Sinemada patlamış mısır ve Netflix tartışması resmen bitti! Yeni yasa yürürlükte

Cem Yılmaz, Şahan Gökbakar gibi ünlü isimlerin de gündeme taşımasıyla alevlenen sinema bilet fiyatları ve biletlerin patlamış mısır promosyonuyla satılması tartışması ve yine Yılmaz Erdoğan'ın son filmi Organize İşler 2 Sazan Sarmalı'nı önce Netflix'te gösterime sokmasıyla gündeme gelen dijital platformların sinema salonlarına rakip olmasına ilişkin düzenlemeler bugün resmen yürürlüğe girdi.

Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yer alarak yürürlüğe giren Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usül ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, sinema salonlarında film öncesi gösterilen reklamlardan, sinema salonlarındaki toplu promosyonlara, salonlarda gösterilen filmlerin internette gösterimine kadar geçecek süreye kadar birçok konuda düzenleme içeriyor.

Ayrıca yönetmelikle, sinema filmleri ve fragmanlarının değerlendirilmesi ve sınıflandırılmasının yapılması sağlayacak yeni alt kurulların oluşturulması da düzenleniyor. 

Buna göre; 

Alt kurullar

MADDE 5 – (1) Sinema filmleri ile fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasının yapılması amacıyla alt kurullar oluşturulur. 

(2) Alt kurullar; Bakanlık temsilcisi, meslek birliklerince önerilen kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek bir temsilci ile Bakanlıkça belirlenecek bir psikolog olmak üzere üç kişiden oluşur. 

(3) Alt kurul üyelerinin görev süresi iki yıldır. Alt kurullardaki meslek birlikleri temsilcileri ile psikologlar iki dönem üst üste seçilemezler. 

(4) Bakanlık temsilcisi alt kurulun başkanıdır. Alt kurullar, üye tam sayısı ile toplanır ve üçte iki çoğunlukla karar alır. Alt kurul toplantılarına üyeler dışında kimse katılamaz. 

(5) Alt kurullarda görevlendirilen üyeler Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda görev alamaz. 

Alt kurulların çalışma usul ve esasları 

MADDE 6 – (1) Alt kurullar, sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasını yaparak bunlara ilişkin işaret ve ibareleri belirler. Alt kurullar birden fazla işaret ve ibare kullanılmasına karar verebilir. 

(2) Filmin veya fragmanın değerlendirme ve sınıflandırma sonucu başvuru sahibine iletilir. 

(3) Alt kurullar, sinema filmlerini ve fragmanlarını değerlendirilmek ve karar alınmak üzere Değerlendirme ve Sınıflandırma Kuruluna sevk edebilir. 

(4) Yapımcı veya ithalatçı, filmin Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda yeniden değerlendirilmesi için Bakanlığa alt kurul kararının bildirim tarihinden itibaren beş iş günü içinde itiraz edebilir. 

(5) Alt kurullarda gerekli görülmesi halinde, mütercim tercüman bulundurulabilir. Mütercim tercümanın ücreti, başvuru sahibi tarafından karşılanır. 

(6) Gerekli görülmesi halinde kamu kurum ve kuruluşlarından konuya ilişkin görüş istenebilir. 

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu 

MADDE 7– (1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu; Bakanlık ile İçişleri ve Milli Eğitim Bakanlıklarından birer üye, ilgili alan meslek birliklerince önerilen uzman kişiler arasından Bakanlıkça seçilecek üç üye ile Bakanlık tarafından belirlenecek, alanında doktora derecesi bulunan bir sosyolog, bir psikolog ve bir çocuk gelişimi uzmanı olmak üzere toplam dokuz üyeden oluşur. Üye sayısı kadar yedek üye belirlenir. 

(2) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerinin görev süresi iki yıldır. Meslek birlikleri temsilcileri iki dönem üst üste seçilemezler. 

(3) Bakanlık temsilcisi Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunun başkanıdır. Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu, en az altı üyenin katılımıyla toplanır ve en az beş üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır. 

Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunun çalışma usul ve esasları 

MADDE 8 – (1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu; 

a) Alt kurul tarafından sevk edilmesi halinde, 

b) Alt kurul tarafından alınan karara başvuru sahibinin itirazı üzerine, 

c) Kanunun 4 üncü maddesinin beşinci fıkrası çerçevesinde Bakanlığın talebi üzerine, sinema filmlerinin ve fragmanların değerlendirme ve sınıflandırmasını yapar. 

(2) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu, sinema filmleri ve fragmanların işaret ve ibarelerinin belirlenmesi ile gösterime veya ticari dolaşıma sunulmasının uygun olup olmadığına ilişkin karar alabilir.

(3) Bakanlık, sinema filminin veya fragmanın değerlendirme ve sınıflandırma sonucunu başvuru sahibine iletir.

(4) Başvuru sahibi, istediği takdirde Değerlendirme ve Sınıflandırma Kuruluna gözlemci olarak katılabilir.

(5) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulunda gerekli görülmesi halinde, mütercim tercüman bulundurulabilir. Mütercim tercümanın ücreti, başvuru sahibi tarafından karşılanır.

(6) Gerekli görülmesi halinde kamu kurum ve kuruluşlarından konuya ilişkin görüş istenebilir.

Alt kurul ve Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerine yapılacak ödemeler

MADDE 9 – (1) Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu üyelerine, yılda on iki toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı için (3000), alt kurulda görev yapan üyelere ise ayda yirmi toplantıdan fazla olmamak üzere her toplantı günü için (1000) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar üzerinden toplantı ücreti ödenir.

GÖSTERİM TARİHİNDEN SONRA EN AZ 5 AY TV YASAĞI

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Değerlendirme ve Sınıflandırma ile İşaret ve İbareler

Değerlendirme ve sınıflandırma esasları

MADDE 10 – (1) Ülke içinde üretilen veya ithal edilen sinema filmleri ve fragmanlar, ticari dolaşıma veya gösterime sunulmadan önce cinsellik, çıplaklık, şiddet, korku ile uyuşturucu madde, kaba ve argo dil gibi olumsuz örnek oluşturabilecek davranışların ağırlığı göz önünde bulundurularak değerlendirilir ve sınıflandırılır.

(2) Sinema salonlarında ilk kez ticari dolaşıma girecek değerlendirme ve sınıflandırması yapılmış sinema filmleri, gösterime girdiği tarihten itibaren ücretli yayın yapılan kablo, uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda beş ay geçmeden, ücretsiz yayın yapılan uydu, karasal, internet ve diğer ortamlarda altı ay geçmeden ticari amaçla yayınlanamaz veya umuma iletilemez.

Değerlendirme ve sınıflandırma başvurusu

MADDE 11 – (1) Değerlendirme ve sınıflandırma başvurusu; sinema filminin yapımcısı, ithalatçısı ya da festival yönetimi tarafından Bakanlıkça belirlenen başvuru formu ve belgeler ile ticari dolaşıma veya gösterime sunulacak nihai kopyanın Bakanlığa iletilmesi suretiyle yapılır.

İşaret ve ibareler

MADDE 12 – (1) Değerlendirme ve sınıflandırma sonucunda, Ek-1'de yer alan işaret ve ibarelerin film öncesinde, her türlü tanıtım ve gösterim alanında ve taşıyıcı materyal üzerinde rahatça görülebilecek ve okunabilecek şekilde kullanılması zorunludur.

(2) Sinema filmi öncesinde veya arasında gösterilen fragmanların, gösterimi yapılan sinema filmi için belirlenmiş işaret ve ibarelere uygun olması zorunludur.

FESTİVAL FİLMLERİNE +18 İŞARETİ

Kültürel ve sanatsal etkinlikler kapsamında gösterilecek filmler

MADDE 13 – (1) Değerlendirme ve sınıflandırması yapılmamış olan sinema filmleri; festival, özel gösterim ve benzeri kültürel ve sanatsal etkinliklerde 18+ yaş işareti ile gösterilir. Daha önce Bakanlıkça değerlendirme ve sınıflandırması yapılan filmler, ilgili etkinliklerde aldıkları işaret ve ibarelere uygun olarak gösterilir. Söz konusu etkinliklerde gösterimi yapılacak olan filmlerin taşımaları gereken işaret ve ibarelerin film öncesinde ve her türlü tanıtım ve gösterim alanında kullanılması zorunludur.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Sinema Gösterimlerine İlişkin Yükümlülükler

Sinema filmi gösterimine ilişkin bilgilerin Bakanlığa iletilmesi

MADDE 14 – (1) Sinema salonu işletmecileri; sinema salonlarına, gösterilen filmlere, sinema biletlerine ilişkin bilgiler ile Bakanlıkça talep edilen diğer bilgilerin gerçeğe uygun olarak iletimi için Bakanlıkça belirlenen yeterlikteki donanım ve yazılımı işler halde bulundurmakla yükümlüdür.

(2) Yapılan denetimlerde sinema salonlarında Bakanlıkça belirlenen yeterlikteki donanım ve yazılımın işler halde bulunmadığının tespiti halinde belirlenen eksiklerin giderilmesi için sinema salonu işletmecilerine altmış gün süre verilir.

REKLAMLARA 10 DAKİKA SINIRI

Reklam ve fragman süreleri

MADDE 15 – (1) Sinema filmi öncesinde gösterilen reklamların süresi en fazla on dakikadır. Fragman gösterim süresi en az üç, en fazla beş dakikadır. Reklam ve fragman gösterimlerinde teknik sebeplerden kaynaklı süre aşımları denetimlerde dikkate alınmaz.

(2) Bakanlık tarafından uygun görülen kamu spotları ve sosyal sorumluluk projelerine ilişkin gösterimler belirtilen sürelere dâhil edilmez. Sinema filmi gösterim arası on beş dakikayı aşamaz.

BİLET PROMOSYONLARINA YASAK

Sinema biletleri

MADDE 16 – (1) Sinema salonu işletmecileri ya da sinema bileti satan diğer gerçek veya tüzel kişiler indirimli bilet fiyatlandırmaları hariç olmak üzere sinema biletini içeren abonelik, promosyon, kampanya ve toplu satış faaliyetleri gerçekleştiremez. Yapımcı veya dağıtımcıdan yazılı onay almak kaydıyla Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı okullarda eğitim gören öğrenci gruplarına satılan biletler toplu satış, kampanya ve promosyon olarak değerlendirilmez. Bilet satış bedelini etkilemeyen, ücretsiz giriş hakkı sağlamayan üyelik kartı uygulamaları abonelik olarak değerlendirilmez.

(2) İndirimli bilet türleri aşağıda yer almaktadır:

a) Belirli yaş ve üzeri bileti: Sinema salonu işletmecileri ile filmin yapımcısı veya dağıtımcısı arasında yapılan sözleşmelerde belirlenen yaş ve üzerindeki izleyiciler için satılan bilettir.

b) Engelli bileti: 19/7/2008 tarihli ve 26941 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Özürlüler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Özürlülere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik kapsamında kart sahibi olan engelliler için satılan bilettir.

c) Şehit yakını ve gazi bileti: 4/3/2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri uyarınca kart sahibi olan şehit yakınları ve gaziler için satılan bilettir.

ç) Halk günü bileti: Sinema salonu işletmecileri tarafından haftada en fazla iki gün olmak üzere belirlenen günlerde satılan bilettir.

d) İnternet bileti: İnternet üzerinden çevrimiçi olarak satılan bilettir.

e) Kamu meslek grubu bileti: Sinema salonu işletmecileri ile kamu kurumları arasında yapılan protokoller ile belirlenen kamu personeli için satılan bilettir.

f) Öğrenci bileti: Temel eğitim, ortaöğretim ve yükseköğretim kurumlarında eğitim gören öğrencilere satılan bilettir.

g) Sabah seansı bileti: Gösterimi saat 12:30 ve öncesinde başlayan seanslar için satılan bilettir.

 (3) İndirimli bilet türlerinden;

a) Belirli yaş üzeri, kamu meslek grubu, halk günü ve öğrenci bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatının %40'ına,

b) Engelli bileti, şehit yakınları ve gazi bileti ve sabah seansı bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatının %50'sine,

c) İnternet bileti; sinema salonu işletmecileri tarafından belirlenen tam bilet fiyatı üzerinden yapılan diğer indirimlere ek olarak %10'una,

kadar yapılacak indirim ile satılabilir. İndirimler sinema salonu işletmecisi ile filmin yapımcısı veya dağıtımcısı arasında yapılacak sözleşme ile belirlenir.

(4) Sinema salonu işletmecileri, yapımcılar ve dağıtımcılar satılan yıllık toplam bilet sayısının ve her bir film için satılan toplam bilet sayısının %2'sini geçmemek üzere ücretsiz ağırlama yapabilir.

BİLETLE AYNI ANDA PATLAMIŞ MISIR SATILAMAYACAK

(5) Sinema salonu işletmecileri ya da sinema filmi bileti satan diğer gerçek veya tüzel kişiler, sinema filmi bileti ile birlikte başka bir ürünün satışını aynı anda yapamaz, sinema biletini başka bir ürün veya hizmetin satın alınması şartına bağlayamaz.

(6) Beşinci fıkra haricindeki hükümler, film festivalleri için gerçekleştirilecek bilet satışlarında uygulanmaz.

FAZLA REKLAM GÖSTEREN SALONA 50 BİN TL CEZA

BEŞİNCİ BÖLÜM

Denetim ve Yaptırımlar

Denetim komisyonları ve denetim

MADDE 17 – (1) Kanunun 13 üncü maddesi ve bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerinde belirtilen hususlara ilişkin denetimleri gerçekleştirmek üzere illerde mahallin mülki idare amirince yeterli sayıda Denetim Komisyonu kurulur.

(2) Denetim Komisyonları; İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü personeli olan en az üç en fazla beş kişiden oluşur. Yapımcı meslek birlikleri ve sinema salonlarını temsil eden sivil toplum kuruluşları, denetimlere birer temsilci ile gözlemci olarak katılabilir.

(3) Yapılan denetimlerde, Kanun ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırılığın tespiti halinde muhatabın da imzasının alınması suretiyle Denetim Komisyonu üyeleri tarafından bir tutanak düzenlenir. İmzadan kaçınılması halinde bu durum tutanakta açıkça belirtilir. Tutanağın bir örneği ilgilisine verilir. Tutanak, idari para cezasının verilmesi için mahallin mülki idare amirine sunulur.

(4) Denetim Komisyonlarının faaliyetlerine ilişkin iş ve işlemler İl Kültür ve Turizm Müdürlüklerince yürütülür. Denetim raporları üçer aylık dönemlerde Genel Müdürlüğe gönderilir.

(5) Denetim Komisyonlarının denetime ilişkin ilgili mevzuat uyarınca gerçekleştirdiği giderleri Bakanlık bütçesinden karşılanır.

Yaptırımlar

MADDE 18 – (1) Yapılan denetimlerde;

a) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uymayan, zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri kullanmayan veya yanıltıcı şekilde kullanan film yapımcısına yirmi bin Türk Lirası,

b) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin dağıtımını yapanlara yirmi bin Türk Lirası,

c) Değerlendirme ve sınıflandırma yükümlülüğüne uyulmayan filmlerin ve fragmanların gösterimini yapanlar ile gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan veya yanıltıcı şekilde kullanarak film gösterimi yapanlara elli bin Türk Lirası,

ç) Gösterim ve tanıtım alanlarında gerekli işaret ve ibareleri kullanmadan etkinlik düzenleyenlere film başına yirmi bin Türk Lirası,

d) Reklam, fragman ve film arası sürelerine uymadan gösterim yapan, Kanunun 13 üncü maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkra hükümlerine aykırı hareket eden ve Kanunun 13 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan yükümlülükleri yerine getirmeyen veya gerçeğe aykırı bildirimde bulunan sinema salonu işletmecilerine salon başına elli bin Türk Lirası, idari para cezası verilir.

(2) Bu maddede öngörülen idari para cezaları mahallin mülki idare amiri tarafından verilir. İdari para cezaları, tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasının ödenmiş olması yükümlülükleri ortadan kaldırmaz.

(3) Bu maddede öngörülen idari para cezaları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezalarının hesabında bir Türk Lirasının küsuru dikkate alınmaz.