Tarımda "Akdeniz meyve sineği" tehdidi: "Mücadele edilmezse meyvelerin ortalama yüzde 55'i zarar görebilir"

İzmir ve çevresinde zeytin, mandalina, şeftali, üzüm, erik, ayva ve nektarin başta olmak üzere birçok ürüne zarar veren Akdeniz meyve sineğiyle teknoloji destekli mücadele ediliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü tarafından İzmir'de iyi tarım uygulamaları yapan lider 50 çiftçiye dağıtılan dijital feromon tuzaklar ile üretici bahçesine gelmeden zararlı miktarı tespit ediliyor. Tespit sonrasında mücadeleye başlanıyor.

'ZARARLI İÇ BÖLGELERDE DE GÖRÜLMEYE BAŞLANDI'

Akdeniz meyve sineğinin Ege Bölgesi'nde birçok ürüne zarar verdiğini dile getiren İzmir İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, hava sıcak olduğu için meyve sineğinin popülasyonunun yüksek olduğunu belirtti. İzmir'de ürünlerin ihracata yönelik üretildiğini ifade eden Şahin, "Akdeniz meyve sineğiyle vuruk olan bir ürünü ihracata gönderemiyoruz. Bu meyvelerinin büyük bir çoğunluğu dönem içerisinde kendiliğinden düşüyor ve üreticimize zarar oluyor. Zararlı, şu anda Ege, Akdeniz, hatta iç bölgelerde de görülmeye başlandı. Elma ve ayva daha serin bölgelerde olmasına rağmen zararlıyı artık görüyoruz" dedi.

Akdeniz meyve sineği ile mücadeleye daha önceki yıllarda basit yapışkan tuzaklarla başladıklarını dile getiren Şahin, "Tuzaklardaki böceklerin sayımı yapılıp, ilaçlama eşiğine ulaştıysa mücadelenin başlaması gerektiğini duyuruyorduk. Bizim için çok ciddi bir zaman, iş ve yakıt kaybıydı. Yeni cihazla buraya gelmeden canlı olarak günlük kaç tane böceğin yakalandığını, zarar eşiğine gelip gelmediğini tespit ediyoruz. Bunu üreticilerimiz cep telefonlarından ya da bilgisayar üzerinden de tespit edebiliyor" açıklamalarında bulundu.

Dijital feromon tuzaklarını iyi tarım uygulaması yapan 50 çiftçinin bahçesine yerleştirdiklerini belirten Şahin, tuzaklar ile dijital sayım yaptıklarını söyledi. Tuzaklar uzaktan kontrol edilebildiği için yakıt ve zaman tasarrufu yaptıklarını söyleyen Şahin, "2023'te yaklaşık 3 milyon lira tasarruf sağlamış olduk. Uzman arkadaşlarımız sadece sayım yapmak için bir yerden bir yere kadar gitmesine gerek kalmadan, bu cihaz sayesinde günlük düşen böceklerin tamamını sayabiliyor" dedi.

'İZMİR'DE TÜM ÜRÜNLERDE AKDENİZ MEYVE SİNEĞİ GÖRÜLÜYOR'

Küresel ısınmayla beraber iç bölgelerde iklimin daha ılıman ve sıcak olmaya başladığını belirten Şahin, "Dolayısıyla olmaması gereken bölgelerde bile artık Akdeniz meyve sineğini görebiliyoruz. Zararlıyı, İzmir'de neredeyse tüm ürünlerde görebiliyoruz. Şeftalide, üzümde, ayvada, incirde, mandalina, portakalda; iç bölgelerde de kayısıda ve kirazda görülüyor. Kayısının daha yoğun üretildiği Malatya ve civarındaki illerde de maalesef şu anda Akdeniz meyve sineğini görüyoruz" diye konuştu.

Akdeniz meyve sineğinin ürünlerin rekoltesini yüzde 5 ila yüzde 80 arasında olumsuz etkileyebileceğine dikkati çeken Şahin, "Böyle bir yılda bu oranın yüzde 55'lere çıkma ihtimali var. Daha ılıman geçen kışlarda yüzde 80'e kadar çıkabilir. Özellikle popülasyonun yoğun olduğu, mücadelelerin az olduğu yerlerde eğer bırakırsak, örneğin bu bahçede yüzde 80'e varacak kadar bir zararın olma ihtimali var. Hem üreticiyi hem ihracatçıyı hem de ülkemize gelecek olan dövizi sağlamak için de üreticilerimizle beraber mücadeleyi yapıyoruz" dedi.

'UYGULAMAYLA TELEFON VE BİLGİSAYARDAN ZARARLI SAYISINI GÖREBİLİYORUZ'

Mandalina üreticisi Aygün Cevizci (65) de "50 yıl önce olmayan zararlar, süreç içinde kendisini gösterdi. Bunlardan birisi de Akdeniz meyve sineği. Ürünün üzerinde ciddi yaralar oluşturuyor. Akdeniz meyve sineği, son 7-8 yılda daha büyük zarar vermeye başladı. Daha önceki yıllarda ancak canlı olarak tespitini yapabiliyorduk. Fakat sonrasında tuzaklar kullandık. 3 yıl önce İl Tarım Müdürlüğü bir çalışma başlattı. Finansını da sağlayarak iyi tarım uygulayan çiftçilere teknolojik cihaz getirdiler. Tamamen güneş enerjisiyle çalışan bir cihaz. Anlık hava durumunu, nem durumunu görebiliyoruz. İnternet üzerinden bağlandığımızda uygulamayla telefon ve bilgisayardan zararlı sayısını görebiliyoruz. Günlük, anlık, kaç Akdeniz meyve sineği oluşmuş, ne zaman mücadeleye başlamamız lazım öğreniyoruz" diye konuştu.