Ölümüne sipariş, can pazarına düzenleme
Türkiye'de sayıları bir milyona yaklaşan moto kuryeler, yeni düzenleme ile teslim aldıkları gönderiler için artık süre taahhüdünde bulunmayacak. Yapılacak düzenleme ile kaza ve ihlallerinin önüne geçilmesi hedeflenirken, kuryelere göre en büyük sorun 12, 13 saati bulan haksız çalışma modelleri.
Somali Cumhurbaşkanı'nın oğlu Mohammed Hassan Shekh Mohamud'un çarparak ölümüne sebep olduğu moto kurye Yunus Emre Göçer için başlatılan hukuk mücadelesi sürerken, moto kuryeler için yapılacak yeni düzenleme tartışma yarattı. Türkiye genelinde sayıları bir milyona yaklaşan moto kuryeler, sipariş yetiştirmek için her gün onlarca kazaya karışırken, çalışanlar ise kendilerine dayatılan çalışma koşullarından şikayetçi... Yapılacak yeni düzenleme ile kuryeler, teslim aldıkları gönderi için taşıma süresi taahhüdünde bulunmayacak, gönderiler 'makul bir sürede' teslim edilecek. Böylelikle trafikteki kaos ve kazaların önüne geçilmesi hedefleniyor.
ZAMANLA YARIŞ BİTMEZ
Yeni düzenleme ile motosikletlerin belli yaştan büyük olmaması şartı da aranacağı belirtilirken, kuryeler tek parçada en fazla 20 kilogram ağırlığında kargo niteliği taşımayan eşyaları taşıyabilecek.
Düzenlemenin olumlu olsa da çekinceleri olduğunu söyleyen Motosikletli Kuryeler Derneği Başkanı Mustafa Yeşildağ, "Yeni düzenleme olumlu ancak sorunları tamamen ortadan kaldırmaya yetmeyecek. Kuryeler, çalışma koşulları nedeniyle yine gaza basmak zorunda olacak. Unutulmasın ki, evrak kuryesi ile paketçi dediğimiz, yemek ve gıda taşıyan arkadaşların durumu aynı değil. Paketçiler, gecikmeden siparişi ulaştırmakla görevlidir. Bu nedenle zamanla yarış devam edecektir" dedi.
13 SAAT ÇALIŞAN VAR
İstanbul Motosikletli Kuryeler Derneği eski Başkanı Murat Tomris de megakentte en az 50 binden fazla motosikletli kurye olduğuna dikkat çekerken, “Bu arkadaşlarımız ağırlıklı olarak yemek ve e-ticaret sektöründe hizmet veriyorlar. 50 cc ile kaskı olan herkes sipariş taşımaya başladı. Trafikte kuralları hiçe sayan insanlar parça başı, prim usulü çalıştırılıyor. Esnaf kuryeler günde 12 ile 13 saat çalışıyorlar" ifadelerini kullandı.
DÜZEN DEĞİŞSİN İSTENMİYOR
Aylık ortalama kazançlarının 40, 50 bin TL arasında değiştiğini sözlerine ekleyen Tomris, "Her kuryenin mesleki yeterlilik belgesi olması lazım. Aylık kazanç 50 bin liraya yaklaşınca kimse düzen değişsin istemiyor. Eğitimsiz, sertifikasız kişiler bu meslekten el çektirilmeli. 13, 14 saat arasında çalıştırılan insanlara ‘zamanında götürmezsin kazanamazsın’ dediğinizde canlarını hiçe sayarlar" diye konuştu.
SİSTEM NASIL İŞLİYOR?
Kuryelerin trafik kurallarını hiçe saymalarındaki en büyük neden ise sistemden kaynaklanıyor. Esnaf kurye adı verilen sistemde kurye hizmet vereceği şirket ile karşılıklı anlaşılıp iş sözleşmesi imzalıyor. Ancak e-ticaret veya yeme, içme sektöründe hizmet veren kuryeler için bonus sistemi geçerli. Bir kurye ne kadar çok paket taşırsa, o kadar çok kazanıyor. Daha çok paket taşımak, daha çok kural ihlali anlamına geliyor. İstanbul’un neredeyse her noktasında ev ve iş yerlerine yemek servisi yapan kuryelerin, en yoğun olduğu ve en çok trafik ihlali yaşanan yerlerinde başında ise Kadıköy, Beşiktaş, Şişli, Bakırköy, Sarıyer, Beyoğlu, Üsküdar çevresi geliyor.
Kaynak: Web Özel