Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu: İBB'nin bütün projelerini onayladık

Haber Global ekranlarında yayınlanan "Salih Nayman ile Neden" programının bu haftaki konuğu Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu oldu. Bakan Uraloğlu canlı yayında önemli açıklamalarda bulundu. 

Bakan Uraloğlu'nun açıklamalarından önemli başlıklar:

ZENGEZUR KORİDORU

-Türkiye konumunu bilmeyen birisi bile haritayı görse en değerli coğrafya burası diyebiliriz. Kalınma koridorundan Zengezur koridoruna kadar hepsini konuşalım. Türkiye'nin konumu, sonra bizim coğrafyamızda ağırlıklı ticaret yollarını gösteriyor. Kuzey, orta ve güney koridor. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle kuzeyde sıkıntı var, güney en yoğun kullanılanı, deniz yolu ağırlıklı. Hali hazırda kullanılan koridor bu idi, ciddi oranda azaldı, Yemen, Filistin, İsrail sıkıntılarından dolayı. Süveyş Kanalı ne kadar kıymetliydi artık sıkıntı var. Biz Kalkınma Koridorunu bugün açsaydık mükemmel bir şey olurdu. 

-Pekin'den başlayıp Türk Cumhuriyetlerinden çıkıp Hazar Bakü'ye gelip Azerbaycan üzerinden Tiflis Kar üzerinden bağlanan bir hat. Bakü-Tiflis-Kars hattının Gürcistan tarafındaki güzergahtaki 1 yıldır balım var nisan sonu açılacak. Zengezur Koridoru'nu yaparak hem ilave bir kapasite sağlıyoruz hem de bir sıkıntı olduğu anda alternatif bir koridor da elimizde olsun istiyoruz. 

-Bakü'den başlayıp Horadiz'e kadar olan kısım bitti, Ermenistan'a kadar olan kısım devam ediyor, sonra Zengezur Koridoru'nun Ermenistan tarafı var, Ermenistan tarafının buna net bir direnci vardı, Laçın Koridoru konuşuluyordu, buna karşılık konuşuluyor ancak Laçın Koridoru gündemden kalktı. Birkaç aydır hem Paşinyan hem de Bakanın açıklamalarını takip ediyoruz, kendi ülkelerinden geçmelerine artık pozitif bakıyorlar, ancak İran tarafından da 61 km'lik bir koridor üzerinde konuşuluyor.

-İran da bu işe sıcak bakıyor. Orası netleşecek Ermenistan ya da İran, Nahcivan var, il etapta elden geçirilecek. Iğdır ve Kars'a 224 km olsa gerek ihale yapıldı, bu sene de yapımı başlayacak. Bittiği zaman yüksek kapasiteli bir alternatif yolumuz olacak. 

-Sadece bir ulaşımdan bahsetmiyoruz, enerji, iletişim nakil hatlarından bahsediyoruz, güvenliği konuşuyoruz. Burada biz aynı zamanda güvenlik yolundan da bahsediyoruz, o bölgede güvenliğe katkı sağlayacak. İmeç Koridoru G20'de ortaya atılan koridor, kalkınma yoluna alternatif olması istendi. 

-Bu projeler sadece bir ulaşım projesi değil iletişiminden enerji nakil hatlarına kadar önemli projelerdir. O kadar kritik bir yerdeyiz ki Yemen Körfez girişini kapattı, ve o devlette değil, dolayısıyla bu tür yolların ne kadar kıymetli olduğunu görebiliriz. Oranın her türlü yatırım ve gelişiminin önünü açarsınız oraya ulaştıysanız. Marmara'da Konya, Antep'te Kayseri'de her türlü ulaşım sağlandığı için buralar gelişti. Bu koridorlar geldiği zaman sadece bir yük taşınmayacak birçok lojistik merkeze de ulaşacaksınız.

-Iğdır'da bu koridorları bana çok soran oldu, hocalardan öğrencilerden bilmeyen çok insan var. Iğdır'da bu kadar insanın sormasına çok şaşırdım. 

YÜKSEK HIZLI TREN PROJELERİ

-Bir kapalı alana kocaman fili sokmuşlar, birine de gir içeri ne olduğunu anla demişler, her biri farklı bir yerini tutup ayrı bir şey demiş, hiçbirisi fili tarif edememiş çünkü hayvanı bütününü görmüyorlar ama biz haritaya bakınca bütünü görüyoruz.

-Kalkınma Koridoru'nun ülkemize giriş kapısı Ovaköy'dür, hali hazırda Nusaybin'e kadar hat yok. Mardin'den Şanlıurfa'ya oradan Gaziantep'e yapımı devam eden Mersin'e kadar Yenice'den Aksaray'a kadar bir hat var, yapğımı devam eden Karaman'a gel bir hat var, buradan Polatlı Ankara'ya oradan Sivas'a gidiyoruz, Eskişehir'den İstanbul'dan, Çerkezköy Halkalı... Kapıkule'den girdiniz Ovaköy'den çıktınız, projesi tamamlanan ve devam edenler, Zengezur'dan da Türk dünyasına bağlanıyorsunuz.

-Ankara ve İzmir'den de bahsedeyim; 2026 sonu 2027 başı bitmiş olacak, 29 bin km'lik yeni baştan demir ağlarla örmüş olacağız. 

-Şu anda yapımı devam edenlerin çoğunu dış kredi ile yapıyoruz, demiryolları için 2015-2018 arasında başlamış olanlar şu anda dünya piyasasına göre uygun yapılıyor, yerli finansman da var, büyüklüğüne göre değişiyor, karma devam ediyor. 

-Demiryollarının tekerleğini biz yeni üretmeye başladık, bütün şey onun üzerine kurulu esasen. Otomobillerin yere basması gibi bir şey düşünün. 

-Bizim Kars'ta Ermenistan'la ilişkilerimiz normalken oradan geçen bir demiryolu var zaten ama karşılıklı kapattık. Bakü-Tiflis hattıyla Gürcistan üzerinden kullanıyoruz. İran'ın net bir şekilde bu koridora katılma talebi var. 

-Biz yarını değil 2071'i planlıyoruz, bunlar bir 10 sene 20 sene önce konuşmuş olsak hayal bile edemeyeceğimiz şeylerdi. 

İSTANBUL'DA RAYLI SİSTEM ÇALIŞMALARI

-İstanbul'da biz artık yüzeyde ulaşımı çözme şansımız yok, yer altına inmeli, metrolara inmeliyiz. 1004 km metro ihtiyacımız var İstanbul'da. Şu anda elimizde ne var, devam edenleri de Bakanlığımız tarafından ve İBB tarafından yapılanları da üzerine koyabiliriz ama bizim Bakanlık olarak 600 km'ye daha ihtiyacımız var. Bizim tarafımızdan 350 km'den biraz daha fazla hat yapıldı. 

-2019 Haziran'da 233 km İstanbul'da raylı sistem varmış. 2024'te 349 km ulaşmış, 120 km daha metro hattı yapmışız. son 5 yılda 67,8'i daha açmışız. İBB tarafından son 5 yılda yapılanlara bakalım. Mahmutbey metrosu test sürüşleri seçimden hemen önce yapıldı sonrasında İBB tarafından açıldı. Alibeyköy metrosunun da test sürüşleri başlamıştı. Bir emek verilmişti, İBB tarafından açılışı yapılan 47, 3 km hat var, bunun 39'su 2019'dan önce yapılmıştı. Bu yönetimin baştan sonuna kadar yapıp bitirdiği bir hat yok. 

-Belediyelerin raylı sistemlerini yapmak onların görevi, sadece kendi illerine hizmet edecekse, belediyenin görevi neden bize doğru geldi, mevzuatımız der ki, ilgili belediye isterse bunu Bakanlık yapabilir. -bütün proje onayları bizim elimizde, İBB'nin bütün projelerini onayladık, İstanbul'u cezalandıracak olsak biz kendi hatlarımızı durdururduk-

-İmamoğlu parasını ödedim diyor, kısmen doğru kasasından para çıkmıyor, 2019 Ocak'ta bir düzenleme yapılıyor, İBB'nin gelirinin yüzde 5'i kadar çekilebilsin, böyle bir düzenleme öncesinde yapıldı. Bütçe büyüklüğü ve kesintiye göre sürüyor. Burada hangi paraları kesiyoruz, mesela Levent Hisarüstü metrosu 679 milyon TL maliyeti, yarısı kadarını kesmişiz. Görev belediyenin ya belediyenin kendi kaynaklarından kesiyoruz, proje yapılırken. 

-Çerkezköy-Kapıkule'yi yaptırıyoruz, kontrol ediyoruz eksikse tamamla getir diyoruz, farklı bir uygulama bir engelleme yok. 

-Sivas'taydım, uçuş sayılarına baktım, 2019'u hala yakalayamamışız artık hızlı tren var. Sektörün yan sanayileriyle birlikte çok ciddi bir gelişme var. eğer biz bunları yapmamış olsaydık bugün İstanbul nüfusu 20 milyondan fazlaydı, insanlara imkan sunmazsanız onlar da şehirlerini terk edip o imkanların olduğu yerlere gitmek isterler. 

-Toplam araç sayımız 28 buçuk milyon. Bu yolları yapmasak ne olmuş olurdu? 

-İzmir İstanbul Otoyolu için ben İzmir Kara Yolları Bölge Müdürlüğü yaptım. Ticaretinden üretimine kadar İzmir'in eski haliyle şimdiki fotoğrafını ortaya koyarsak daha net görürüz. 2016'da İzmir'in geleceğinin paylaşıldığı bir program yapıldı. İstanbul'dan sadece emlak adına ne kadar insanın geleceği konuşuldu. Onların orada nasıl tekamül ettiğini gördüm. İzmir'de bir proje var, o hayata geçerse Antalya'dan sonra en güzellerinden birisi olacak. 

-57 tane havalimanı var. Ülkemizin her yerinde yaptık, kilometre bazında Güneydoğu'da daha çok havalimanı olduğunu söylemek mümkün nüfus oranına bakmaksızın. 

-Biz ileriyi planlıyoruz, bir dünya kabul de yapıyoruz, oradaki doğal gazı bulacakmış gibi biz Filyos Limanını yaptık, halbuki biz oradaki gazı buradan karaya çıkarırız, iyi niyetle gidince birçok şey nasip de oluyor. Geçen seneki yolculuk 78 milyon, mart ayında 14 milyonu geçti, geçen seneye göre yüzde 10'dan fazla. Türkiye'de genel baktığımızda şubat ayında da yüzde 25 artış var. Antalya Havalimanı büyüyor, terminal ve kargo binalarına başladık, konukevini açtık. Büyütmeye devam edeceğiz. 

-Irak tarafıyla genişletilmesini konuşuyoruz. Sadece Kuzey Irak tarafı biraz zorlu bir coğrafya. Havalimanının ilk yarısı gelecek yıl devreye alınıyor ama Kalkınma Koridoru'nda pek bir şey yok. Kuzey Irak tarafı zorlu. Özellikle hangi yerden Türkiye girsin konusunda ciddi tartışmalar oldu. en son Irak Ovaköy'den girsin istiyor, onlar da ikna edildi. 

-İstanbul Havalimanı Arnavutköy Havalimanı 14 kilometrelik metro hattı yakın zamanda hizmete girecek. 

-Teknik olarak E-5 yolu altında metro hattı mümkün ama belirli yerlerde metrobüsü durdurmak lazım, değer mi onu tartışıyoruz.