Taş ocağı firmasından tepki çeken girişim

Hatay'ın Kırıkhan ilçesi sınırlarında bulunan ve Cumhurbaşkanlığı tarafından Dağ Ceylanı Koruma Sahası ilan edilen bölge, bir taş ocağı firması tarafından mahkemeye verildi. Nesli tükenme tehdidi altında olan dağ ceylanlarının (Gazella Gazella) yaşam alanı olan sahanın akıbetinin ne olacağı merak konusu oldu.

Türkiye'deki nesli tükenme tehdidi altında olan 9 önemli canlı türünden 5'inin yaşam alanı olan Hatay'da Dağ Ceylanı Koruma Sahası'nın mahkemeye verilmesi tepki çekti. Konuyla ilgili Hatay Tabiatı Koruma Derneğinden yapılan açıklamada, "Hatay ili konumu sayesinde memeli çeşitliliği açısından Türkiye için eşsiz bir zenginliğe sahiptir. Hatay ilinin memeli faunasını bir taraftan Afrika’dan Türkiye’ye kadar yayılanlar, bir taraftan çöl kökenli türlerden özellikle Hassa ve Kırıkhan bölgesine gelenler, bir taraftan da Anadolu çaprazı dağ sırası boyunca Amanosların zirvelerine uzanan türler şekillendirmektedir. Bu kadar farklı yönlerden gelen türlerin hepsi birden Hatay’da yaşama alanı bulunca ilin memeli faunası Türkiye’deki bütün diğer illerden daha zengin bir çeşitlilik göstermekte ve son yıllarda yapılan çalışmalarla da hala yeni türler kaydedilmektedir. Örneğin uzun kulaklı çöl kirpisi ve kayalık gerbili 2016 ve 2017 yılında yapılan çalışmalarda keşfedilmiştir. Böylece Hatay ilinin memeli türü sayısı 69’a ulaşmıştır. 2017’de Hatay’da dağ ceylanı türleri için Tür Koruma Eylem Planları yaptırılmıştır. Sadece Hatay'da yaşayan 5 önemli türden dağ ceylanları Hatay'da korunamazsa nesilleri yok olabilecek" denildi.

Açıklamada, "Saz kedisi, çizgili sırtlan, Akdeniz foku, kayalık gerbili ve dağ ceylanı türlerinin Hatay ilinde kaydı vardır. Bu türlerin içinde dağ ceylanı Türkiye’de sadece Hatay bölgesinde yayılış göstermektedir. Türkiye’de bu 9 türden 5 tanesini birlikte barındıran başka bir il bulunmamaktadır. Dağ ceylanını Hatay’da koruyamazsak Türkye’de nesli tükenecek demektir. Bu türün dünyada birey sayısı artan tek populasyonu Türkiye’de bulunmaktadır. Bu bakımdan Türkiye populasyonunun korunması türün dünya yayılışı için de çok önemlidir. Türün bu önemine binaen Hatay Tabiatını Koruma Derneği olarak yıllardır türü ve yaşam alanlarını koruma çalışmalarımız Bakanlık ve Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile koordineli bir şekilde sürmektedir. Alanın güneyinde yapılması planlanan bir çimento fabrikasının almış olduğu ÇED olumlu kararı derneğimiz girişimleri ile iptal edilmiştir. 2004 yılında Bakanlık tarafından alan içine dağ ceylanı üretme istasyonu kurulmuştur. 2017 yılında dağ ceylanı için Tür Koruma Eylem Planı yapılmıştır. 25 Aralık 2019 tarih ve 30989 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile de Hatay’da dağ ceylanının yaşama alanı Yaban Hayatını Geliştirme Sahası olarak ilan edilmiştir" ifadelerinde yer verildi.

Madenler ve taş ocakları gibi faktörlerin dağ ceylanlarının yaşamlarını tehdit ettiği belirtilen açıklamada, geçen yıl taş ocağı nedeniyle meydana gelen patlamalarda 2 dağ ceylanının telef olduğu hatırlatıldı. Açıklamada şu ifadelere yer verildi:
"Bölgede dağ ceylanını tehdit eden en önemli etkenler türün yaşama alanında tarım alanı açma, madenler, taş ocakları ve çimento fabrikası kurma girişimleri ve alan içindeki başıboş köpeklerdir. Cumhurbaşkanlığı Kararı ile alanın Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ilan edilmesi türün korunması için çok önemli bir adım olmasına rağmen dağ ceylanı yaşama alanının güney ucundaki Başpınar ve Akpınar köyleri arasında kalan bölgede faaliyet gösteren taş ocağının Cumhurbaşkanlığı kararını mahkemeye verdiğini ve kararın iptalini, koruma alanının taş ocağı alanı dışarıda bırakılarak çıkarılmasını talep ettiğini öğrenmiş bulunmaktayız. Bu girişim türün geleceği için çok büyük bir tehdittir. Alanda geçen yıl yapılan çalışmalarda taş ocağının neden olduğu patlamalar sebebiyle 2 dağ ceylanının ölmüş olduğu tespit edilmişti. Türün geleceği için YHGS’ındaki tüm taş ocakları ve benzeri tesislerin acilen kapatılması ve alanın titizlikle korunması Hataylılar olarak öncelikle bizim boynumuzun borcudur. Hatay dağ ceylanını korumak ve torunlarımıza aktarmak zorundayız."

Kaynak: İHA