerin kural ihlalini engellemesine yöneliktir. Türkiye'de akademisyen, emekli emniyet mensupları da dahil 33 bin fahri trafik müfettişi var" diyor.

Türkiye'deki trafik cezaları içinde yüzde 15-20 gibi bir bölümünü fahri trafik müfettişlerinin kestiğini dile getiren Güleçyüz, "Ceza kesilen araçlarda fotoğraf ve video çekilmesi yasak. Çünkü fahri trafik müfettişleri üniformalı kolluk kuvveti değil. Bir kural ihlalinde veya ceza yazımında sivil olunduğu için şiddete uğramayacağınızın garantisi yok" diye konuştu.

SUİSTİMALE 3 AY HAPİS

Güleçyüz, kesilen cezalarda bir suistimal ihtimali ile ilgili olarak fahri trafik müfettişi olmanın koşullarını hatırlatıyor: "Eğitim düzeyi yüksek, bir olgunluk derecesine sahip 40 yaş üstü, trafikte en az 10 yıllık ehliyet sahibi, son 5 yıl içerisinde de herhangi asli kusurlu bir trafik kazasına girmemiş kişiler seçiliyor." 

Güleçyüz fahri trafik müfettişlerini de denetleyen bir mekanizma olduğunu ifade ederken, "Diyelim ki cezayı yazanla yazılan arasında davalık, komşuluk veya birbirleriyle husumetleri gibi bir yakınlık var. Şikayet halinde ispatlandığı takdirde fahri trafik müfettişi 3 aya kadar hapis cezası alıyor" cevabını veriyor.

Fahri trafik müfettişlerinin yazdığı cezalardaki işleyişi şöyle anlatıyor: "Fahri trafik müfettişi, trafik kurallarını ihlal eden birini gördüğünde, telefonundaki uygulamayla ceza tutanağı düzenliyor. Tabi kural ihlalinin günü, saati, aracın cinsi, rengi, plakası, hepsi giriliyor. Eğer bir bilgi yanlış girilirse, anında o ceza iptal ediliyor. Yani plakada E yerine F harfi yazılmışsa hemen iptal ediliyor."

Fahri trafik müfettişlerinin başka şehirde ceza kesmesi ile ilgili maddenin açık olduğunu belirten Güleçyüz, "1996 yılında fahri trafik müfettişlerinin bulunduğu il dışındaki herhangi bir kural ihlaline trafik cezası yazmaları yasaklanmıştır. Ancak 1997 yılındaki yönetmelikle fahri trafik müfettişlerinin Türkiye'nin her yerinde yetkili ve görevli oldukları belirtiliyor. Yargıtay'ın kararını doğru bulmuyoruz" diye konuştu.

Fahri trafik müfettişliği yapmak isteyen kişiler, ikametlerinin bulunduğu ildeki valiliklere veya Trafik Denetleme Şube Müdürlükleri'ne müracaat edebiliyor.

cihat.aslan@haberglobal.com.tr

Kaynak: Web Özel