Sıtma kabusu! Dünya ısındıkça tehdit artıyor

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği ve Çevre Sözleşmesi (BMİDÇS) 28. Taraflar Konferansı (COP28) için yayımlanan bir rapor, küresel ısınmanın sıtma riskini artırdığına yönelik son bulguları ortaya koydu. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) iklim krizinin, sıtmaya karşı mücadele için büyük bir tehdit oluşturduğunu belirterek ani sıcaklık artışlarına karşı uyarılarda bulundu. Rapora göre sıtma yayma potansiyeli taşıyan sivrisinekler, yüksek sıcaklıklarda gelişiyor. Bu durum yakın geçmişte sıcaktan etkilenmeyen bölgelerde de riski artırıyor.

ACİL EYLEM GEREKİYOR

Hastalığın taşıyıcısı olan sivrisineklerin, küresel ısınmayla birlikte artan sıcak ve nemli koşullara bağlı olarak yayıldığı belirtilirken, DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, “Küresel ısınmanın hızını yavaşlatmak ve etkilerini azaltmak için acil eylemlerle birlikte sürdürülebilir ve dirençli sıtma müdahalelerine daha fazla ihtiyaç var” açıklamasını yaptı.

ARTMASI KAÇINILMAZ

DSÖ’nün geçen hafta yayınladığı 'Dünya Sıtma Raporu 2023’te, artan sıcaklıklarla Afrika’nın daha önce hastalıktan arınmış dağlık bölgelerinde tekrar sıtmanın yayılmaya başladığı kaydedildi. Raporda, Pakistan’da geçen yıl meydana gelen şiddetli selden sonra sıtma vakalarında beş kat artış görüldüğüne vurgu yapılıyor. AIDS, Tüberküloz ve Sıtmayla Mücadele Küresel Fonu’nun Genel Müdürü Peter Sands, tam olarak boyutları bilinemese de sıtmanın artacağını vurguluyor.

HER HAFTA 12 BİN KAYIP

Yapılan araştırmalara göre, sıtma dünyada her hafta 12.000 kişinin ölümüne yol açıyor. Rapor, haşere ilaçlarına karşı sivrisineklerin direncinin arttığını vurgularken, Afrika’ya yayılan Anopheles stephensi adlı istilacı bir sivrisineğin ortaya çıktığını belirtiyor. Uzmanlar küresel ısınmanın etkilediği ülkelerden biri olan Türkiye için de risk bulunduğunu belirtiyor.

YAYILMA İÇİN ELVERİŞLİ ORTAM

Haber Global Web Özel'e değerlendirmelerde bulunan enfeksiyon uzmanı Dr. Duran Tok, sıtmanın 18-30 derece arasında bir sıcaklıkta enfekte etme özelliğine sahip olduğunu belirterek şunları söyledi: “Bu nedenle sıcaklıkların artması sıtma için risk teşkil ediyor. Sıtma, bataklık haline gelen sulak alanlarda sineklerden bulaşabilen bir hastalık. Sıtma, enfekte dişi Anofel cinsi sivrisineklerin ısırmasıyla insanlara bulaşır. Sıtma, bulaşıcı bir hastalık olmasına rağmen, insandan insana doğrudan temasla bulaşmıyor. Küresel iklim değişikliği ısınma nedeniyle sıtma riskini artırıyor. Hastalığın yayılacağı alanlar bu sebeple çoğalıyor. Bataklığa dönüşen sulak alanlarda çoğalan sivrisineklere tedbir alınamadığında hastalığın yayılması için elverişli ortam oluşuyor.”

TÜRİYE DE ETKİLENİYOR

Türkiye'nin de küresel ısınmadan etkilendiğini hatırlatan Tok, “Türkiye ile ilgili esas sorun ısınmayla beraber sıtmanın enfekte olacağı iklim özelliklerine sahip bölgelerin çoğalmasıdır. Şu anda kış mevsimine girdiğimiz için belirgin bir risk olmasa da havaların normalin üzerinde ve daha fazla bölgede ısınması riski artıracaktır” diye konuştu.

GÜNEY BÖLGELERİ DAHA RİSKLİ

Haber Global Web Özel'e konuşan Dr. Osman Erk de artan sıcaklıkların sıtmanın yayılması için elverişli bir ortam yaratacağını vurgulayarak, Türkiye'nin güney bölgeleri ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin küresel iklim değişikliğinde bu açıdan riskli durumda olabileceğini söyledi. Türkiye'nin batısında özellikle İstanbul'da sıtma vakalarına çok fazla rastlanmadığını belirten Erk, kış mevsimine girdiğimiz için de şu anda riskli bir durum olmadığını ifade etti.

Kaynak: Web Özel