Süreç nasıl işleyecek? 10 soruda Cumhurbaşkanı Seçimi!

Siyasette seçim tarihi tartışmaları sürüyor. Kamuoyunun yanıtını merakla beklediği konuyla ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, seçim için en uygun tarihin 14 Mayıs 2023 olduğunu dile getirdi. Peki seçime giden süreçte takvim nasıl işleyecek? İşte 10 soruda Cumhurbaşkanı Seçimi ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'ne ilişkin merak edilenler...1) SEÇİMİN YENİLENMESİ KARARI NASIL ALINIR? Anayasa'nın 116. maddesine göre, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), üye tam sayısının beşte üç çoğunluğuyla seçimlerin yenilenmesine karar verebiliyor. Cumhurbaşkanının da seçimlerin yenilenmesini kararı alma hakkı bulunuyor. Bu şekilde yenileme kararı verilmesi halinde genel seçim ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak.2) SEÇİMİN YENİLENMESİ KARARI ALINDIKTAN KAÇ GÜN SONRA SEÇİM YAPILIR? Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu'nun 3'üncü maddesine göre, seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazete'de yayımlanacak ve 60. günü takip eden ilk pazar günü Cumhurbaşkanı ile milletvekili genel seçimi birlikte yapılacak.3) SEÇİMİN YENİLENMESİ KARARI ALINIRSA, MEVCUT CUMHURBAŞKANININ GÖREVİ DEVAM EDER Mİ? Cumhurbaşkanı Seçimi Kanunu'nun, "Seçim sistemi ve uygulanması"nı düzenleyen 4. maddesinin 4. fıkrası, "Cumhurbaşkanının görev süresinin dolması veya seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamaması hallerinde, yenisi göreve başlayıncaya kadar mevcut Cumhurbaşkanının görevi devam eder." hükmünü içeriyor. 4) SEÇİM YASALARINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER NE ZAMAN UYGULANIR? Anayasa'nın 67. maddesinin son fıkrası, "Seçim kanunlarında yapılan değişiklikler, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanmaz." hükmünü içeriyor. Seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajını yüzde 7'ye indiren, ittifakın aldığı oyların milletvekili hesabı ve dağılımını değiştiren Milletvekili Seçimi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, 6 Nisan 2022'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmişti. Buna göre, seçim yasasında yapılan son değişiklik, 6 Nisan 2023'ten sonra yapılacak seçimlerde uygulanabilecek.5) SEÇİM YASASINDAKİ DEĞİŞİKLİĞİNİN UYGULANMASINDA GEÇEN BİR YILLIK SÜRE İÇİN 'SEÇİMİN BAŞLANGIÇ TARİHİ' Mİ 'OY VERME GÜNÜ' MÜ ESAS ALINIR? Yüksek Seçim Kurulu (YSK), 4 Mart 2011 tarihli 40 sayılı kararıyla, 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun ile 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 5980 Sayılı Kanun'un uygulanma süresini tartışmıştı. Kurul, seçimin 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılmasına karar verildiğini, seçim yasasına ilişkin değişikliklerin ise 10 Nisan 2010 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girdiğini belirtmişti. Kurul, yasa değişikliğinin uygulanmasına ilişkin hesaplamada "oy verme tarihini" esas almıştı. YSK'nin bu kararı diğer seçimlerde de uygulanacak. Bu durumda, hesaplamada "oy verme günü" esas alınacak.6) SEÇİM KARARI ALINMASININ ARDINDAN YSK'DA SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK? Seçim tarihine ilişkin kararın alınmasının ardından YSK, Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Seçimi için takvimi belirleyip seçimin başlangıç tarihini duyuracak. YSK, iki seçim için tek takvim hazırlayacak. Seçimin iş ve işlemlerini yürütecek YSK'de seçimle ilgili tüm süreçler bu takvime göre işleyecek.7) CUMHURBAŞKANI SEÇİMİNDE İLK OYLAMADA ÇOĞUNLUK SAĞLANAMAZSA, İKİNCİ OYLAMA NE ZAMAN YAPILACAK? Çoğunluk sağlanamazsa, bu oylamayı izleyen ikinci pazar günü seçmenler bir kez daha sandık başına gidecek. Bu seçime, ilk oylamada en çok oy alan iki aday katılacak ve geçerli oyların çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilecek. Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum şeklinde yapılacak. Geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday Cumhurbaşkanı seçilecek.8) SEÇİME GİREN SİYASİ PARTİLERİN BARAJ HESAPLAMASI NASIL YAPILACAK? Siyasi partilerin milletvekili çıkarabilmesi için ya tek başına ülke seçim barajını geçmesi ya da bir ittifak içerisinde yer alması ve bu ittifakın toplam oyunun geçerli oylara göre belirlenmiş ülke barajını geçmesi gerekecek.9) YENİ SEÇİM YASASINA GÖRE, İTTİFAKTAKİ KAÇ PARTİ SEÇİM BARAJINI AŞMIŞ SAYILACAK? 9- Yeni seçim yasasına göre, ittifaktaki kaç parti seçim barajını aşmış sayılacak? Seçim yasasında değişiklik yapan 7393 sayılı Kanunun 2. maddesine göre, ittifakta yer alan partilerin ayrı ayrı yüzde 7'yi geçmesi gerekmiyor. İttifakın aldığı oy toplamı genel baraj olan yüzde 7'yi geçtiğinde ittifak içindeki tüm partiler barajı geçmiş sayılacak.10) İTTİFAK İÇİNDEKİ PARTİLERİN MİLLETVEKİLİ SAYILARI NASIL HESAPLANIR? Oy toplamı genel barajı geçtiği takdirde, ittifakı oluşturan siyasi partilerin milletvekili sayıları, ittifakın aldığı toplam milletvekili sayısının, her partinin aldığı oy oranına göre dağıtılarak hesaplanacak.

Süreç nasıl işleyecek? 10 soruda Cumhurbaşkanı Seçimi!

Kategoriler

Programlar

Kurumsal