Tozu dumana katıyorlar! Kirlilik limitleri aşılıyor mu?
Yönetmelik ve denetimlere rağmen havayı kirletenler halk sağlığını riske atıyor mu? Greenpeace Akdeniz; PM10 kirliğinde artış saptarken, İskenderun, Kadıköy Göztepe, Iğdır, Osmaniye ve Kahramanmaraş en çok limit aşılan bölgeler olarak sıralandı. Kirliliğin en büyük nedeni yanlış hafriyat bertarafı.
Greenpeace Akdeniz, hava kalitesi izleme istasyonları verilerinden elde edilen analiz sonuçlarını kamuoyuna duyurdu. Yapılan analizler sonucu hava kirliliğinin en yoğun olduğu 20 bölge belirlenirken, ilk sırayı Hatay’ın İskenderun ilçesi aldı. İlçede 235 gün boyunca PM 10 limit değerinin aşıldığı ve kirli hava solunduğu saptandı. İskenderun'un yanı sıra İstanbul Göztepe, Iğdır, Osmaniye ve Kahramanmaraş illeri de PM10 kirliliği yüksek yerleşim yerleri olarak dikkat çekti. Söz konusu kentlerin yanı sıra 10 mikrometre partikül kirliliği (PM10), birçok bölgede de limitlerin üzerinde olduğu anlaşıldı. Ortaya çıkan tablonun en büyük nedeni ise yönetmeliklere uymayan yıkım ekipleri ile döküm sahalarındaki düzensizlikler olarak gösterildi.
EN KİRLİ YERLER GÖZTEPE, ALTINDAĞ, TORBALI
Greenpeace Akdeniz'in son hava kirliliği raporundan yansıyan çarpıcı sonuçlar neler?
-2023 yılına PM 10 kirleticisi açısından bakıldığında Türkiye’de, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) standartlarına göre havası temiz şehir olmadığı görüldü.
- İstanbul’un en kirli 10 ilçesinde yaşayan yaklaşık 4.6 milyon insan ulusal standartlara göre 2023 yılında kirli hava soludu.
- İstanbul’un havası en kirli semti Göztepe’de ulusal yönetmeliğe göre 222 gün boyunca kirli hava saptandı.
- Ankara’nın havası en kirli ilçesi Altındağ oldu. Öyle ki, ilçede Siteler bölgesinde yaşayanlar 172 gün, Ulus bölgesinde ise 135 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı kirli havaya maruz kaldı.
- İzmir’de PM 10’un yıllık ortalaması ulusal yönetmelikte belirlenen limitin üstünde. İzmir’in en kirli ilk üç bölgesi Torbalı’da 173 gün, Kemalpaşa 126 gün, Alsancak’ta ise 136 gün sağlıksız hava solundu.
- Bursa’nın havası en kirli ilçesi Nilüfer’de yaşayanlar 199 gün boyunca PM 10 limitinin aşıldığı sağlıksız havaya maruz kaldı.
ENKAZ KİRLİLİĞİ Mİ?
Greenpeace İklim ve Enerji Uzmanı Gökhan Ersoy ise ortaya çıkan sonuçlar hakkında, yıllık ortalama limit değerinin aşıldığına dikkat çekerek, "Deprem bölgesinden üç farklı kentin de bu yıl listede olması ve Hatay ile Osmaniye’nin ilk kez en kirli 10 bölge arasında yer alması, enkaz kaldırma çalışmalarının neden olduğu ek kirlilik yükünün halk sağlığı açısında tolere dilemeyeceğini gösteriyor. Çünkü bu üç kentteki bütün istasyonlar yıllık limit değeri aştı" dedi.
NELER YAPILMALI?
Öte yandan geçtiğimiz günlerde yayımlanan "Deprem Bölgesinde Asbest Kirliliği" başlıklı araştırmada da İskenderun'daki tablonun benzeri ortaya çıkmış, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Elbistan kent merkezinden alınan numunelerin elektron mikroskobu ile incelenmesi sonucu asbest türlerinin varlığı tespit edilmişti. Bu durum "Neler yapılmalı?" sorusunu da beraberinde getirdi. Adıyaman, Kahramanmaraş, Elbistan'ın ardından İskenderun'da da hava kirliliği değerlerinin yüksek saptanması, hafriyat toplama ve döküm işlerinde çalışanlarının ne denli dikkatli davranması gerektiğini ortaya koydu.
PM10 NEDİR?
Partikül madde (PM), atmosferde asılı duran küçük sıvı veya katı parçacık formundaki kirliliktir. PM kirliliği parçacıkların boyutuna göre tanımlanır. PM 10 kirliliği, 10 mikrometre ve daha küçük partikülleri tanımlamak için kullanılır. Türkiye’de PM 10 için belirlenen günlük limit değer 50 mikrogram/metreküptür.
Kaynak: Web Özel