İsveç'in NATO protokolü komisyonda kabul edildi

Son dakika haberine göre İsveç'in NATO protokolü Türkiye Büyük Millet Meclisi Dışişleri Komisyonu'nda oy çokluğuyla kabul edildi.

Oylamada AK Parti, MHP ve CHP'li üyeler "Evet" oyu verirken İYİ Parti ve Saadet Partisi ise "Hayır" oyu verdi.

Üyelik protokolü TBMM Genel Kurulu'na sevk edildi. 

KOMİSYON BAŞKANI FUAT OKTAY'DAN AÇIKLAMA

Toplantının ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Oktay, konunun Genel Kurulda da tartışılacağını ve tüm partilerin kendi değerlendirmelerini yeniden yapacağını belirterek, "Şu anda Genel Kurula indirilme kararı verilmiştir. 'Aynı hızda Genel Kuruldan geçecektir' şeklinde yorumlamamak lazım." şeklindeki görüşünü dile getirdi.

"Yıl bitmeden Genel Kurulda görüşülmesini bekliyor muyuz?" sorusuna Oktay, "Bu anlamda bir şey söyleyemeyiz, Başkanın ve grubun takdiridir. NATO, İsveç ve diğer NATO müttefik ülkeler nezdinde görüşmeleri yapıyoruz. Bu alanda bazı ziyaretlerimiz, ikili görüşmelerimiz olacak, değerlendirmeler yapılacak, ona göre de süreci yönetiyor olacağız. Süreç tamamlanmış değildir." yanıtını verdi.

ABD'DEN KARAR SONRASI AÇIKLAMA

ABD tarafından karara ilişkin yapılan açıklamada, "İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin teklifin TBMM'de Komisyondan geçmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Türkiye'nin F-16 satışına ilişkin olan açık desteğimiz sürüyor. 

AK PARTİLİ ERDEM: İSVEÇ'İN NATO'YA GİRİŞİNE KARŞIYIM

AK Parti İstanbul Milletvekili İsmail Erdem komisyondaki oylama öncesinde "İsveç'in NATO'ya girişine karşıyım." dedi.

NATO'ya İsveç Krallığı'nın Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi'nin, TBMM Dışişleri Komisyonu'nda görüşüldüğünü anımsatan Erdem, yıllarca terör örgütünü besleyen kaynaklara bakıldığında, İsveç'in de bunlardan birisi olduğunu söyledi.

Erdem, şöyle devam etti:

"İsveç'in, Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne karşı düşmanlık besleyen tüm terör örgütlerine mesafe koymadığı, Kur'an-ı Kerim'in devlet gözetiminde yakılmasına müsaade ettiği sürece, NATO'ya girişi yapılmamalı. Şahsım adına söylüyorum, AK Parti Milletvekili olarak İsveç'in NATO'ya girişine karşıyım. Ayrıca NATO'nun şu anki varlığı da sorgulanmalı."

İSVEÇ DIŞİŞLERİ: MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ

 İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström, ülkesinin Kuzey Atlantik Antlaşması'na (NATO) katılımına ilişkin teklifin TBMM Dışişleri Komisyonunda kabul edilmesini memnuniyetle karşıladı.

​​​​​​​Billström, X mesajında, "İsveç'in NATO'ya üyelik başvurusunun Türkiye'deki Dışişleri Komisyonunda onaylanmasını memnuniyetle karşılıyoruz. Bir sonraki adım Parlamentonun bu konuyu oylaması olacak. NATO üyesi olmayı sabırsızlıkla bekliyoruz." ifadesini kullandı.

NATO'ya İsveç'in Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi, TBMM Dışişleri Komisyonunda kabul edilmişti.

KOMİSYONDA NELER OLDU?

TBMM Dışişleri Komisyonu, AK Parti Ankara Milletvekili Fuat Oktay başkanlığında toplandı.

Toplantının başında açıklama yapan Oktay, İsveç makamlarının bugüne kadar attığı adımlar ve taahhütlerinin memnuniyet verici olduğunu ifade etti.

İSVEÇ'İN OLUMLU FAALİYETLERİ

Oktay, "Son olarak Kürt Kızılayı isimli terör destekçisi oluşumun finans kaynaklarının engellenmesi ve faaliyetlerinin durdurulması olumludur. İsveç'in makamlarımızla işbirliği için görevlendirdiği savcının Ankara'daki temaslarının da olumlu ve yararlı geçtiği anlaşılıyor." dedi.

Daha sonra gündemde yer alan uluslararası anlaşmaların onaylanmasının uygun bulunmasına dair kanun tekliflerinin görüşmelerine geçildi.

Dışişleri Bakan Yardımcısı Burak Akçapar, kanun tekliflerine ilişkin Komisyon üyelerini bilgilendirdi.

İsveç'in NATO üyeliğine ilişkin teklif ve gelinen süreçle ilgili bilgi veren Akçapar, İsveç'in Türkiye'ye verdiği taahhütlerle ilgili atması gereken adımlar konusunda önemli ilerlemeler olduğunu, NATO üyeliğinin ardından bu ilerlemelerin devam edeceğine inandığını söyledi.

İsveç makamlarının, Türkiye'nin tüm taleplerini yerine getirmesinin zaman alacağının altını çizen Akçapar, "Bu bir süreç ve bu süreç uzun soluklu ve tutarlı gayretler gerektiriyor. Biz süreci izleyecek ve gerektiğinde müdahale edecek izleme ve denetim mekanizmalarını bu ülkelerle tesis ettik. İsveç'in bundan 5-6 yıl önce kimsenin hayal dahi edemeyeceği mevzuat değişikliklerini bugün hayata geçirdiğini görüyoruz." diye konuştu.

"İsveç hükümeti ve kamuoyu sadece ülkemizin meşru güvenlik kaygılarını daha iyi anlamakla kalmadı, PKK başta olmak üzere terör örgütlerinin İsveç'e de arz ettiği tehdidin farkına varmaya başladılar." ifadesini kullanan Akçapar, şöyle devam etti:

"Hem hükümet hem kamuoyu düzeyinde terörle mücadele bağlamında eski yaklaşımlar artık sorgulanıyor. İsveç hükümetinin gösterdiği siyasi iradenin ve yürüttüğü yasal süreçlerin artık PKK'yı rahatsız ettiğini biliyor ve tespit ediyoruz. Anayasa değişiklikleriyle birlikte yeniden güncellenen terörizmle mücadele yasasını 1 Haziran 2023 tarihinde yürürlüğe soktu ve bu yasayla terör örgütüne katılım artık İsveç'te suç haline getirildi. İsveç, ülkemizle bağlantılı dava ve konularda eşgüdümü teminen bir irtibat savcısı atadı. İsveç irtibat savcısı 12-14 Aralık 2023 tarihlerinde ülkemizi ziyaret ederek ilgili tüm kurumlarımızla temas etti. Bu temaslar düzenli ve sürekli olarak yenilenecek."

İsveç'in, PKK’nın ve uzantılarının finansman ve organize suç faaliyetleri konusunda daha fazla bilgi sahibi kılındığını anlatan Akçapar, "PKK'nın İsveç'teki ana finansman kaynaklarından sözde 'Kürt Kızılayı' oluşumunun bankadaki hesabı kapatıldı, başka bankada hesap açmaya yönelik çabalarının sonuç vermediği ve hiçbir bankanın kendilerinde hesap açılmasını kabul etmediği görüldü. Öyle ki bu oluşum geçen hafta İsveç’teki faaliyetlerini sonlandırma kararını açıkladı. PKK mensubu bir şahıs 6 Temmuz 2023 tarihinde terörizmin finansmanı ve kara para aklama suçlarından mahkum edildi, bu bir ilk. Söz konusu kararın gerekçesinde yeni mevzuata da yer verildi." değerlendirmesinde bulundu.

Akçapar, hakkında arama kaydı olan terör örgütü PKK mensubu bir kişinin de İsveç'ten Türkiye'ye iade edildiğini bildirdi.

İsveç'in, savunma sanayi alanındaki ürünlere yönelik ambargoyu da kaldırdığını belirten Akçapar, sürecin başlamasının ardından Türk firmalarınca yapılan başvuruların olumlu sonuçlandırıldığını anlattı.

MİLLETVEKİLLERİ GÖRÜŞ BİLDİRDİ

İYİ Parti Ankara Milletvekili Kürşad Zorlu, milli güvenliği ilgilendiren konularda devletin ve milletin yanında olduklarını ancak İsveç'in atması gereken adımlar konusunda beklentileri karşılayamadığını söyledi. Zorlu, "Teklifin tekrar gündemden geri çekilip süreç yönetiminin daha vakur, etkili, olgunlaşmış ve daha kabul edilebilir bir noktaya getirilmesinin Türk milletinin güvenlik çıkarlarının, terörle mücadelesinin, PKK ve FETÖ’ye karşı mücadelesinin etkili bir adımı olacağını düşünüyoruz." dedi.

CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, NATO'nun genişlemesine karşı olmadıklarını dile getirerek, "Ancak bu aşamada iktidarın kullandığı ifadelerde, dilde bir çelişki varsa, 16 Kasım'dan bu yana kadar değişen bir şey yoksa ama bir tavır değişikliği varsa, bunun arkasında yatan ana nedeni de sorgulama ihtiyacı duyuyoruz." değerlendirmesini paylaştı.

AK Parti Gaziantep Milletvekili Ali Şahin, sürecin başlamasından sonra İsveç tarafından verilen taahhütler ve atılan adımların tatmin edici bir noktada olduğunu, eksikliklerin de zaman içerisinde giderileceğine inandığını söyledi.

Şahin, "Aslına bakarsanız şu anki İsveç ile Türkiye arasındaki bir süreçten ABD ile Türkiye arasındaki sürece evrilmiş, F16 süreci ve ABD Kongresinin Türkiye ile silah satış ilişkilerini ortaya çıkaran bir sürece dönüşmüş durumda. Büyük bir oranda İsveç'in ikinci planda, ABD ile olan ilişkilerimizin daha ön plana çıktığını görüyoruz." ifadelerini kullandı.

BURSA MİLLETVEKİLİ TORUN: "BİDEN'IN VERECEĞİ SÖZÜN DEĞERİ YOKTUR"

Saadet Partisi Bursa Milletvekili Cemalettin Kani Torun, İsveç'in NATO üyeliğine onay verilmesinin yanında Türkiye'nin Avrupa Birliğine üyelik müzakerelerinin yeniden başlatılması ve Türk halkına vize muafiyeti sağlanması gibi kazanımların da elde edilmesi için çaba gösterilmesi gerektiğini kaydetti.

Torun, "Biden'in vereceği sözün değeri yoktur. Seçim için bunu kullanacaktır. Daha sonra da 'sorry' diyecekler. Bu nedenle biz de bu teklifi bekletelim, somut adımlar atılınca değerlendirelim." diye konuştu.

DİYARBAKIR MİLLETVEKİLİ CUPOLO'YA TEPKİ

DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Ceylan Akça Cupolo, Türkiye'nin, İsveç'in NATO'ya katılımını, ABD'den savaş uçağı alabilmek için pazarlık meselesi haline getirdiğini savunarak, "Zaten F16'ları sadece Kürt bombalamak için kullanıyorsunuz." dedi. Cupolo'nun bu sözlerine AK Parti, MHP ve İYİ Partili milletvekilleri tepki gösterdi.

Cupolo'ya tepki gösteren Komisyon Başkanı Fuat Oktay da "Burada eğer 'PKK'nın sözcüsü olarak konuşuyorum' diyecekseniz bunu anlarız. Türkiye Cumhuriyeti hiçbir vatandaşına karşı savaş uçağı kullanmaz, PKK'ya, YPG'ye ve güvenliğine yönelik her türlü olaya karşı kullanır ama Kürt vatandaşına karşı kullanmaz. Kürt vatandaşlarını katleden PKK'dır, ona söz söylemeniz lazım." şeklinde konuştu.

Tartışmanın ardından Cupolo, toplantıdan ayrıldı.

Konuşmaların ardından, NATO İsveç'in Katılımına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifinin de aralarında bulunduğu 10 teklif tek tek oylandı.

KABUL EDİLDİ

İsveç'in NATO'ya katılımına ilişkin teklif, "oy çokluğuyla" kabul edildi. Teklife, AK Parti, MHP ve CHP'li milletvekilleri 'evet', İYİ Parti ve Saadet Partisi ise 'hayır' oyu verdi.

Kararın ardından değerlendirme yapan Komisyon Başkanı Oktay, "Komisyonumuzun kararı, İsveç'in NATO'ya katılımın protokolüne ilişkin uygun bulma kanun teklifinin Genel Kurula indirilmesi yönünde tecelli etmiş bulunuyor. Değerlendirmemizin çerçevesini temel olarak İsveç'in üçlü mutabakat kapsamındaki sorumluluklarını yerine getirme durumu oluşturmaktadır. Komisyonumuzun İsveç'in NATO'ya üyeliği sürecindeki tutumu ve değerlendirmeleri, terörle mücadele, ambargoların kaldırılması ve kutsallarımıza saldırıların önlenmesine yönelik NATO üyeleri nezdinde bir farkındalık oluşmasına katkı vermiştir." ifadelerini kullandı.

KABUL EDİLEN DİĞER KANUN TEKLİFLERİ

Komisyonda, kabul edilen diğer kanun teklifleri de şunlar:

- Türkiye ile Panama Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Pakistan Arasında Hükümlülerin Nakli Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Mali Arasında Güvenlik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Birleşmiş Milletler Arasında, Birleşmiş Milletler Kalkınma Eşgüdüm Ofisi Bölgesel Ofisinin İstanbul'da Kurulmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye Ve Uluslararası Göç Siyasaları Geliştirme Merkezi (UGSGM) Arasında Türkiye'deki UGSGM Temsilciliğinin Statüsü Hakkında Anlaşmanın Notalarla Birlikte Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Özbekistan Arasında Hükümlü Nakli Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Kore Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığı ile Vergiden Kaçınmaya Engel Olma Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Özbekistan Arasında Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunmasına Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunmasına İlişkin Kanun Teklifi.

- Türkiye ile Malezya Arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasına Ek 1. Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Teklifi.

Komisyonda ayrıca Dışişleri Komisyonu bünyesinde Yurt Dışı Türkler ve Akraba Toplulukları Alt Komisyonu kurulmasına ilişkin önerge de kabul edildi.